Nocny burmistrz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Nocny burmistrz (niderl: Nachtburgemeester) – tytuł miejski używany dla osoby lub organizacji, która reprezentuje i pomaga rozwijać życie nocne miasta lub gminy[1]. Celem powołania stanowiska jest poprawa relacji między przedsiębiorcami tworzącymi ofertę nocną miasta z mieszkańcami oraz administracją publiczną – nocny burmistrz jest neutralnym łącznikiem między różnymi grupami interesów[2][3].

Zazwyczaj nocny burmistrz jest pracownikiem swojego miasta, w niepełnym lub pełnym wymiarze godzin, lub na zasadzie wolontariatu. Nocni burmistrzowie często działają jako przedstawiciele organizacji funkcjonującej najczęściej na zasadzie stowarzyszenia branżowego, skupiającego przedsiębiorstwa tworzące konsumpcyjno-rozrywkowy oraz kulturowy rdzeń nocnej działalności miasta. Przykład stanowi działająca w Amsterdamie fundacja Stichting N8BM A’DAM[3],

Historia[edytuj | edytuj kod]

Były nocny burmistrz Rotterdamu: Jules Deelder

W średniowieczu istniało już określenie nocny burmistrz (proconsul nocturnus). Na początku XVII w. o instytucji nocnego burmistrza (night watchman) pisał T. Dekker. Urząd o takiej nazwie został odnotowany także w Stanach Zjednoczonych w XIX w.[4]

Najwcześniejsze znane użycie tego tytułu w obecnym charakterze miało miejsce w Rotterdamie w Holandii w stosunku do poety Julesa Deeldera(inne języki) – początkowo jako przydomek, a następnie jako tytuł oficjalny[5][6][7].

Nocny burmistrz Hagi René Bom na uroczystej premierze „Post”

W lutym 2003 roku z inicjatywy partii GroenLinks zorganizowano pierwsze wybory na stanowisko nocnego burmistrza Amsterdamu[8]. Wieczór wyborczy odbył się w klubie Paradiso. Funkcję miała objąć Anne Hemker, ale ostatecznie zaprosiła do współpracy 7 dodatkowych osób, które zaczęły działalność jako kolektyw De Nachtwacht[8][9]. Stanowisko to było powierzane początkowo na trzy, potem na dwa lata. W 2012 roku nocnym burmistrzem Amsterdamu został Mirik Milan, współtwórca imprez i festiwali (np. Rauw, Valtifest, Manifesto)[10] oraz producent kreatywny[11][12][13][5]. Wraz z Ellą Overkleeft i Michielem Friedhoffem założył w 2014 r. Fundację Stichting N8BM A’DAM (NGO Night Mayor Foundation), z którą chciał zapewnić większą ciągłość służby. Wraz z powstaniem fundacji stanowisko nocnego burmistrza w Amsterdamie zostało definitywnie sprofesjonalizowane, z Radą Nadzorczą jako najwyższym organem i nocnym burmistrzem jako przewodniczącym zarządu[14]. Od 2016 roku organizacja non-profit organizuje coroczne wydarzenia „Night Mayor Summit” w celu wsparcia i integracji nocnych burmistrzów z całego świata[15][12][16].

W 2016 r. powołano nocną radę z dwunastoma członkami w czterech kategoriach: kluby, festiwale, kultura i różnorodność oraz bezpieczeństwo i regulacje.

Działania Amsterdamu zainspirowały do powołania podobnego stanowiska m.in. Paryż (2013), Tuluzę (2013), Zurych (2015) oraz Londyn (2016) i Nowy Jork (2017)[17].

Część miast zdecydowało się nadać temu stanowisku inną nazwę dla podobnego stanowiska: Night Time Commissioner[18] lub Office of Nightlife[19].

W całym świecie[edytuj | edytuj kod]

Nocny burmistrz Sosnowca —Rafał Siciński

Polska[edytuj | edytuj kod]

W Polsce o pomyśle wdrożenia tej funkcji dyskutowano od 2019 roku w Krakowie[20] i Warszawie[21]. Ostatecznie Sosnowiec jako pierwsze miasto w Polsce wprowadził funkcję nocnego burmistrza w lipcu 2023 roku. Został nim Rafał Siciński[22].

