Ministerstwo Edukacji Narodowej
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
14 października 1773 |
| Data likwidacji | |
| Minister | |
| Adres | |
| al. Jana Chrystiana Szucha 25 00-918 Warszawa | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′03,6″N 21°01′25,4″E/52,217667 21,023722
| |
| Strona internetowa | |
Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) – polski urząd administracji rządowej obsługujący ministra właściwego do spraw działu administracji rządowej oświata i wychowanie, przywrócony 5 maja 2006 w wyniku podziału Ministerstwa Edukacji i Nauki na MEN i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zlikwidowany, w jego miejsce od 1 stycznia 2021 istnieje Ministerstwo Edukacji i Nauki.
Kierownictwo (na dzień zniesienia ministerstwa)[edytuj | edytuj kod]
- Przemysław Czarnek (PiS) – minister edukacji i nauki od 19 października 2020
- Marzena Machałek (PiS) – sekretarz stanu od 10 marca 2017
- Dariusz Piontkowski (PiS) – sekretarz stanu od 23 października 2020
- Maciej Kopeć (PiS) – podsekretarz stanu od 4 stycznia 2016
- Sławomir Adamiec – dyrektor generalny
Główne zadania[edytuj | edytuj kod]
- sprawy związane z wychowaniem przedszkolnym, kształceniem ogólnokształcącym, specjalnym i zawodowym;
- ustalanie programów, podręczników i środków dydaktycznych nauczania;
- opracowanie egzaminów zewnętrznych;
- pomoc stypendialna dla uczniów;
- zatrudnianie nauczycieli, ich awanse i wynagrodzenia;
- polityka państwa dla młodzieży;
- organizowanie roku szkolnego.
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
W skład ministerstwa wchodzi Gabinet Polityczny Ministra oraz następujące jednostki organizacyjne[1]
- Departament Ekonomiczny
- Departament Funduszy Strukturalnych
- Departament Informacji i Promocji
- Departament Kształcenia Ogólnego
- Departament Podręczników, Programów i Innowacji
- Departament Prawny
- Departament Strategii, Kwalifikacji i Kształcenia Zawodowego
- Departament Współpracy Międzynarodowej
- Departament Współpracy z Samorządem Terytorialnym
- Departament Wychowania i Kształcenia Integracyjnego
- Biuro Administracyjne
- Biuro Kontroli
- Biuro Organizacyjne
- Samodzielne Stanowisko do spraw Audytu Wewnętrznego.
Jednostki organizacyjne podległe ministrowi[2]:
- Centralna Komisja Egzaminacyjna z siedzibą w Warszawie
- Centrum Informatyczne Edukacji z siedzibą w Warszawie
- Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie
- Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą z siedzibą w Warszawie
Jednostki organizacyjne nadzorowane przez ministra[2]:
- Instytut Badań Edukacyjnych z siedzibą w Warszawie
Jednostki organizacyjne nadzorowane przez ministra wspólnie z innymi organami[2]:
- Centrum Nauki Kopernik z siedzibą w Warszawie
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwszym centralnym urzędem państwowym w Polsce właściwym w sprawach oświaty i wychowania była utworzona 14 października 1773 Komisja Edukacji Narodowej[3][4], uznawana za pierwsze w świecie ministerstwo nauki, oświaty i wychowania[4]. Po okresie rozbiorów zostało utworzone 3 stycznia 1918 Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego[5]. Po II wojnie światowej resort właściwy dla spraw oświaty i wychowania nosił różne nazwy i miał różne zakresy działania.
W 1945 Ministerstwo Oświaty założyło Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych (od 1974 Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne)[6].
W 2019 Ministerstwo Edukacji Narodowej nie zdołało zapobiec rozpoczęciu 8 kwietnia ogólnopolskiego strajku nauczycieli, do którego przystąpiło blisko 2/3 ogółu publicznych placówek oświaty[7].
