Paulownia omszona

Paulownia omszona
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	paulowniowate
Rodzaj	paulownia
Gatunek	paulownia omszona
	Nazwa systematyczna
	Paulownia tomentosa (Thunb.) Steud.; Nomenclator Botanicus 1841
Synonimy
	Bignonia tomentosa Thunb.; Paulownia imperialis Siebold & Zucc.;
	Bignonia tomentosa Thunb.; Paulownia imperialis Siebold & Zucc.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paulownia omszona, paulownia cesarska (Paulownia tomentosa Steud.) – gatunek drzewa z rodziny paulowniowatych (Paulowniaceae). Dawniej zaliczany był do rodziny trędownikowatych.

Występowanie

Gatunek pochodzi z południowo-wschodniej części Chin, ale rozprzestrzenił się także w innych rejonach Azji o ciepłym klimacie^[3]. Od dłuższego czasu sadzony w cieplejszych częściach Europy jako ozdobne drzewo parkowe.

Morfologia

Pokrój: Drzewo liściaste zrzucające liście na zimę, wysokość ok. 20 m, z szeroką, wysoko sklepioną, dość luźną koroną.
Pień: Prosty, dobrze widoczny aż do górnej strefy korony.
Gałęzie: W dolnej i środkowej części korony przeważnie odstające lub rozłożyste, w górnej części wzniesione.
Kora: Dość gładka, nawet u starszych okazów, o kolorze od szarego do brunatnoszarego.
Liście: Skupione na szczytach zeszłorocznych pędów, naprzeciwległe, bardzo duże o długości ok. 15 – 30 cm. Owalne, u nasady wcięte sercowate, całobrzegie. Z wierzchu matowe, ciemnozielone i aksamitne, pokryte krótkim włosiem, od spodu szare, filcowate. Ogonki liści nawet do 40 cm długości.
Kwiaty: Zebrane w wyprostowane, wiechowato rozgałęzione kwiatostany o wysokości ok. 40 cm z gałązkami bocznymi o długości 5 – 15 cm. Pączki kwiatowe są rudobrunatne lub brunatnoczerwone, owłosione, w tej postaci zimują. Kwiaty rozwijają się zanim drzewo wytworzy liście. Kwiaty naparstkowo-dzwonkowate, bardzo duże, na zewnątrz bladofioletowo-niebieskawe, wewnątrz z żółtymi prążkami. W Europie, na średnich szerokościach, kwitnie w maju. W południowej Europie (Hiszpania, południowe Włochy, Czarnogóra, Grecja, Bułgaria) zakwita już nawet z końcem marca.
Owoce: Torebka o długości do 4 cm i szerokości 1,5 – 2,0 cm, początkowo zielonkawa i nieco lepka, wielonasienna. W miarę dojrzewania drewnieje i zmienia kolor na szarobrunatny.

Zastosowanie

Roślina ozdobna, uprawiana w cieplejszych rejonach Polski oraz na balkonach i tarasach.
Ze względu na swoje właściwości (szybki przyrost masy, łatwość suszenia), może być również wykorzystywana do upraw energetycznych i produkcji biomasy^[4].

Uprawa

Rozmnaża się z nasion lub sadzonek korzeniowych pobieranych od lata do jesieni. Preferuje glebę przepuszczalną i żyzną. Stanowisko powinno być osłonięte od silnych wiatrów. Strefy mrozoodporności 5-10. Silne mrozy mogą uszkadzać kwiaty. Czasami uprawia się roślinę tylko dla ozdobnych liści i ładnego pokroju; wówczas przycina się ją wiosną tuż przy powierzchni ziemi. Tak przycinana nie zakwita, wytwarza natomiast pędy o bardzo dużych, ozdobnych liściach^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].
↑ Paulownia – drzewo nie tylko ozdobne.
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Bibliografia

Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 262-263. ISBN 83-7129-141-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].

[4] Paulownia – drzewo nie tylko ozdobne.

[E-5] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]