Pîrîta
47°06′25″N 29°07′12″E/47,106944 29,120000| Państwo | |
|---|---|
| Rejon | |
| Zarządzający |
Iurie Soltan |
| Powierzchnia |
2,86[1] km² |
| Populacja (2004) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
248 |
| Kod pocztowy |
MD-4579 |
Położenie na mapie Mołdawii  | |
| 47°06′25″N 29°07′12″E/47,106944 29,120000
| |
Pîrîta (także według ortografii rumuńskiej Pârâta[2]) – wieś w Mołdawii, w rejonie Dubosary, na lewym brzegu Dniestru.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w okresie między rokiem 1769 a 1774[1].
Po walkach o Dubosary, stoczonych w lutym-marcu 1992 r. w czasie wojny o Naddniestrze, Pîrîta stała się jedną z kilku miejscowości rejonu Dubosary, które, chociaż położone na lewym brzegu Dniestru, uznają zwierzchność władz mołdawskich w Kiszyniowie. We wsi 5 marca miał miejsce mityng mołdawskich nacjonalistów, którzy zaatakowali następnie oddziały separatystów naddniestrzańskich[3]. Mimo to władze Naddniestrza na publikowanych przez siebie mapach traktują Pîrîtę jako część swojego nieuznawanego państwa[4].
W 2007 r. we wsi rozpoczęto budowę cerkwi św. Michała Archanioła, w dekanacie Criuleni i Dubosar eparchii kiszyniowskiej Mołdawskiego Kościoła Prawosławnego[5].
We wsi znajduje się posterunek rosyjskich sił pokojowych stacjonujących w Naddniestrzu, kontrolujących most na Dniestrze prowadzący do miejscowości Vadul lui Voda na prawym brzegu rzeki. W 2012 r. w miejscu tym wydarzył się incydent - żołnierz rosyjskich sił pokojowych śmiertelnie ranił mężczyznę, który nie zatrzymał samochodu do kontroli[6]. Premier Mołdawii Vlad Filat wezwał do wspólnego zbadania sprawy przez prokuraturę mołdawską i przez Rosję[6]. Reakcją na śmierć Mołdawianina były protesty w pobliżu miejsca, gdzie został postrzelony, oraz przed rosyjską ambasadą w Bukareszcie[7]. Na pogrzeb mężczyzny, jaki odbył się w Pîrîcie, państwo mołdawskie przekazało 100 tys. lejów mołdawskich[2].
Wieś położona jest w odległości 18 km na północny wschód od Kiszyniowa i 25 km od Dubosar (znajdujących się de facto pod zarządem naddniestrzańskim)[1].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Spis ludności w Mołdawii w 2004 r. wykazał, iż w Pîrîcie żyło 3415 osób, z czego 97,60% zadeklarowało narodowość mołdawską, 1,29% – rosyjską, a poniżej jednego procenta ukraińską, gagauską, bułgarską lub inną[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Pîrîta, raionul Dubăsari [online], moldovenii.md [dostęp 2018-02-12].
- ↑ a b Guvernul a alocat 100 de mii de lei pentru funeraliile lui Vadim Pisari, „Timpul - Ştiri din Moldova” [dostęp 2018-02-12] (rum.).
- ↑ J. Solak, Mołdawia: republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar "zamrożonego konfliktu" o Naddniestrze, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ISBN 978-83-7780-997-6, s. 106-107.
- ↑ J. Solak, Mołdawia: republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar "zamrożonego konfliktu" o Naddniestrze, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014, ISBN 978-83-7780-997-6, s. 133.
- ↑ Pîrîta, „Protopopiatul de Criuleni şi Dubăsari”, 26 czerwca 2012 [dostęp 2018-02-12] (rum.).
- ↑ a b Moldova prime minister: Dniester incident must be probed jointly with Russia [online], 3 stycznia 2012 [dostęp 2018-02-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-03].
- ↑ Noi proteste legate de moartea lui Vadim Pisari [online], www.eurotv.md [dostęp 2018-02-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-01] (ang.).