Muzeum Romana Szuchewycza we Lwowie
| Oddział Muzeum Historycznego we Lwowie | |
 Siedziba muzeum w 2015. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Biłohorszcze 76a |
| Data założenia |
23 października 2001 |
| Zakres zbiorów |
pamiątki z życia gen. Romana Szuchewycza |
| Wielkość zbiorów |
około 600 eksponatów (2022) |
| Kustosz |
Wołodymyr Karanda |
Położenie na mapie Lwowa  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |
 49°50′39,397″N 23°56′31,848″E/49,844277 23,942180
| |
| Strona internetowa | |
Muzeum gen. chor. UPA Romana Szuchewycza (ukr. Музей генерал-хорунжого УПА Романа Шухевича) — część ekspozycji Muzeum Historycznego we Lwowie, mieszcząca się w budynku jednorodzinnym przy ul. Biłohorszcze 76a we Lwowie.
Muzeum jest poświęcone pamięci gen. Romana Szuchewycza (ps. Taras Czuprynka), naczelnego dowódcy Ukraińskiej Powstańczej Armii, odpowiedzialnego za zaakceptowanie rzezi wołyńskiej jako taktyki UPA przeciwko Polakom oraz za przeprowadzenie czystki etnicznej na polskiej ludności cywilnej w Galicji Wschodniej[1], który poległ w tym miejscu 5 marca 1950 podczas obławy, zorganizowanej przez wojska MGB.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Muzeum zostało otwarte 23 października 2001 dzięki wsparciu finansowemu ze strony Towarzystwa Żołnierzy UPA w USA im. gen. chor. Tarasa Czuprynki w budynku ostatniej siedziby Romana Szuchewycza jako naczelnego dowódcy UPA.
Na parterze budynku znajdowało się pięć sal tematycznych. Na piętrze przedstawiono życie Romana Szuchewycza podczas jego pobytu w budynku jako mieszkaniu kospiracyjnym w latach 1948-1950[2].
Ważnym obiektem historycznym budynku była kryjówka, znajdująca się przy wejściu na poddasze, a właściwie przegroda oddzielająca poddasze od pomieszczenia podwójną ścianą z desek. Wejście do kryjówki odbywało się z podestu. Można było się do niego dostać osobnym wejściem. Roman Szuchewycz korzystał z tego wejścia podczas obławy, zorganizowanej przez wojska MGB, w której poległ 5 marca 1950. Podczas tworzenia wystawy, odrestaurowano wnętrze kryjówki i wejście do niej, zachowując wszelkie proporcje i oryginalność budowli.
Podczas prac konserwatorskich w drewnianej ścianie naprzeciwko wejścia do kryjówki odnaleziono nabój z pistoletu "Walter". Dziura po kuli znajdowała się na wysokości 80 cm od podłogi. Głównymi obiektami pamięci muzeum stały się schody, kryjówka i salon.
Zniszczenie budynku[edytuj | edytuj kod]
Podczas ataku powietrznego na Lwów, przeprowadzonego przez wojska rosyjskie w nocy z 31 grudnia 2023 na 1 stycznia 2024, budynek muzeum i część eksponatów zostały zniszczone na skutek ataku drona-kamikadze[3][4][5].
Przed inwazją Rosji na Ukrainę w muzeum znajdowało się około 600 oryginalnych eksponatów, z których Roman Szuchewycz korzystał za życia. Część z nich została po inwazji przetransportowana w bezpieczne miejsce. W wyniku ataku powietrznego zniszczono 16 zabytkowych eksponatów. Uszkodzeniu uległy głównie przedmioty pamiątkowe: stół, krzesła, kredens, fortepian, na którym grał Roman Szuchewycz. Kopie dokumentów pochodziły z zasobów pomocniczych; niektóre z wystawionych przedmiotów były manekinami[6]. Z pożaru ocalało brązowe popiersie Romana Szuchewicza autorstwa rzeźbiarza Mychajła Czereszniowskiego[7].
Odbudowa budynku[edytuj | edytuj kod]
Mer Lwowa Andrij Sadowy zapowiedział, że w lutym 2024 zostanie ogłoszony międzynarodowy konkurs architektoniczny na projekt budynku Muzeum Romana Szuchewycza[8]. Gotowość do pomocy w odbudowie muzeum zadeklarowała Fundacja Petra Poroszenki, prowadzona przez byłego Prezydenta Ukrainy Petra Poroszenkę[9][10].
11 stycznia 2024 Muzeum Historyczne we Lwowie zawiadomiło o otwarciu rachunku celowego, na który można przesyłać pieniądze dla odbudowy[11].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Pomnik przy wejściu do muzeum. -
Gaszenie pożaru po ataku powietrznym. -
Budynek muzeum po pożarze.
.jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa 2006, s. 366–367.
- ↑ Літопис Української Повстанської Армії. Петро Потічни, Микола Посівнич. — Торонто-Львів. 2007. — Том 45. — 504 с.
- ↑ Kateryna Jakowłenko: Muzeum Romana Szuchewycza na Lwowszczyźnie zostało całkowicie zniszczone na skutek pożaru, który wybuchł przez uderzenie drona. suspilne.media, 2024-01-01. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
- ↑ Spłonęło muzeum Szuchewycza – Sadowy. ukrinform.ua, 2024-01-02. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
- ↑ W wyniku ataku spłonęło muzeum Romana Szuchewycza. e-ukraina.pl, 2024-01-03. [dostęp 2024-02-11]. (pol.).
- ↑ Pożar w muzeum Szuchewycza: jakie eksponaty utraciła Ukraina. ФАКТИ, 2024-01-07. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
- ↑ Oksana Zabłocka: Pod gruzami muzeum we Lwowie znaleziono ocalałe popiersie Romana Szuchewycza. suspilne.media, 2024-01-03. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
- ↑ Julia Rawliuk, Iwanka Dusko: We Lwowie ogłoszono międzynarodowy konkurs architektoniczny dla obudowy Muzeum Szuchewycza. suspilne.media, 2024-01-04. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
- ↑ "Tylko Fundacja Poroszenka zaproponowała finansowanie odbudowy Muzeum Szuchewycza. Innych propozycji nie było" - Syniutka. wz.lviv.ua, 2024-01-03. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
- ↑ Poroszenko sfinansuje odbudowę muzeum kata Polaków we Lwowie. kresy24.pl, 2024-01-07. [dostęp 2024-02-11]. (pol.).
- ↑ Otwarto rachunek dla odbudowy Muzeum Romana Szuchewycza. Oficjalna strona internetowa Muzeum Historycznego we Lwowie, 2024-01-11. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Wirtualna wycieczka po Muzeum Romana Szuchewycza. Muzeum Historyczne we Lwowie. [dostęp 2024-02-11]. (ukr.).