Naczynie włosowate zatokowe
Naczynie włosowate zatokowe[1][2], zatoka[1], sinusoida[1][2], naczynie włosowate o ścianie nieciągłej[3] – rodzaj włosowatych naczyń krwionośnych. Naczynia włosowate zatokowe charakteryzują się dużą średnicą (30–50 μm) i urozmaiconą, nieregularną budową ściany ze zwężeniami i rozszerzeniami. Błona podstawna jest nieciągła, przebita licznymi otworami, może też zupełnie nie występować. Komórki śródbłonka zawierają liczne pory, nieregularne szczeliny znajdują się także między jego komórkami[3][2]. Dobrze przepuszczalna ściana z wieloma otworami i duża średnica spowalniająca przepływ krwi umożliwiają łatwą wymianę makrocząsteczek i komórek między krwią a tkankami[2][1].
U człowieka naczynia włosowate zatokowe występują w wątrobie, śledzionie, szpiku kostnym i niektórych gruczołach endokrynnych[2][1]. W wątrobie (nazywane tam zatokami wątrobowymi) stanowią odgałęzienia gałęzi obwodowych międzyzrazikowej tętnicy wątrobowej i międzyzrazikowej żyły wrotnej. Tworzą gęstą siatkę w zrazikach wątroby, przechodząc pomiędzy wszystkimi blaszkami hepatocytów, następnie wpadają do żyły środkowej zrazika[4][5]. Zatoki wątrobowe nie mają błony podstawnej, oparte są jedynie na delikatnej sieci włókien siateczkowych i mikrokosmkach hepatocytów[4][6]. Pory w komórkach ich śródbłonka mają wielkość od 0,1 do 0,5 μm[4]. Dzięki takiej budowie ich ścian przestrzeń między zatokami a hepatocytami (przestrzeń okołozatokowa) wypełnia się osoczem, a wymiana cząstek i cząsteczek między krwią a tkanką wątroby jest bardzo ułatwiona[6][5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Sawicki i Malejczyk 2020 ↓, s. 332–333.
- ↑ a b c d e Mescher 2020 ↓, s. 244–245.
- ↑ a b Jan A. Litwin, Układ naczyniowy, [w:] Tadeusz Cichocki, Jan A. Litwin, Jadwiga Mirecka, Kompedium histologii. Podręcznik dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 217, ISBN 978-83-233-4166-6.
- ↑ a b c Jan A. Litwin, Trzustka i wątroba, [w:] Tadeusz Cichocki, Jan A. Litwin, Jadwiga Mirecka, Kompedium histologii. Podręcznik dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 329–330, ISBN 978-83-233-4166-6.
- ↑ a b Mescher 2020 ↓, s. 360–361.
- ↑ a b Sawicki i Malejczyk 2020 ↓, s. 581.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Anthony L. Mescher, Histologia Junqueira. Podręcznik i atlas, wyd. XV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, ISBN 978-83-66548-20-6.
- Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk, Histologia, wyd. VI uaktualnione i rozszerzone, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2020, ISBN 978-83-200-4349-5.
