Narodowa Opera Paryża

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Opéra de Paris)
Gmach Opéra Garnier, jedna z siedzib Narodowej Opery Paryża
Gmach Opéra Bastille, drugiej siedziby Narodowej Opery Paryża

Narodowa Opera Paryża (fr. Opéra National de Paris), znana też jako Opera Paryska (Opéra de Paris) – instytucja muzyczna we Francji, następczyni opery założonej w Paryżu przez Ludwika XIV pod nazwą Académie Royale de Musique. Jest to jedna z najstarszych tego typu instytucji w Europie.

Wielokrotnie zmieniała swoją siedzibę. Obecnie zajmuje dwa budynki:

  • Opéra Garnier, zainaugurowany 5 stycznia 1875 r., znany również jako „Palais Garnier” (Pałac Garnier) lub „Opera Garnier”, na cześć architekta, który go zaprojektował, Charlesa Garniera;
  • Opéra Bastille, zainaugurowany 13 lipca 1989 r.

Historia[1][edytuj | edytuj kod]

Historia Opery Paryskiej sięga czasów panowania Ludwika XIV i założenia w 1669 Académie d'Opéra. Król przyznał poecie Pierre'owi Perrinowi przywilej wystawiania przedstawień operowych, łączących włoski styl muzyczny z poezją francuską. Opera francuska została formalnie założona w 1671 roku w Salle du Jeu de Paume de la Bouteille przy rue Mazarine.

Académie d'Opéra została przemianowana rok później na Académie Royale de Musique pod kierownictwem włoskiego kompozytora Jeana-Baptiste Lully'ego, który otrzymał nowy patent od króla. Lully przekształcił dworskie dywersy w profesjonalny teatr. Rodząca się Opera Paryska została przeniesiona do Jeu de Paume de Bel-Air i została otwarta w listopadzie 1672.

W XVII, XVIII i XIX wieku Opéra Paryska zajmowała szereg budynków, w tym Première Salle du Palais Royale z 1673 r.; Salle des Machines du Palais des Tuileries, od 1764 r.; Deuxième Salle du Palais Royale, otwarty w 1770; Salle de la Porte Saint-Martin, od 1781 r.; Théâtre des Arts, od 1791; oraz Salle Le Peletier, zbudowaną w latach 1820–1821 przy rue Le Peletier. Salle Le Peletier został zniszczony przez pożar w 1873 roku.

Lista oficjalnych nazw Opery[edytuj | edytuj kod]