Europa[edytuj | edytuj kod]

Ameryka Łacińska[edytuj | edytuj kod]

Ameryka Północna[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Grennan Milliken: Amsterdam Has a ‘Night Mayor’ and He’s Not Here Just to Party. Vice, 2017-05-27. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  2. ↑ Sosnowiec jak Nowy Jork czy Paryż. Będzie mieć nocnego burmistrza [online], www.portalsamorzadowy.pl, 4 lipca 2023 [dostęp 2023-11-06] (pol.).
  3. ↑ a b Piotr Zmyślony, Nocni burmistrzowie – kim są i co robią? [online], tourism in the city, 24 kwietnia 2019 [dostęp 2023-11-06] (pol.).
  4. ↑ Filip Wyszyński, Instytucja nocnego burmistrza. Analiza prawna na tle uchwały Rady Miasta Krakowa [online], cejsh.icm.edu.pl, 2021 [dostęp 2023-11-06] (pol.).
  5. ↑ a b English – Stichting N8BM A’DAM. nachtburgemeester.amsterdam. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  6. ↑ Marcel Wiegman: Nachtburgemeester: 'Meer dan een leuk erebaantje’. Het Parool, 2016-04-25. [dostęp 2020-06-05]. (niderl.).
  7. ↑ Moet er een opvolger voor Jules Deelder komen? ‘Er was en is maar één nachtburgemeester!’ – Adverteren Rotterdam | De Havenloods | Krant en Online [online], www.dehavenloods.nl [dostęp 2023-11-06].
  8. ↑ a b : interview op KindaMuzik [online], www.kindamuzik.net [dostęp 2023-11-06] (ang.).
  9. ↑ Nachtwacht stopt en maakt balans op. Partyscene, 1 January 2005. [dostęp 2020-06-05]. (niderl.).
  10. ↑ Leden Adviesraad. Stichting Amsterdam 750, 2023. [dostęp 2023-11-08]. (niderl.).
  11. ↑ Josien Wolthuizen, Shamiro van der Geld gekozen tot nieuwe nachtburgemeester [online], Het Parool, 25 lutego 2018 [dostęp 2020-06-05] (niderl.).
  12. ↑ a b Buitenlandse nachtburgemeesters op stap in Amsterdam [online], nos.nl, 23 kwietnia 2016 [dostęp 2020-06-05] (niderl.).
  13. ↑ Grennan Milliken: Amsterdam Has a ‘Night Mayor’ and He’s Not Here Just to Party. Vice, 2017-05-27. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  14. ↑ Marcel Wiegman: Nachtburgemeester: 'Meer dan een leuk erebaantje’. Het Parool, 2016-04-25. [dostęp 2020-06-20]. (niderl.).
  15. ↑ Patrick Sisson: How night mayors are proving the economic and cultural value of robust nightlife. Curbed, 2016-09-06. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  16. ↑ De ‘nachtburgemeester’ wordt wereldwijd langzaam serieus genomen. nos.nl, 8 January 2018. [dostęp 2020-06-05]. (niderl.).
  17. ↑ Amsterdam’s ‘Night Mayor’ Helps the City Thrive After Dark, „Bloomberg.com”, 29 stycznia 2016 [dostęp 2023-11-06] (ang.).
  18. ↑ Night Time Commissioner | London City Hall [online], www.london.gov.uk [dostęp 2023-11-06] (ang.).
  19. ↑ Nightlife – MOME [online], www.nyc.gov [dostęp 2023-11-06].
  20. ↑ Nocny burmistrz nie zagości w Krakowie [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-11-06] (pol.).
  21. ↑ „Nocny burmistrz” pojawi się w Warszawie? Wraca pomysł kontrowersyjnej wizji Trzaskowskiego [online], Nasze Miasto, 4 sierpnia 2022 [dostęp 2023-11-06] (pol.).
  22. ↑ Telewizja Polska S.A, Nocna warta. Pierwszy w Polsce burmistrz pracujący nocą [online], katowice.tvp.pl [dostęp 2023-11-06] (pol.).
  23. ↑ Dewey Sakitumi: De Nachtwacht: Amsterdam moet terug op de kaart van het uitgaansleven. KindaMuzik, 17 April 2003. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  24. ↑ Nachtwacht stopt en maakt balans op. Partyscene, 1 January 2005. [dostęp 2020-06-05]. (niderl.).
  25. ↑ Grennan Milliken: Amsterdam Has a ‘Night Mayor’ and He’s Not Here Just to Party. Vice, 2017-05-27. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  26. ↑ De nachtburgemeester moet Londens uitgaansleven redden. 4 November 2016. [dostęp 2020-06-20]. (niderl.).
  27. ↑ Night Czar. London City Hall, 2016-11-02. [dostęp 2020-06-20]. (ang.).
  28. ↑ Amsterdamse nachtburgemeester schiet Londen te hulp. 27 November 2015. [dostęp 2020-06-20]. (niderl.).
  29. ↑ Mannheim to elect Germany’s first ‘night mayor’. www.thelocal.de, 19 July 2018. [dostęp 2020-06-05].
  30. ↑ Prague gets its first nightlife mayor. Radio Prague International. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  31. ↑ THE RISE OF THE NIGHT MAYOR. Public Sector Digest, 2016-08-03. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  32. ↑ Natalie Delgadillo: Latin America Is Getting Its First Night Mayor. CityLab. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  33. ↑ DC Officially Has a New ‘Night Mayor’ to Oversee Nightlife. NBC4 Washington. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nocny_burmistrz&oldid=71875026”