Grzybówka nitkowatotrzonowa
.JPG)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
grzybówka nitkowatotrzonowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycena filopes (Bull.) P. Kumm . Führ. Pilzk. (Zerbst): 110 (1871) | |
.JPG)
Grzybówka nitkowatotrzonowa (Mycena filopes (Bull.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1788 r. Bulliard nadając mu nazwę Agaricus filopes. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Mycena[1].
Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:
- Agaricus filopes Bull. 1788
- Linopodium filopes (Bull.) Earle 1909)
- Mycena acutata (Kalchbr. & F. Muell.) Sacc. 1891)
- Mycena amygdalina (Pers.) Singer 1961)
- Mycena filopes var. acutata (Kalchbr. & F. Muell.) McAlpine 1895
- Mycena filopes (Bull.) P. Kumm. 1871) var. filopes
- Mycena iodiolens S. Lundell 1932)
- Mycena iodiolens S. Lundell 1932) var. iodiolens
- Prunulus filopes (Bull.) House 1920)
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., w 1987 r. Maria Lisiewska opisywała ten gatunek pod nazwą grzybówka nitkowata[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 5-15 mm. Kształt młodych owocników jajowaty, potem stożkowato-dzwonkowaty. Posiada płaski garbek, często wklęsły. Powierzchnia gładka, o barwie od beżowoszarej przez bladoszarobrązową do brązowej. Szczyt kapelusza ciemniejszy, brzegi ostre, nierówne i wyraźnie jaśniejsze, niemal białe. Jest higrofaniczny – w stanie wilgotnym staje się wodnisty i przeźroczyście pręgowany od prześwitujących blaszek, podczas suchej pogody jest matowy, oszroniony i srebrzyście połyskujący. Prążkowanie widoczne jest również podczas suchej pogody[4].
Wąskie, nieco zbiegające, do trzonu przyrośnięte, czasami zbiegające ząbkiem. Blaszek kompletnych jest 16-23[4]. Mają barwę od białawej do jasnoszarej, nigdy nie są różowawe[4].
Wysokość do 15,5c m, grubość do 2 mm, jest nitkowaty, rurkowaty, prosty lub nieco zakrzywiony, łamliwy. Powierzchnia gładka, tylko u młodych owocników oprószona lub drobniutko owłosiona, szybko jednak gładka. Na większej części swojej długości ma barwę szarobrązową, ku szczytowi jaśniejącą i przechodząca w niemal białawą. Podstawę porastają długie i grube białe włókienka grzybni[4][4].
Bardzo cienki, w kapeluszu kruchy, w trzonie włóknisty. Smaku brak, po wysuszeniu ma zapach jodoformu[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników białawy. Zarodniki elipsoidalne i pestkowate z dzióbkiem, hialinowe i amyloidalne. Mają gładką powierzchnię, ziarnistą zawartość i rozmiar 89–12 × 4–6 μm[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Grzybówka nitkowatotrzonowa notowana jest w Europie, Ameryce Północnej, Japonii i Nowej Zelandii[5]. W Polsce nie jest rzadka[3].
Saprotrof. Występuje na polach, w ogrodach, gdzie rośnie na liściach, opadłych gałązkach i innych szczątkach roślinnych, często wśród mchów[3].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
- grzybówka borowa (Mycena metata) – jest niemal identyczna, ale odróżnia ją różowawe przybarwienie występujące na blaszkach i na kapeluszu, brak srebrzystego połysku i wyrazistego prążkowania kapelusza. Nie ma też zapachu jodoformu[4].
- grzybówka zielonawa (Mycena arcangeliana) – ma inny odcień kapelusza i trzon niebieskaworóżowo fioletowy lub szarooliwkowy[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2016-01-24]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2016-01-24]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h M. Lisiewska, Kochman & A. Skirgiełło: Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae). Warszawa-Kraków: PWN, 1987.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2015-06-22].
- ↑ Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.