Osiedle kolejowe "Stara Kolonia" w Nowym Sączu
Osiedle kolejowe "Stara Kolonia" w Nowym Sączu – osiedle pracowników kolejowych zlokalizowane w Nowym Sączu w kwadracie ulic Kolejowej, Podhalańskiej, Zygmuntowskiej i Alei Stefana Batorego, w pobliżu nowosądeckiego dworca kolejowego. Należy do największych i najlepiej zachowanych zespołów tego typu w Polsce[1][2][3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1876 została uruchomiona linia kolejowa z Tarnowa do Leluchowa przez Nowy Sącz. Łącznie z tą inwestycją powstały służące jej zakłady naprawcze taboru kolejowego, zatrudniające dużą liczbę pracowników, którym należało zapewnić właściwe warunki mieszkaniowe[1]. Plany urbanistyczne i architektoniczne osiedla sporządzono w 1891 w Wiedniu. Pierwsze 37 domów oddano do użytku mieszkańcom w 1892, a budowę ukończono w 1917[2].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Zabudowania Starej Kolonii zajęły obszar około 10 hektarów. W jej ramach zbudowano przede wszystkim domy dwurodzinne z ogrodami. Dodatkowo wzniesiono kilka domów cztero- i wielorodzinnych, a także obiekty użyteczności publicznej: kościół św. Elżbiety (projektant Teodor Talowski), Dom Robotniczy (projektant Jan Stobiecki ze Lwowa), łaźnię przy ul. Kolejowej, przychodnię lekarską oraz dwie szkoły podstawowe, które w latach późniejszych zostały połączone (im. Stanisława Konarskiego i im. Władysława Jagiełły)[1].
Szkoła im. Jagiełły powstała w latach 1896-1897. Od 1914 do 1920 używana była przez wojsko, a od 1939 do 1945 przez niemieckie władze okupacyjne i do 1946 przez urząd repatriacyjny. Ważniejsze przebudowy tego obiektu następowały w latach 1914, 1920, 1959-1960, 1976 i 1987[1].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Oddizał PTTK "Beskid" w Nowym Sączu, Komisja Opieki nad Zabytkami, tablica informacyjna in situ
- ↑ a b Nowy Sącz : Oficjalna strona miasta - Stara Kolonia [online], www.nowysacz.pl [dostęp 2020-07-18] (pol.).
- ↑ Osiedle robotnicze, tzw. stara kolonia kolejowa [online], otwartezabytki.pl [dostęp 2020-07-18] (pol.).