Przejdź do zawartości

Otwarty System Archiwizacji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
OSA (Otwarty System Archiwizacji)
Autor Centrum Archiwistyki Społecznej

Fundacja Ośrodka KARTA

Pierwsze wydanie 2016
Rodzaj archiwizacja
Strona internetowa

Otwarty System Archiwizacji (OSA) – bezpłatny system informatyczny służący do opisu zespołów (zbiorów) archiwów społecznych i zamieszczania prezentacyjnych plików. Stworzony przede wszystkim dla tworzonych oddolnie archiwów społecznychorganizacji pozarządowych, bibliotek, muzeów, instytucji, a także kolekcjonerów czy osób prywatnych. Dostosowany do potrzeb niezawodowych archiwistów, umożliwia im profesjonalne opracowanie zbiorów[1]. Stworzony przez Fundację Ośrodka KARTA, od 2020 roku utrzymuje i rozwija go Centrum Archiwistyki Społecznej[2].

System umożliwia między innymi: wprowadzanie opisów materiałów archiwalnych na różnych poziomach opisu, zgodnie ze standardem ISAD(G); przeszukiwanie wprowadzonych opisów; załączanie plików podglądowych archiwaliów - dokumentów tekstowych, fotografii oraz nagrań dżwiękowych (audio i wideo); udostępnianie ich online; automatyczne generowanie inwentarzy archiwalnych. System oparty jest na międzynarodowych standardach archiwalnych: ISAD (G), ISAAR (CPF) oraz ISDIAH.

Cechy OSA ważne dla archiwów społecznych[3]

[edytuj | edytuj kod]
  • zabezpieczenie opisów zbiorów i plików cyfrowych
  • możliwość wprowadzania opisów zbiorów i ich edycji przez wielu użytkowników w ramach jednego archiwum społecznego
  • autonomia w udostępnianiu opisów zbiorów i plików na portalu zbioryspoleczne.pl
  • możliwość stworzenia własnej podstrony archiwum społecznego na portalu zbioryspoleczne.pl
  • darmowa usługa automatycznej transkrypcji nagrań audio i wideo oraz odcztywania tekstu z plików (OCR)
  • wsparcie Centrum Archiwistyki Społecznej w rozpoczęciu i kontynuacji pracy w OSA (szkolenia i konsultacje)

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W maju 2016 roku powstała wersja desktopowa systemu, udostępniana na licencji GNU GPL (wersja desktopowa), zrealizowana przez zespół Fundacji Ośrodka KARTA. Projektem kierowała Katarzyna Ziętal, kierowniczka działu Obserwatorium Archiwistyki Społecznej[4]. Pod koniec roku 2017 została udostępniona wersja webowa systemu, umożliwiająca udostępnianie plików w internecie pod adresem osa.archiwa.org[5]. Od 2020 roku administratorem systemu jest Centrum Archiwistyki Społecznej. Całością prac nad rozwojem systemu od 2021 roku kieruje Ewa Majdecka, kierowniczka Działu Rozwoju Narzędzi Cyfrowych. W 2021 roku została powołana Społeczna Grupa Testerów, w skład której wchodzą użytkownicy systemu. W kwietniu 2022 roku powstał portal zbioryspoleczne.pl, na którym użytkownicy OSA mogą publikować opisy i pliki opracowywane w systemie. Od 2023 roku wersja webowa systemu dostępna jest pod adresem: osa.cas.org.pl.

Do grudnia 2024 roku do OSA dołączyło ponad 400 archiwów społecznych, ponad 300 publikuje swoje zbiory online na portalu Zbiory Społeczne.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. E. Majdecka, Otwarty System Archiwizacji i portal zbioryspoleczne.pl, w: Podręcznik dla archiwistów społecznych, pod red. Małgorzaty Pankowskiej-Dowgiało, Centrum Archiwistyki Społecznej, Warszawa 2023.
  2. https://cas.org.pl/otwarty-system-archiwizacji/ [dostęp: 2024-12-17]
  3. E. Majdecka, Otwarty System Archiwizacji i portal zbioryspoleczne.pl, w: Podręcznik dla archiwistów społecznych, pod red. Małgorzaty Pankowskiej-Dowgiało, Centrum Archiwistyki Społecznej, Warszawa 2023.
  4. https://karta.org.pl/aktualnosci/otwarty-system-archiwizacji-osa-do-pobrania [dostęp: 2024-12-13]
  5. https://karta.org.pl/aktualnosci/ruszyl-portal-otwarty-system-archiwizacji, [dostęp: 2024-12-13]