Data Oficjalna nazwa Noty Ref
28 czerwca 1669 Académie d'Opéra[2] Perrin otrzymuje licencje od Ludwika XIV
13 marca 1672 Académie Royale de Musique Lully otrzymuje licencje od Ludwika XIV
24 czerwca 1791 Opéra Ludwik XVI ucieka z Paryża [3]
29 czerwca 1791 Académie de Musique Ludwik XVI wraca do Paryża [3]
17 września 1791 Académie Royale de Musique [3]
15 sierpnia 1792 Académie de Musique Ludwik XVI aresztowany (13 sierpnia) [3]
12 sierpnia 1793 Opéra Ratyfikacja konstytucji 1793 [3]
18 października 1793 Opéra National Wprowadzenie kalendarza republikańskiego (24 października) [3]
7 sierpnia 1794 Théâtre des Arts Opera przenosi się do Salle Montansier [4]
2 lutego 1797 Théâtre de la République et des Arts [4]
24 sierpnia 1802 Théâtre de l'Opéra [4]
29 czerwca 1804 Académie Impériale de Musique Napoleon Bonaparte koronuje się na cesarza (18 maja) [4]
3 kwietnia 1814 Académie de Musique [4]
5 kwietnia 1814 Académie Royale de Musique Pierwsza restauracja Burbonów (kwiecień) [4]
21 marca 1815 Académie Impériale de Musique 100 dni Napoleona [4]
9 lipca 1815 Académie Royale de Musique Druga restauracja Burbonów (8 lipca) [4]
4 sierpnia 1830 Théâtre de l'Opéra Karol X abdykuje (2 sierpnia) [4][5]
10 sierpnia 1830 Académie Royale de Musique [4][5]
26 lutego 1848 Théâtre de la Nation Druga Republika Francuska [4][5]
29 marca 1848 Opéra-Théâtre de la Nation [4][5]
2 września 1850 Académie Nationale de Musique [4][5]
2 grudnia 1852 Académie Impériale de Musique Drugie Cesarstwo Francuskie (Napoleon III) [4][5]
1 lipca 1854 Théâtre Impérial de l'Opéra [4][5]
4 września 1870 Théâtre de l'Opéra Trzecia Republika Francuska [5]
17 września 1870 Théâtre National de l'Opéra [5][6]
14 stycznia 1939 Réunion des Théâtres Lyriques Nationaux Opera przejmuje Opéra-Comique [4]
7 lutego 1978 Théâtre National de l'Opéra de Paris [4]
2 kwietnia 1990 Opéra de Paris Przeniesienie do Opéra Bastille [4]
5 lutego 1994 Opéra National de Paris [4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ https://www.stanleyrosemandance.com/history.html
  2. ↑ Name according to some sources: Académie Royale des Opéra --Powell 2000, p. 3.
  3. ↑ a b c d e f Pitou (1983) 1: 30–31.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Fontaine 2003, pp. 22 f.
  5. ↑ a b c d e f g h i Levin, 2009, p, 382.
  6. ↑ Fontaine 2003, p. 23, gives the date as 12 lipca 1871.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Astier, Régine (1998a). „Académie Royale de Danse” in Cohen 1998, vol. 1, pp. 3–5.
  • Astier, Régine (1998b). „Beauchamps, Pierre” in Cohen 1998, vol. 1, pp. 396–397.
  • Charlton, David, editor (2003). The Cambridge Companion to Grand Opera. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64118-0
  • Charlton, David (2014). „New Light on the Bouffons in Paris (1752–1754)”, Eighteenth-Century Music, vol. 11, no. 1, pp. 31–54.
  • Christout, Marie-Françoise (1998). „Paris Opera Ballet” in Cohen 1998, vol. 5, pp. 86–100.
  • Cohen, Selma Jeanne, editor (1998). International Encyclopedia of Dance. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-509462-6 (hardcover). ISBN 978-0-19-517369-7 (2004 paperback edition).
  • Costonis, Maureen Needham (1992). „Beauchamps [Beauchamp] Pierre” in Sadie (1992) 1: 364.
  • Craine, Debra; Mackrell, Judith (2000). The Oxford Dictionary of Dance. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-860106-7.
  • Fauser, Annegret, editor; Everist, Mark, editor (2009). Music, Theater, and Cultural Transfer. Paris, 1830–1914. Chicago: The University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-23926-2.
  • Fontaine, Gerard (2003). Visages de marbre et d'airain: La collection de bustes du Palais Garnier. Paris: Monum, Éditions du patrimoine. ISBN 978-2-85822-751-8.
  • Fulcher, Jane (1987). The Nation's Image: French Grand Opera as Politics and Politicized Art. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-32774-9.
  • Gerhard, Anselm (1998). The Urbanization of Opera: Music theatre in Paris in the Nineteenth Century, translated from French to English by Mary Whittall. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-28857-4.
  • Gourret, Jean (1985). Histoire des Salles de l'Opéra de Paris. Paris: Guy Trédaniel. ISBN 978-2-85707-180-8.
  • Guest, Ivor (2008). The Romantic Ballet in Paris. Alton, Hampshire, UK: Dance Books. ISBN 978-1-85273-119-9.
  • Johnson, Victoria (2008). Backstage at the Revolution: How the Royal Paris Opera Survived the End of the Old Regime. Chicago: The University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-40195-9.
  • Levin, Alicia (2009). „A documentary overview of musical theaters in Paris, 1830–1900” in Fauser 2009, pp. 379–402.
  • Pitou, Spire (1983). The Paris Opéra: An Encyclopedia of Operas, Ballets, Composers, and Performers. Genesis and Glory, 1671–1715. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-21420-2.
  • Pitou, Spire (1985). The Paris Opera: An Encyclopedia of Operas, Ballets, Composers, and Performers. Rococo and Romantic, 1715–1815. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-24394-3.
  • Pitou, Spire (1990). The Paris Opéra: An Encyclopedia of Operas, Ballets, Composers, and Performers. Growth and Grandeur, 1815–1914. New York: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-26218-0.
  • Powell, John S. (2000). Music and Theatre in France 1600–1680. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-816599-6.
  • Sadie, Stanley, editor (1992). The New Grove Dictionary of Opera (4 volumes). London: Macmillan. ISBN 978-1-56159-228-9.
  • Sadie, Stanley, editor; John Tyrell; executive editor (2001). The New Grove Dictionary of Music and Musicians, 2nd edition. London: Macmillan. ISBN 978-1-56159-239-5 (hardcover). (eBook).
  • Walton, William (1899). Paris from the Earliest Period to the Present Day, vol. 3. Philadelphia: George Barrie & Son. View at Google Books.
  • Wild, Nicole (1989). Dictionnaire des théâtres parisiens au XIXe siècle: les théâtres et la musique. Paris: Aux Amateurs de livres. ISBN 978-0-8288-2586-3. ISBN 978-2-905053-80-0 (paperback). View formats and editions at WorldCat.
  • Wolff, Stéphane (1962). L'Opéra au Palais Garnier (1875–1962). Paris: Deposé au journal L'Entr'acte. Paris: Slatkine (1983 reprint) ISBN 978-2-05-000214-2.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Narodowa_Opera_Paryża&oldid=71575913”