Ministerstwo zostało zlikwidowane na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz zniesienia Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a w jego miejsce od 1 stycznia 2021 zostało utworzone Ministerstwo Edukacji i Nauki[8].
Siedziba[edytuj | edytuj kod]
- Siedzibą Ministerstwa jest gmach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie. Budynek wybudowany w latach 1925–1930 według projektu profesora Zdzisława Mączeńskiego dla ówczesnego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Warszawie[edytuj | edytuj kod]
Muzeum mieści się w dawnej siedzibie Gestapo w alei Jana Chrystiana Szucha 25 i jest filią Muzeum Więzienia Pawiak będącego oddziałem Muzeum Niepodległości[9].
Lista ministrów właściwych do spraw oświaty i wychowania[edytuj | edytuj kod]
Prezesi Komisji Edukacji Narodowej[edytuj | edytuj kod]
- Ignacy Jakub Massalski od 1773 do 1776
- Michał Jerzy Poniatowski od 1776 do 1794
Ministrowie wyznań i oświecenia publicznego[edytuj | edytuj kod]
- Joachim Lelewel w 1831
- Kajetan Garbiński w 1831
Ministrowie wyznań religijnych i oświecenia publicznego[edytuj | edytuj kod]
- Ksawery Prauss od 1918 do 1919
- Jan Łukasiewicz w 1919
- Tadeusz Łopuszański od 1919 do 1920
- Maciej Rataj od 1920 do 1921
- Antoni Ponikowski od 1921 do 1922
- Julian Nowak w 1922
- Kazimierz Władysław Kumaniecki w 1922
- Józef Mikułowski-Pomorski od 1922 do 1923
- Stanisław Głąbiński w 1923
- Bolesław Miklaszewski od 1923 do 1924
- Stanisław Grabski od 1925 do 1926
- Józef Mikułowski-Pomorski w 1926
- Antoni Sujkowski w 1926
- Kazimierz Bartel od 1926 do 1927
- Gustaw Dobrucki od 1927 do 1928
- Kazimierz Świtalski od 1928 do 1929
- Sławomir Czerwiński od 1929 do 1931
- Janusz Jędrzejewicz od 1931 do 1934
- Wacław Jędrzejewicz od 1934 do 1935
- Wojciech Alojzy Świętosławski od 1935 do 1939
Ministrowie oświaty[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Skrzeszewski (PPR) od 31 grudnia 1944 do 28 czerwca 1945 (wcześniej od 20 lipca 1944 kierownik resortu oświaty PKWN)
- Czesław Wycech (ZSL) od 28 czerwca 1945 do 5 lutego 1947
- Stanisław Skrzeszewski (PPR/PZPR) od lutego 1947 do 7 lipca 1950
- Witold Jarosiński (PZPR) od 7 lipca 1950 do 4 sierpnia 1956
- Feliks Baranowski (PZPR) od 11 września 1956 do 13 listopada 1956
- Władysław Bieńkowski (PZPR) od 13 listopada 1956 do 27 października 1959
- Wacław Tułodziecki (PZPR) od 27 października 1959 do 11 listopada 1966
Minister oświaty i szkolnictwa wyższego[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Jabłoński (PZPR) od 11 listopada 1966 do 28 marca 1972
Ministrowie oświaty i wychowania[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Kuberski (PZPR) od 29 marca 1972 do 8 lutego 1979
- Józef Tejchma (PZPR) od 8 lutego 1979 do 2 kwietnia 1980
- Krzysztof Kruszewski (PZPR) od 3 kwietnia 1980 do 12 lutego 1981
- Bolesław Faron (PZPR) od 12 lutego 1981 do 6 listopada 1985
- Joanna Michałowska-Gumowska (PZPR) od 12 listopada 1985 do 23 października 1987
Ministrowie edukacji narodowej[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Bednarski (PZPR) od 23 października 1987 do 14 października 1988
- Jacek Fisiak (PZPR) od 14 października 1988 do 1 sierpnia 1989
- Henryk Samsonowicz (bezpartyjny, NSZZ „Solidarność”) od 12 września 1989 do 14 grudnia 1990
