Monareczka białosterna
| Symposiachrus leucurus[1] | |||
| (G.R. Gray, 1858) | |||
 Okaz muzealny (samiec) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
monareczka białosterna | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Monareczka białosterna[4], monarka białosterna[5] (Symposiachrus leucurus) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Występuje na indonezyjskich wyspach Kai położonych we wschodniej części morza Banda. Jego naturalnym środowiskiem są nizinne lasy pierwotne i wtórne, w tym przybrzeżne lasy monsunowe i namorzyny, oraz lasy górskie[6]. Jest bliski zagrożenia wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisał w 1858 roku George Robert Gray, nadając mu nazwę Monarcha leucura[2][7]. W 2009 roku gatunek został przeniesiony z rodzaju Monarcha do Symposiachrus[8]. Nie wyróżnia się podgatunków[9][10].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Obie płcie są do siebie podobne[9]. Dorosły osobnik całkowicie czarny, z wyjątkiem białej dolnej części piersi i brzucha oraz białych zewnętrznych piór ogona. Młode osobniki mają szarobrązowy wierzch i płowy spód ciała[11]. Długość ciała 15–16 cm[9].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Monareczka białosterna występuje na wyspach Kai w Indonezji. Zasięg występowania (EOO – Extent of Occurence) obejmuje 3200 km², zaś obszar zajmowany (AOO – Area of Occupancy) 1700 km²[12]. Zamieszkuje namorzyny, lasy pierwotne i wtórne i ich obrzeża na nizinach i w niskich górach[11]. Ptak ten spotykany jest od poziomu morza do 625 m n.p.m.[3][9]
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Żywi się głównie małymi bezkręgowcami. Żeruje samotnie lub w parach, także w stadach mieszanych[9][11], w listowiu na poziomie mniej więcej średniego piętra roślinności. Zbiera owady z liści[9].
Status zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) gatunek został zaliczony do kategorii NT (ang. Near Threatened – bliski zagrożenia)[3]. Gatunek ten ma mały zasięg występowania, obejmujący kilka niedużych wysp. Podejrzewa się, że jego liczebność spada z powodu utraty siedlisk, choć nie uważa się, że jego populacja jest poważnie pofragmentowana lub ograniczona do kilku lokalizacji. Liczebność została oszacowana na 50 tys. – 250 tys. dorosłych osobników[6].
Jedynym stwierdzonym zagrożeniem dla tego gatunku jest utrata siedlisk związana z wycinaniem lasów (od których jest zależny) na potrzeby rolnictwa i upraw[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Symposiachrus leucurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d D. Lepage: White-tailed Monarch Symposiachrus leucurus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-08-04]. (ang.).
- ↑ a b c Symposiachrus leucurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 – monarki – Monarchs (wersja: 2022-08-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-07-06].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 332, 1999.
- ↑ a b c Species factsheet: Symposiachrus leucurus [online], BirdLife International [dostęp 2023-07-06].
- ↑ G.R. Gray, A List of the Birds, with Descriptions of New Species obtained by Mr. Alfred R. Wallace in the Aru and Ké Islands, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 26 (358), 1858, s. 178 (ang.).
- ↑ IOC Bird List v2.0. 2009. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
- ↑ a b c d e f P. Clement, White-tailed Monarch (Symposiachrus leucurus), version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020, DOI: 10.2173/bow.whtmon1.01 [dostęp 2023-07-08] (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-08-04]. (ang.).
- ↑ a b c White-tailed Monarch, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-07-08] (ang.).
- ↑ Species factsheet: Symposiachrus leucurus. Data table and detailed info [online], BirdLife International [dostęp 2023-07-08].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia monareczki białosternej. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).