Uchówka ślimakowata
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
uchówka ślimakowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Otidea cochleata (L.) Fuckel Jb. nassau. Ver. Naturk. 23-24: 329 (1870) [1869-70] | |
Uchówka ślimakowata (Otidea cochleata (L.) Fuckel) – gatunek grzybów należący do rodziny uchówkowatych (Otideaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Otidea, Otideaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał w 1753 r. Karol Linneusz, nadając mu nazwę Peziza cochleata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1870 Leopold Fuckel[1].
Ma 8 synonimów. Niektóre z nich:
- Cochlearia cochleata (L.) Lambotte 1887
- Otidea umbrina (Pers.) Bres 1898[2].
Polska nazwa wg M.A. Chmiel[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2–11 (15) cm, jasnobrązowy, umbrowy, rdzawobrązowy, czerwonobrązowy, skórzastobrązowy, nieco fioletowobrązowy, wewnątrz ciemnobrązowy, w kształcie ucha, ślimakowaty, z brzegiem silnie wywiniętym do góry. Miąższ brązowawy, ochrowo brązowy, twardy, kruchy, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki białe, przezroczyste, 12–17 × 5,5–7,5 µm, długie, elipsoidalne, z dwiema gutulami, Q = 1,9–2,5. Worki 80–170 × 10–13 µm, 8-zarodnikowe. Parafizy nitkowate, zakrzywione na wierzchołku, nieco maczugowate z brązowym pigmentem wewnątrzkomórkowym. Komórki brzeżne cylindryczne z 2–3 przegrodami[4].
Jest wiele podobnych gatunków. Pewna identyfikacja uchówki oślej możliwa jest tylko badaniem mikroskopowym[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Uchówka ślimakowata znana jest głównie w Europie, poza nią podano tylko nieliczne stanowiska w Ameryce Północnej i Azji[5]. W Polsce M.A. Chmiel w 2003 r. przytoczyła 17 stanowisk[3], w późniejszych latach podano kilka następnych[6], najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych, wartych objęcia ochroną[7].
Grzyb naziemny, saprotrof. Jest to rzadki europejski gatunek występujący pojedynczo lub w niewielkich grupach na leśnej glebie. Owocniki pojawiają się od wiosny do późnej jesieni[8][9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-06-30].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-06-30].
- ↑ a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 88, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ a b c Schneckenöhrling, Umbrabrauner Öhrling [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-06-30] (pol.).
- ↑ Występowanie Otidea cochleata na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-06-30].
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-01].
- ↑ Aktualne stanowiska Otidea cochleata w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-06-30] (pol.).
- ↑ Michael Jordan, The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe, Frances Lincoln Publishers, 2004, s. 40, ISBN 978-0-7112-2379-0.
- ↑ Stefan Buczacki, Collins Guide to Mushrooms and Toadstools of Britain and Europe, HarperCollins, 1992, s. 218, ISBN 0-00-219978-5.