- Robert Głębocki (bezpartyjny) od 12 stycznia 1991 do 5 grudnia 1991
- Andrzej Stelmachowski (bezpartyjny) od 23 grudnia 1991 do 5 czerwca 1992
- Zdobysław Flisowski (bezpartyjny) od 11 lipca 1992 do 26 października 1993
- Aleksander Łuczak (PSL) od 26 października 1993 do 1 marca 1995
- Ryszard Czarny (SdRP) od 4 marca 1995 do 26 stycznia 1996
- Jerzy Wiatr (SdRP) od 15 lutego 1996 do 17 października 1997
- Mirosław Handke (bezpartyjny, AWS) od 31 października 1997 do 20 lipca 2000
- Edmund Wittbrodt (bezpartyjny, AWS) od 20 lipca 2000 do 19 października 2001
Ministrowie edukacji narodowej i sportu[edytuj | edytuj kod]
- Krystyna Łybacka (SLD) od 19 października 2001 do 2 maja 2004
- Mirosław Sawicki (bezpartyjny) od 2 maja 2004 do 1 września 2005
Ministrowie edukacji narodowej[edytuj | edytuj kod]
- Mirosław Sawicki (bezpartyjny) od 1 września 2005 do 31 października 2005
Minister edukacji i nauki[edytuj | edytuj kod]
- Michał Seweryński (PiS) od 31 października 2005 do 5 maja 2006
Ministrowie edukacji narodowej[edytuj | edytuj kod]
- Roman Giertych (LPR) od 5 maja 2006 do 13 sierpnia 2007
- Ryszard Legutko (bezpartyjny) od 13 sierpnia 2007 do 16 listopada 2007
- Katarzyna Hall (bezpartyjna) od 16 listopada 2007 do 18 listopada 2011
- Krystyna Szumilas (PO) od 18 listopada 2011 do 27 listopada 2013
- Joanna Kluzik-Rostkowska (PO) od 27 listopada 2013 do 16 listopada 2015
- Anna Zalewska (PiS) od 16 listopada 2015 do 4 czerwca 2019
- Dariusz Piontkowski (PiS) od 4 czerwca 2019 do 19 października 2020
- Przemysław Czarnek (PiS) od 19 października 2020 do 1 stycznia 2021
Minister edukacji i nauki[edytuj | edytuj kod]
- Przemysław Czarnek (PiS) od 1 stycznia 2021
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ M.P. z 2018 r. poz. 271
- ↑ a b c M.P. z 2016 r. poz. 976
- ↑ Polska: zarys encyklopedyczny. Włodzimierz Kryszewski (red. prowadzący). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 84, 382.
- ↑ a b Maciej Iłowiecki: Dzieje nauki polskiej. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1981, s. 107–109. ISBN 83-223-1876-6.
- ↑ Dekret Rady Regencyjnej o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem (Dz.U. z 1918 r. nr 1, poz. 1).
- ↑ Zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 3 grudnia 1947 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Centralnego Urzędu Planowania o utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą „Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych” (M.P. z 1948 r. nr 4, poz. 13).
- ↑ Strajk nauczycieli 2019: Które szkoły i przedszkola biorą udział 18.04?. polskatimes.pl, 18 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-18].
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz zniesienia Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Dz.U. z 2020 r. poz. 2334)
- ↑ Poczatki Mauzoleum
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona internetowa Ministerstwa Edukacji Narodowej. [dostęp 2019-02-21].
- Cyfrowa wersja „Dziennika Urzędowego Ministerstwa Oświaty”
| Ministrowie edukacji narodowej | |
|---|---|
| Ministrowie edukacji narodowej i sportu | |
| Ministrowie edukacji narodowej | |
| Minister edukacji i nauki | |
| Ministrowie edukacji narodowej | |
| Minister edukacji i nauki |
