Monastyr Świętego Mikołaja w Mohylewie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
monastyr Świętego Mikołaja
Свята-Мікольскі манастыр
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Białoruś

Obwód

 mohylewski

Miejscowość

Mohylew

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny
(Egzarchat Białoruski)

Rodzaj klasztoru

monastyr

Eparchia

mohylewska i mścisławska

Ihumenia

Eufrozyna (Sidorowicz)[1]

Typ monasteru

żeński

Liczba mniszek (2017)

18[1]

Obiekty sakralne
Sobór

św. Mikołaja

Cerkiew

św. Onufrego

Styl

barokowy

Położenie na mapie Mohylewa
Mapa konturowa Mohylewa, w centrum znajduje się punkt z opisem „monastyr Świętego Mikołaja”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po prawej znajduje się punkt z opisem „monastyr Świętego Mikołaja”
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego
Mapa konturowa obwodu mohylewskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „monastyr Świętego Mikołaja”
Ziemia53°53′38″N 30°20′44″E/53,893889 30,345556
Multimedia w Wikimedia Commons

Monastyr Świętego Mikołaja[2] (biał. Свята-Мікольскі манастыр) – prawosławny żeński klasztor w Mohylewie, w jurysdykcji eparchii mohylewskiej i mścisławskiej Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego[1].

Budowa[edytuj | edytuj kod]

Fundacja[edytuj | edytuj kod]

Fundacja monastyru miała miejsce na początku XVII w. W 1636 na mocy przywileju króla Władysława IV biskup mohylewski, mścisławski i orszański (białoruski) otrzymał prawo do bezpośredniego zarządzania nim (przywilej ten odebrał w roku następnym w Wilnie prawosławny metropolita kijowski Piotr Mohyła)[3]. W 1637 w Mohylewie powstała tymczasowa drewniana cerkiew i budynek mieszkalny dla mniszek. Przywilej królewski zapewniał klasztorowi prawo do wyznawania prawosławia (oddalając ewentualne pretensje Kościoła unickiego), zaś mieszczanom mohylewskim nadawał prawo do dwukrotnej w ciągu roku organizacji jarmarków przy klasztorze oraz zobowiązywał mniszki do uroczystych nabożeństw w dniach wspomnienia świętego Mikołaja Cudotwórcy[4]. W 1646 metropolita Piotr Mohyła nadał wspólnocie prawo pieczenia prosfor i produkcji świec na sprzedaż w pozostałych monastyrach mohylewskich[3].

Świątynia[edytuj | edytuj kod]

Główny sobór monastyrski został wzniesiony na miejscu drewnianej cerkwi św. Mikołaja w latach 1669–1672. Oprócz ołtarza głównego umieszczono w nim dwa boczne – Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela i św. Dymitra Sołuńskiego. We wnętrzu obiektu znalazł się trzyrzędowy ikonostas powstały w miejscowej pracowni[4].

Przekształcenie[edytuj | edytuj kod]

Żeński klasztor funkcjonował w Mohylewie przez 82 lata, następnie z powodu małej liczby żeńskich powołań został przekształcony we wspólnotę męską na mocy postanowienia biskupa białoruskiego Sylwestra. Ostatnie mniszki przeniesiono do monastyrów w Szkłowie i w Barkołabowie[5]. W 1754 został zlikwidowany z powodu zbyt małej liczby mnichów decyzją biskupa białoruskiego Hieronima[6]. Główny sobór monastyru funkcjonował nadal jako cerkiew parafialna. Świątynia została zamknięta w 1934[4], a jej wyposażenie – zniszczone lub wywiezione[7].

Czasy stalinowskie[edytuj | edytuj kod]

W okresie stalinowskiego terroru sobór św. Mikołaja został zmieniony w tymczasowe więzienie[4]. Szczątki ofiar więzienia zostały odnalezione w latach 90. XX wieku i pochowane na terenie klasztoru, gdzie wzniesiono też kaplicę pamiątkową[8][4]. Po II wojnie światowej obiekt został zaadaptowany na magazyn książek, a pokrywające jego ściany freski uległy zniszczeniu[4].

Odbudowa[edytuj | edytuj kod]

W 1990 zdewastowana cerkiew została zwrócona Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu[4]. Rok później Święty Synod Egzarchatu Białoruskiego ogłosił ponowne otwarcie monastyru żeńskiego i mianował jego pierwszą przełożoną ihumenię Eugenię (Wołoszczuk)[4]. Od 1992 do 2010[9] w monastyrze wystawiona była dla kultu Barkołabowska Ikona Matki Bożej. W 1995 zakończony został kolejny etap renowacji zniszczonego klasztoru[4], podjęty w okresie sprawowania urzędu biskupa mohylewskiego przez Maksyma (Krochę)[7].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Wnętrze
  • Nawa boczna lewa
    Nawa boczna lewa
  • Nawa boczna prawa
    Nawa boczna prawa
  • Ikonostas
    Ikonostas
  • Bęben i kopuła od wewnątrz
    Bęben i kopuła od wewnątrz
  • Widok ogólny wnętrza
    Widok ogólny wnętrza

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Могилевская и Мстиславская епархия
  2. ↑ Polski egzonim przyjęty na 125. posiedzeniu KSNG.
  3. ↑ a b Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 264. ISBN 978-83-7431-150-2.
  4. ↑ a b c d e f g h i Обитель чудотворца Николая. [dostęp 2012-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-05)].
  5. ↑ Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 193. ISBN 978-83-7431-150-2.
  6. ↑ Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 231. ISBN 978-83-7431-150-2.
  7. ↑ a b A. Radziukiewicz, Wśród świętości, „Przegląd Prawosławny”, nr 11 (341), listopad 2013
  8. ↑ В Могилевском монастыре нашли останки жертв сталинских репрессий
  9. ↑ D. Koczetow, M. Fiedosienko, Bujniczskij w czest' soszestwija Swiatogo Ducha na Apostołow Żenskij Monastyr' [w:] Prawosławnaja Encikłopiedija, t. VI, Moskwa 2004, ss.330–331
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Monastyr_Świętego_Mikołaja_w_Mohylewie&oldid=71107025”