Permarachne
| Permarachne | |
| Eskov et Selden, 2005 | |
| Okres istnienia: kungur | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| (bez rangi) | Pantetrapulmonata |
| (bez rangi) | Tetrapulmonata |
| (bez rangi) | Serikodiastida |
| Rząd | |
| Rodzina |
Permarachnidae |
| Rodzaj |
Permarachne |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Permarachne novokshonovi Eskov et Selden, 2005 | |
Permarachne – rodzaj wymarłych pajęczaków z rzędu Uraraneida, jedyny z monotypowej rodziny Permarachnidae. Obejmuje tylko jeden gatunek, Permarachne novokshonovi. Żył w permie na terenie obecnej Rosji.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 2005 roku przez Kiriłła Jeśkowa i Paula A. Seldena[1][2] na łamach „Bulletin of the British Arachnological Society”. Opisu dokonano na podstawie datowanej na kungur w permie skamieniałości odnalezionej w odsłonięciu Krutaja Katiuszka formacji Koszeliewka na lewym brzegu Bardy w Rosji. Nazwa rodzajowa to połączenie nazwy okresu z greckim arachne, oznaczającym „pająk”, natomiast epitet gatunkowy nadano na cześć paleontologa Wiktora Nowokszonowa[1].
Jeśkow i Selden umieścili rodzaj w monotypowej rodzinie Permarachnidae[1][2], uznając ją za najstarszych, bazalnych przedstawicieli pająków[1]. W 2008 roku Selden i William A. Shear dokonali reinterpretacji skamieniałości (m.in. struktura uznana za kądziołek przędny okazała się być raczej biczykiem na końcu opistosomy), umieszczając ją wraz z dewońskim Attercopus w nowym rzędzie Uraraneida[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Holotyp miał około 5 mm długości ciała. Prosoma miała wąskie sternum. Szczękoczułki były przewężone u podstawy, niemal okrągłe w widoku bocznym, zaopatrzone w nagie pazury przypuszczalnie nieodbiegające długością od członu nasadowego. Przednia krawędź bruzdy szczękoczułka miała nie mniej niż sześć ostrych ząbków. Wygląd nogogłaszczków nie jest znany, ale zachowały się szczecinki pochodzące przypuszczalnie z ich bioder. Odnóża kroczne wszystkich par były podobnej budowy, przysadziste, delikatnie owłosione. Kolejność par od najdłuższej do najkrótszej to: IV, III, II, I. Na goleniach i nadstopiach występowały szeregi szczecinek makroskopowych. Stopy wieńczyły pary zakrzywionych pazurków[1]. Opistosoma miała na spodzie przynajmniej sześć sternitów[3] o prostych krawędziach przedniej i tylnej oraz zaokrąglonych krawędziach bocznych, ku tyłowi o coraz mniejszych rozmiarach[1]. Wzdłuż krawędzi sternitów rozmieszczone były w poprzecznych szeregach czopki przędne, natomiast brak było kądziołków przędnych. Tylny koniec opistosomy wieńczył biczykowaty, wieloczłonowy, cylindryczny w przekroju telson[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Kirill Y. Eskov, Paul A. Selden. First record of spiders from the Permian period (Araneae: Mesothelae). „Bulletin of the British Arachnological Society”. 13 (4), s. 111–116, 2005.
- ↑ a b Jason A. Dunlop, David Penney, Denise Jekel, z dodatkowym wkładem: Lyall I. Anderson, Simon J. Braddy, James C. Lamsdell, Paul A. Selden, O. Erik Tetlie: A summary list of fossil spiders and their relatives. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern, 2020. [dostęp 2023-10-19].
- ↑ a b c Paul A. Selden, William A. Shear, Mark D. Sutton. Fossil evidence for the origin of spider spinnerets, and a proposed arachnid order. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 105 (52), s. 20781–20785, 2008. DOI: 10.1073/pnas.0809174106.