Pentanol

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Alkohol amylowy
Niepodpisana grafika związku chemicznego; prawdopodobnie struktura chemiczna bądź trójwymiarowy model cząsteczki Niepodpisana grafika związku chemicznego; prawdopodobnie struktura chemiczna bądź trójwymiarowy model cząsteczki
Niepodpisana grafika związku chemicznego; prawdopodobnie struktura chemiczna bądź trójwymiarowy model cząsteczki
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny C5H12O
Inne wzory C5H11OH
Masa molowa 88,15 g/mol
Wygląd bezbarwna ciecz[1]
Identyfikacja
Numer CAS 71-41-0
PubChem 6276[2]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Alkohol amylowy (pentan-1-ol) – organiczny związek chemiczny z grupy nasyconych monohydroksylowych alkoholi alifatycznych, zawierający 5 atomów węgla o wzorze sumarycznym: C5H12O lub C5H11OH.

Surowy alkohol pentylowy (tzw. fermentacyjny alkohol pentylowy) jest mieszaniną głównie alkoholu izopentylowego i 2-metylo-1-butanolu.

Izomery[edytuj]

Znanych jest 8 izomerów pentanolu – cztery z nich są pierwszorzędowe, trzy drugorzędowe i jeden trzeciorzędowy. Wszystkie obejmowane bywają wspólną nazwą "alkohole amylowe"[3].

Izomery alkoholu amylowego
nazwa zwyczajowa wzór Rzędowość Nazwa systematyczna
alkohol amylowy Pentan-1-ol-2D-skeletal.png pierwszorzędowa pentan-1-ol
alkohol izoamylowy
izopentanol		 Isoamyl alcohol.svg pierwszorzędowa 3-metylobutan-1-ol
aktywny alkohol amylowy 2-Methyl-1-butanol.svg pierwszorzędowa 2-metylobutan-1-ol
alkohol neopentylowy
neopentanol		 Neopentyl-alcohol-2D-skeletal.png pierwszorzędowa 2,2-dimetylopropan-1-ol
Pentan-3-ol-2D-skeletal.png drugorzędowa pentan-3-ol
sec-pentanol Pentan-2-ol-2D-skeletal.png drugorzędowa pentan-2-ol
3-methylbutan-2-ol-2D-skeletal.png drugorzędowa 3-metylobutan-2-ol
tert-pentanol Tert-pentyl-alcohol-2D-skeletal.png trzeciorzędowa 2-metylobutan-2-ol

Najważniejsze izomery[edytuj]

Alkohol n-pentylowy (1-pentanol) alkohol pierwszorzędowy, ciecz o temperaturze wrzenia 137 °C, słabo rozpuszczalna w wodzie, mieszająca się we wszystkich stosunkach z etanolem i eterem.

Alkohol izopentylowy (3-metylo-1butanol), ciecz o temperaturze wrzenia 128 °C.

2-metylo-1-butanol, ciecz o temperaturze wrzenia 128 °C.

Wszystkie trzy izomery alkoholu pentylowego występują w fuzlach powstających podczas fermentacji alkoholowej.

Zastosowanie[edytuj]

Stosowany do wyrobu estrów o przyjemnym owocowym zapachu.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska X. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276. ISBN 978-83-63724-47-7.
  2. ↑ Pentanol – podsumowanie (ang.). PubChem Public Chemical Database.
  3. ↑ Wikiźródła:1911 Encyclopædia Britannica/Amyl Alcohols (ang.)

Bibliografia[edytuj]

  • Red. Małgorzata Wiśniewska: Encyklopedia dla wszystkich Chemia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Techniczne, s. 269. ISBN 8320425905.
p • d • e
Alkohole monohydroksylowe (alkanole)
metanol (CH3OH) • etanol (C2H5OH) • propanol (C3H7OH) • butanol (C4H9OH) • pentanol (C5H11OH) • heksanol (C6H13OH) • heptanol (C7H15OH) • oktanol (C8H17OH) • nonanol (C9H19OH) • dekanol (C10H21OH) • undekanol (C11H23OH) • dodekanol (C12H25OH) • tridekanol (C13H27OH) • tetradekanol (C14H29OH) • pentadekanol (C15H31OH) • heksadekanol (C16H33OH) • heptadekanol (C17H35OH) • oktadekanol (C18H37OH) • nonadekanol (C19H39OH) • eikozanol (C20H41OH) • heneikozanol (C21H43OH) • dokozanol (C22H45OH) • trikozanol (C23H47OH) • tetrakozanol (C24H49OH) • pentakozanol (C25H51OH) • heksakozanol (C26H53OH) • heptakozanol (C27H55OH) • oktakozanol (C28H57OH) • nonakozanol (C29H59OH) • triakontanol (C30H61OH) • hentriakontanol (C31H63OH) • dotriakontanol (C32H65OH) • tritriakontanol (C33H67OH) • tetratriakontanol (C34H69OH) • pentatriakontanol (C35H71OH) • heksatriakontanol (C36H73OH) • heptatriakontanol (C37H75OH) • oktatriakontanol (C38H77OH) • nonatriakontanol (C39H79OH) • tetrakontanol (C40H81OH)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pentanol&oldid=43500049”