Mustafa Muhammad Abd al-Dżalil
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Przewodniczący Narodowej Rady Tymczasowej | |
Okres |
od 5 marca 2011 |
Przynależność polityczna |
bezpartyjny |
Poprzednik |
urząd utworzony |
Następca | |
Minister Sprawiedliwości | |
Okres |
od 10 stycznia 2007 |
Przynależność polityczna |
bezpartyjny |
Mustafa Muhammad Abd al-Dżalil (ur. 1952 w Al-Bajdzie)[2] – libijski polityk, minister sprawiedliwości w latach 2007-2011. 5 marca 2011 stanął na czele Narodowej Rady Tymczasowej, opozycyjnego ośrodka władzy wobec Muammara al-Kaddafiego w czasie wojny domowej w Libii, który przejął kontrolę nad państwem i sprawował do 8 sierpnia 2012.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Mustafa Muhammad Abd al-Dżalil urodził się w 1952 w mieście Al-Bajda. W 1975 ukończył prawo oraz prawo szariatu na Wydziale Języka Arabskiego i Studiów Islamskich na Uniwersytecie Libijskim. Po studiach rozpoczął pracę jako asystent w prokuraturze w Al-Bajdzie. W 1978 uzyskał nominację sędziowską. W 2002 został mianowany przewodniczącym Sądu Apelacyjnego w Al-Bajdzie[3].
Od 2007 do 21 lutego 2011 pełnił funkcję sekretarza sprawiedliwości w rządzie (Generalny Komitet Ludowy) premiera Al-Baghdadiego Alego al-Mahmudiego[3]. W sierpniu 2010 organizacja broniąca praw człowieka Human Rights Watch wyraziła uznanie wobec jego postawy sprzeciwiającej się arbitralnym aresztowaniom i długim więzieniem bez procesu sądowego[4]. W listopadzie 2010 Amnesty International odnotowała, iż minister wezwał do zwolnienia grupy ok. 200 więźniów, którzy odbyli już swą karę lub zostali uniewinnieni przez sąd, a nadal przebywali w zakładach karnych[5].
21 lutego 2011, w czasie wojny w Libii, zrezygnował ze stanowiska w rządzie w proteście przeciwko "nadmiernemu używaniu przemocy wobec antyrządowych demonstrantów"[6]. 22 lutego oświadczył, że Muammar al-Kaddafi osobiście wydał rozkaz wysadzenia samolotu nad Lockerbie w 1988[7]. Dwa dni później stwierdził natomiast, że odpowiedzialność za zarażenie 400 dzieci wirusem HIV w 1998 ponosi wyłącznie reżim pułkownika[8].
24 lutego 2011 przewodniczył spotkaniu grupy opozycyjnych polityków, byłych oficerów wojskowych i przywódców plemiennych w mieście Al-Bajda na wschodzie kraju wyzwolonym spod władzy pułkownika Kaddafiego. Abd al-Dżalil odmówił prowadzenia z nim jakichkolwiek rozmów i wezwał do rezygnacji z władzy[9]. 26 lutego 2011 podjął działania na rzecz ustanowienia opozycyjnego w stosunku do Kaddafiego rządu[10].
5 marca 2011 stanął na czele powołanej przez powstańców Narodowej Rady Tymczasowej, występującej jako jedyny reprezentant całej Libii[11]. Wraz z ofensywą powstańców, wspieranych z powietrza przez siły NATO, wzrastało uznanie międzynarodowe dla Narodowej Rady Tymczasowej. 23 sierpnia 2011 powstańcy zdobyli kwaterę Kaddafiego w Trypolisie, zmuszając go do ucieczki, a Rada efektywnie (de facto) przejęła władzę w kraju[12]. 16 września 2011 została oficjalnie uznana przez ONZ, a jej przedstawiciel uzyskał mandat w Zgromadzeniu Ogólnym[13].
8 sierpnia 2012 Narodowa Rada Tymczasowa przekazała władzę wybranemu w lipcu 2012, w pierwszych w historii kraju demokratycznych wyborach, Zgromadzeniu Narodowemu na ręce najstarszego deputowanego (seniora) – Muhammeda Ali Salima[14][15] i została rozwiązana[16].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jako p.o. Przewodniczącego Powszechnego Kongresu Narodowego.
- ↑ PROFILE: Provisional rebel government leader Mustafa Abdel Jali. monstersandcritics.com, 10 marca 2011. [dostęp 2011-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)]. (ang.).
- ↑ a b Transitional National Council - Council members. ntclibya.org. [dostęp 2011-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-07)]. (ang.).
- ↑ Rights Researcher Calls for Expanded Libyan Prisoner Compensation. VOANews.com, 4 sierpnia 2010. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ Document - Libya: Carry Out UN Calls for Reform: Government Rejects Much-Needed Changes at First Human Rights Council Review. amnesty.org, 17 listopada 2010. [dostęp 2011-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-11)]. (ang.).
- ↑ Libyan minister quits over crackdown - report. Reuters, 21 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ Muammar Gaddafi ordered Lockerbie bombing, says Libyan minister. news.com.au, 24 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Gaddafi regime, not Bulgarian medics, infected children with AIDS - former Libyan justice minister. sofiaecho.com, 24 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ Libya protests: Gaddafi embattled by opposition gains. BBC News, 24 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ Ex Libyan minister forms interim govt-report. Reuters, 26 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ Founding Statement of the Interim Transitional National Council (TNC). ntclibya.org, 5 marca 2011. [dostęp 2011-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-07)]. (ang.).
- ↑ Libyan rebels overrun Gaddafi HQ, say he's 'finished'. Reuters, 24 sierpnia 2010. [dostęp 2011-09-20]. (ang.).
- ↑ UN assembly recognizes Libya's interim government. Reuters, 16 września 2011. [dostęp 2011-09-20]. (ang.).
- ↑ http://wiadomosci.wp.pl/tymczasowa-rada-narodowa-przekazala-wladze-zgromadzeniu-narodowemu-6036452414465153a Tymczasowa Rada Narodowa przekazała władzę Zgromadzeniu Narodowemu, wp.pl 9/08/2012
- ↑ http://www.rulers.org/rull.html#libya Rulers.org: Libya
- ↑ Libya's NTC hands power to newly elected assembly. BBC News, 9 sierpnia 2012. [dostęp 2012-06-08]. (ang.).