Organy w kościele Świętej Trójcy w Gdańsku

Organy w kościele Świętej Trójcy w Gdańsku – 45-głosowe manierystyczno-barokowe organy piszczałkowe z mechaniczną trakturą w kościele Świętej Trójcy w Gdańsku. Instrument umieszczony jest we wschodniej części budynku i posiada pięć sekcji brzmieniowych (w tym dwie pedałowe). Zbudowany został przez organmistrza Mertena Friese w latach 1616–1618, a później wielokrotnie przebudowywany. Obecny instrument pochodzi z rekonstrukcji przeprowadzonej w latach 2008–2018.

Charakterystyka

Organy osadzone są na zorientowanym prostopadle do osi budynku balkonie w przedniej części kościoła, na prawo od lektorium. Trójwieżowa część główna pośrodku balkonu mieści sekcje Hauptwerk (główny zespół brzmieniowy), Brustwerk i Klein Pedal, przed nią – w balustradzie "jaskółczego gniazda" znajduje się szafa z Rückpositivem, a na prawo od części głównej – szafa z sekcją Gross Pedal. Instrument posiada 2441 piszczałek. Największa piszczałka ma wysokość 4,5 metra, a najmniejsza 5 centymetrów. W odbudowie uczestniczyło w sumie 70 osób, które spędziły 36 tysięcy godzin nad renowacją. Organy zbudowane są z drewna, metalu i skóry. 70 elementów zostało wyprodukowanych współcześnie w celu zastąpienia zniszczonych lub zaginionych części.

Dyspozycja

Dyspozycja organów po renowacji zakończonej w 2018 roku:

Manuał I Rückpositiv	Manuał II Hauptwerk	Manuał III Brustwerk	Pedał
			Gross Pedal	Klein Pedal
Principal 8′ Salicinal 8′ Hollflöt 8′ Quintadöna 8′ Octava 4′ Waldflöt 2′ Octava 2′ Sesquialter II Sedecima 1′ Mixtur V Trompet 8′ Hautbois 8′	Principal 16′ Quintadöna 16′ Octava 8′ Viol di Gamba 8′ Spielflöt 8′ Octava 4′ Hollflöt 4′ Quinta 3′ Octava 2′ Mixtur VI Fagot 16′ Vox Humane 8′	Flöt 8′ Principal 4′ Flöt 4′ Octava 2′ Quinta 1 1/3′ Schwigel 1′ Regal 8′	Unter Bass 32′ Violon 16′ Salicinal 8′ Posaune 16′ Trompet 8′	Subbass 16′ Octava 8′ Flöt 8′ Octava 4′ Quinta Bass II Mixtur VI Krumhorn 8′ Schallmaÿ 4′ Cornet Bass 2′

Zobacz też

• Lista organów piszczałkowych

Bibliografia

Tomasz Jank. Organy z kościoła Świętej Trójcy w Gdańsku. Powstanie instrumentu oraz dekoracja empor i szaf organowych w kontekście sytuacji wyznaniowej w mieście na początku XVII wieku. „Libri Gedanenses”. 38, s. 111–141, 2021. Gdańsk: PAN, Biblioteka Gdańska. ISSN 0075-9163.