Pajęczynowiec szerokostrzępkowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pajęczynowiec szerokostrzępkowy
Ilustracja
Pajęczynowiec szerokostrzępkowy na martwym pniu sosny
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieprznikowce

Rodzina

pajęczynowcowate

Rodzaj

pajęczynowiec

Gatunek

pajęczynowiec szerokostrzępkowy

Nazwa systematyczna
Botryobasidium laeve (J. Erikss.) Parmasto
Eesti NSV Tead. Akad. Toim., Biol. seer 14(2): 220 (1965)

Pajęczynowiec szerokostrzępkowy (Botryobasidium laeve (J. Erikss.) Parmasto) – gatunek grzybów z rodziny pajęczynowcowatych (Botryobasidiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Botryobasidium, Botryobasidiaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1958 r. Jakob Eriksson jako odmianę pajęczynowca ziarnistostrzępkowego (Botryobasidium pruinatum). Nadał mu nazwę Botryobasidium pruinatum var. laeve. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1965 r. Erast Parmasto, podnosząc go do rangi odrębnego gatunku[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r.[2] Pochodzi od tego, że ma bardzo szerokie strzępki.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Rozpostarty na podłożu, cienki, białawy lub szarawy, z wiekiem żółtawy. Anamorfa nie jest znana[3].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Wszystkie strzępki bez sprzążek. Strzępki generatywne o barwie od żółtawej do żółtej i bardzo grube – mają szerokość 15–20 μm i gładkie ściany. Są silnie rozgałęzione. Podstawki początkowo zaokrąglone, potem elipsoidalne do odwrotnie jajowatych lub krótko cylindryczne. Mają rozmiar 17–22 × 7–9 μm i zazwyczaj 6 sterygm (co jest rzadkością). Zarodniki są ukośnie owalne, na wierzchołku posiadają rozwartą łysinkę, gładką powierzchnię i nieco pogrubione ściany. Mają rozmiar 5–8 × 2,5–3,5 μm

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Notowany w wielu krajach Europy. Na Półwyspie Skandynawskim nie jest rzadki[3]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski podano jego stanowiska w Górach Świętokrzyskich, Puszczy Niepołomickiej, Bolestraszycach, Beskidzie Niskim, Beskidzie Sądeckim, Bieszczadach[2]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[4].

Rozwija się na znajdującym się w wilgotnym środowisku próchniejącym drewnie drzew liściastych i iglastych[3]. W Polsce rozwija się od maja do listopada[2].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Odróżnienie go od innych podobnych gatunków możliwe jest tylko za pomocą badań mikroskopowych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2016-01-28] (ang.).
  2. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c Mycobank. Botryobasidium laeve. [dostęp 2016-01-28].
  4. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg, Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.