POLRAD
POLRAD - polska sieć radarów meteorologicznych, naziemnych urządzeń teledetekcyjnych dokonujących monitoringu struktury oraz przemieszczania się obiektów meteorologicznych w troposferze w zasięgu kilkuset kilometrów (w tym opadu na powierzchnię ziemi). Pomiary te stanowią ważne źródło danych wejściowych do numerycznych modeli meteorologicznych i hydrologicznych.
Sieć POLRAD składa się z ośmiu radarów produkcji Gematronik (Niemcy). Są to radary dopplerowskie, pracujące w zakresie C (ok. 5,5 GHz), typów Meteor 360AC, 500C i 1500C. W 2009 roku rozpoczęto stopniową wymianę radarów na radary podwójnie spolaryzowane (dual polarization) Meteor 1600C - nową generację radarów meteorologicznych, o znacznie zwiększonych możliwościach pomiarowych, także w zakresie ich jakości.
Podstawowe parametry radarów typu Meteor (producent: Selex SI Gematronik):
| Typ | Meteor 360AC | Meteor 500C | Meteor 1500C | Meteor 1600C |
|---|---|---|---|---|
| średnica anteny (m) | 4,2 | 4,2 | 4,2 | 4,2 |
| dokładność pozycji anteny (°) | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
| nadajnik | magnetron | magnetron | klistron | klistron |
| poziom szumów (dB) | 4 | 2 | 2 | 3 |
| zakres dynamiki (dB) | 85 | 95 | 95 | 105 |
| typ procesora sygnału radarowego | RVP6 | Aspen DRX | Aspen DRX | Aspen GDRX |
| szerokość wiązki (°) | 1 | 1 | 1 | 1 |
| polaryzacja | liniowa poz. | liniowa poz. | liniowa poz. | podwójna (poz./pion.) |
| moc wysyłanego impulsu (kW) | 250 | 250 | 250 | 250 |
| szerokość impulsu (długi/krótki) (μs) | 0,85 / 2,0 | 0,83 / 2,0 | 0,85 / 2,0 | 0,67 / 0,83 / 1,67 / 3,3 |
| pasmo częstotliwości (GHz) | 5,45 - 5,825 | 5,42 - 5,82 | 5,60 - 5,65 | 5,60 - 5,65 |
| częstotliwość powtarzania impulsów PRF (Hz) | 250 / 1200 | 250 / 1200 | 250 / 1200 | 250 / 1300 |
| rozdzielczość danych (bity) | 4 | 8 | 8 | . |
Radary zakupiono z kredytu Banku Światowego dla Polski[1]. Zostały one zainstalowane w latach 1995-2004, a od 2009 r. trwa stopniowa ich wymiana na radary nowszej generacji, o podwójnej polaryzacji wiązki radarowej. Swym zasięgiem obejmują cały kraj. Operatorem radarów jest Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, w ramach którego działa Ośrodek Teledetekcji Naziemnej, nadzorujący pracę operacyjną radarów meteorologicznych i innych systemów teledetekcyjnych, oraz prowadzący prace o charakterze badawczym. Według procedury standardowej, określonej w rozporządzeniu ministra środowiska, obowiązkiem IMGW jest wykonywanie zdjęcia co godzinę [2] Dane z sieci POLRAD, obrazowane w postaci map pola opadu, są z pewnym opóźnieniem udostępniane na witrynie internetowej IMGW.
Rozmieszczenie radarów sieci POLRAD:
| Radar | Lokalizacja | Typ | Okres pracy operacyjnej |
|---|---|---|---|
| Poznań | Meteor 500C | 2003- | |
| Świdwin | k. Szczecina | Meteor 500C | 2003- |
| Legionowo | k. Warszawy | Meteor 1500C | 2002- |
| Rzeszów | Meteor 1500C | 2003- | |
| Gdańsk | Meteor 1500C | 2003 | |
| Brzuchania | k. Krakowa | Meteor 500C | 2004- |
| Ramża | k. Katowic | Meteor 360AC Meteor 1600C |
1996-2010 2011- |
| Pastewnik | k. Jeleniej Góry | Meteor 360AC Meteor 1600C |
2000-2009 2009- |
Literatura
- Moszkowicz S., Tuszyńska I., Meteorologia radarowa, IMGW, Warszawa 2003.
- Szturc J., Teledetekcja satelitarna i radarowa w meteorologii i hydrologii, ATH, Bielsko-Biała 2004.