Pałac Kultury w Jassach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac Kultury w Jassach
Palatul Culturii din Iași
Ilustracja
Pałac Kultury w Jassach
Państwo

 Rumunia

Miejscowość

Jassy

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

neogotyk

Architekt

Ion D. Berindey

Położenie na mapie okręgu Jassy
Mapa konturowa okręgu Jassy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac Kultury w Jassach”
Położenie na mapie Rumunii
Mapa konturowa Rumunii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac Kultury w Jassach”
Ziemia47°09′26,6″N 27°35′13,2″E/47,157389 27,587000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac Kultury w Jassach (rum. Palatul Culturii din Iași) – budynek użyteczności publicznej, zlokalizowany w Jassach w Rumunii (historyczna Mołdawia). Wybudowany w stylu neogotyckim według projektu Iona D. Berindeya(inne języki)[1][2]. Jest największym w kraju obiektem oświetlonym w technologii LED[3][4]. Z biegiem lat pełnił różne funkcje, między innymi był siedzibą instytucji publicznych, a także organów administracji państwowej i wymiaru sprawiedliwości[3]. Istniała tu także biblioteka[5][6]. Został wpisany do krajowego rejestru zabytków[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Posiadłość znajduje się na terenie dawnego, średniowiecznego dworu książąt mołdawskich (1434). Pierwotnym zamysłem była przebudowa i rozbudowa istniejącego w tym miejscu pałacu książęcego. Miała ona nastąpić za czasów panowania hospodara Mołdawii, Aleksandra Moruziego (1803-1806; architekt: Johan Freywald), i być kontynuowana za życia kolejnego władcy, Michała VI Sturdzy (1841-1843; architekt Nicolae Singurow)[8]. Najpierw podjęto decyzję o zachowaniu fundamentów i dwóch kondygnacji, na których znajdowało się 365 pokoi[8]. W późniejszych latach rumuński architekt I.D. Berindey nadał pałacowi neogotyckiego charakteru. Rozpoczęte w latach 1906-1907 prace restauratorskie zostały wstrzymane z powodu walk prowadzonych na frontach I wojny światowej. Sam budynek jednak, mimo że niedokończony, pełnił rolę koszar dla wojsk rumuńskich i rosyjskich, oraz był wykorzystywany jako siedziba instytucji publicznych i szpitali wojskowych. Pałac ostatecznie ukończono 11 października 1925, a jego oficjalnego otwarcia (rok później) dokonał król, Ferdynand I Rumuński[5]. W 1955 roku posiadłość zmieniła swoją funkcję na kulturalną[9]. W latach 2008-2016 wnętrza obiektu przeszły renowację[3][10]. Obecnie pałac jest siedzibą czterech muzeów: Muzeum Historii Mołdawii[11], Muzeum Etnograficznego[12], Muzeum Nauki i Techniki[13], oraz Muzeum Sztuki[5][14]. Mieści się tu też przestrzeń wystawiennicza Centrum Konserwacji i Restauracji Dziedzictwa Kulturowego[15][16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Palatul Culturii - Monument de arhitectura [online], www.monumenteiasi.ro [dostęp 2022-10-31].
  2. ↑ Palatul Culturii Iași [online], palatulculturii.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  3. ↑ a b c Pałac Kultury w Jassach – największy w Rumunii obiekt oświetlony w technologii LED [online], www.propertydesign.pl [dostęp 2022-10-31].
  4. ↑ Anna Pakulniewicz, Pałac Kultury oświetlony ledowo [online], eurobuildcee.com [dostęp 2022-10-31] (pol.).
  5. ↑ a b c Palatul Culturii [online], Romanian Monasteries [dostęp 2022-10-31].
  6. ↑ Scurt istoric – Biblioteca Judeţeană „Gheorghe Asachi” Iaşi [online], bjiasi.ro, 24 września 2013 [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  7. ↑ Palace of Culture, Jassy: Wskazówki i Informacje [online], Trek Zone [dostęp 2022-10-31] (pol.).
  8. ↑ a b DESTINAŢIE: ROMÂNIA/ Palatul Culturii din Iaşi, cea mai importantă realizare a stilului.. [online], www.agerpres.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  9. ↑ The rehabilitation of historic monuments in Romania,” – Palace of Culture Iasi [online], www.interregeurope.eu [dostęp 2022-11-01] (ang.).
  10. ↑ GALERII FOTO: Un tur al Palatului Culturii înainte de deschidere. Este o bijuterie [online], www.ziaruldeiasi.ro [dostęp 2022-10-31].
  11. ↑ Muzeul de Istorie a Moldovei - Palatul Culturii - Palatul Culturii Iasi [online], palatulculturii.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  12. ↑ Muzeul Etnografic al Moldovei - Palatul Culturii Iasi [online], palatulculturii.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  13. ↑ Muzeul Științei și Tehnicii „Ștefan Procopiu” - Palatul Culturii Iasi [online], palatulculturii.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  14. ↑ Muzeul de Arta - Palatul Culturii Iasi [online], palatulculturii.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
  15. ↑ Pałac Kultury – Jassy – Rumunia [online], tropter.com [dostęp 2022-10-31] (pol.).
  16. ↑ Centrul de Cercetare şi Conservare-Restaurare a Patrimoniului Cultural - Palatul Culturii Iasi [online], palatulculturii.ro [dostęp 2022-10-31] (rum.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pałac_Kultury_w_Jassach&oldid=72673667”