Olimpiada historyczna

Olimpiada historyczna
Dziedzina	Historia
Adresaci	uczniowie szkół średnich i podstawowych
Organizator	Polskie Towarzystwo Historyczne
Rok powołania	1974
	Strona internetowa

Olimpiada historyczna – przedmiotowa olimpiada szkolna z zakresu historii, organizowana od 1974, od trzydziestej edycji przez Polskie Towarzystwo Historyczne, dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz wytypowanych zdolniejszych uczniów z gimnazjum. Zakres tematyczny olimpiady wykracza znacznie poza program szkolny, bowiem ma ona na celu wyłonienie najlepszych uczniów posiadających wiedzę i umiejętności historyczne. Od 2007 jej integralną częścią jest konkurs pod nazwą parlamentaryzm.

Edycja XXXIV (rok szkolny 2007/2008) jako ostatnia odbyła się według poniżej opisanych zasad. Komitet Główny postanowił o zreformowaniu olimpiady – nowe zasady umieszczone są na stronie olimpiady.

Jak dotychczas olimpiada składała się z 3 etapów:

Etap I (szkolny) – obejmuje pracę pisaną przez uczniów w szkole na jeden z 7 zaproponowanych przez Komitet Okręgowy tematów oraz odpowiedź ustną przed komisją szkolną na dwa pytania ogólnohistoryczne z programu szkolnego oraz jedno z treści 3 zaproponowanych przez ucznia lektur. Komisja kwalifikuje uczniów, którzy uzyskali co najmniej 72 punkty, ostateczną decyzję podejmuje Komitet Okręgowy, do którego przesyłane są prace zakwalifikowanych uczniów. Etap ten przeprowadza się w październiku, a ostateczna decyzja jest zwykle ogłaszana na początku grudnia. W regulaminie XXV Olimpiady zaszły zmiany – uczniowie w pierwszym etapie przystępują najpierw do części ustnej, obejmującej jedno pytanie z historii powszechnej, jedno z lektur oraz jedno pytanie ze specjalizacji wybranej przez ucznia.
Etap II (okręgowy) – obejmuje pracę pisaną przez uczniów w miejscu wyznaczonym przez Komitet Okręgowy na jeden z 7 zaproponowanych przez Komitet Główny tematów ze wszystkich epok historycznych (starożytność, średniowiecze, nowożytność, XIX wiek, historia najnowsza, parlamentaryzmu w Polsce) oraz etap ustny (do którego kwalifikowani są wszyscy, którzy uzyskają z pracy co najmniej ocenę dobrą), składający się z odpowiedzi na 1 pytanie komisji z zakresu programu historii na poziomie rozszerzonym, jedno z treści zaproponowanych przez ucznia 5 lektur oraz jedno dotyczące wybranej przez ucznia specjalizacji łącznie z pracą pisemną pisaną przez ucznia na etapie szkolnym. Do dalszej procedury kwalifikują się uczniowie, którzy uzyskali co najmniej 84 punkty, o ostatecznym składzie finału decyduje Komitet Główny, który weryfikuje pracę zgłoszonych uczniów. Etap II przeprowadzany jest w styczniu, a ostateczna decyzja zwykle ogłaszana jest na przełomie lutego i marca.
Etap III (centralny) – przeprowadzany jest na początku kwietnia w Gdańsku. Obejmuje pracę pisemną z wybranej przez ucznia własnej epoki, która jest nazywana specjalnością (tematy są ustalane przez Komitet Główny, z tych samych wymienionych wyżej epok), analizę źródła historycznego z zadeklarowanej przez ucznia specjalności, oraz egzamin ustny składający się z 2 szczegółowych pytań zadawanych uczniowi przez komisję z zadeklarowanej epoki oraz jednego dot. wybranych przez niego 8 lektur. Uczniowie, którzy uzyskali co najmniej 74 punkty (w wyjątkowych sytuacjach Komitet Główny może podwyższyć ten limit) uzyskują status laureata, zaś wszyscy pozostali uczestnicy finału z wyjątkiem osób, którzy uzyskali dwie oceny niedostateczne w finale, otrzymują status finalisty.

Laureaci i finaliści są zwolnieni z egzaminu maturalnego z historii, mają prawo do końcoworocznej oceny celującej z tego przedmiotu, oraz praktyczny wstęp na wszystkie studia historyczne w Polsce.

Laureaci zapraszani są do udziału w letnim obozie Wioska olimpijska organizowanym przez Stowarzyszenie Naukowe Collegium Invisibile pod patronatem rektorów uniwersytetów Jagiellońskiego oraz Warszawskiego^[1].

Olimpiada jest finansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, na podstawie wyników otwartego konkursu ofert^[2].