Pieczareczka brązowołuseczkowata
_Vellinga_255135.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pieczareczka brązowołuseczkowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Leucoagaricus americanus (Peck) Vellinga Mycotaxon 76: 433 (2000) | |
_Vellinga_198755.jpg)
Pieczareczka brązowołuseczkowata, pieczareczka amerykańska (Leucoagaricus americanus (Peck) Vellinga) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Leucoagaricus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w roku 1872 Charles Horton Peck nadając mu nazwę Agaricus americanus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 2000 Else C. Wellinga[1].
Synonimów nazwy naukowej ma kilkanaście. Niektóre z nich:
- Leucoagaricus bresadolae (Schulzer) Bon & Boiffard 1977
- Leucoagaricus bresadolae (Schulzer) Bon & Boiffard 1977 var. bresadolae
- Leucoagaricus bresadolae var. cookeianus Bon 1993
- Leucocoprinus americanus (Peck) Redhead 1979
- Leucocoprinus bresadolae (Schulzer) Wasser 1978
- Leucocoprinus bresadolae (Schulzer) M.M. Moser 1967[2].
Atlas grzybów podał nazwę pieczareczka amerykańska[3], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym w 2024 r. nadała mu polską nazwę pieczareczka brązowołuseczkowata[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 3–12 cm, u młodych okazów kulisty, później półkulistołukowaty, na koniec płaski, często z garbem na środku. Powierzchnia początkowo gładka, potem coraz bardziej złuszczająca się. Początkowo ma barwę od białawej do brązowej, potem różowobrązową. Łuski czerwonobrązowe[5].
Gęste, wolne, u młodych okazów białe, potem różowawe, w końcu czerwonobrązowe[5].
Wysokość 4,5–12 cm, grubość 1–4 cm, kształt walcowaty, w dolnej części wyraźnie nabrzmiały. Powierzchnia naga lub drobno jedwabista, początkowo biaława, potem coraz bardziej czerwonawa, w końcu czerwonobrązowa. Po uszkodzeniu zmienia barwę na żółtą, potem czerwonawą. Posiada wysoki, podobny do kołnierza, zwisający pierścień, początkowo biały, potem plamisto czerwonawy. U podstawy trzonu biała grzybnia z cienkimi sznurami grzybniowymi[5].
Gruby, biały, po przekrojeniu powoli barwiący się na żółto, po wysuszeniu czerwony. Bez wyraźnego zapachu i smaku[5].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników biały, zarodniki elipsoidalne, o rozmiarach 9–11 × 6–7 μm, gładkie z małą ilością porów, amyloidalne. cheilocystydy maczugowate lub wrzecionowate o rozmiarach 50-85 × 7,5–23 μm. Pleurocystyd brak. Strzępki w KOH barwią się na brązowo. Komórki w skórce kapelusza o średnicy 3–25 μm, hialinowe do brązowych, strzępki końcowe cylindryczne lub zwężające się[5].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Najwięcej stanowisk podano w Ameryce Północnej. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniony, ale częściej spotykany na wschód od Gór Skalistych[5]. Notowany jest także w niektórych krajach Europy i w Nowej Zelandii[6]. W Polsce gatunek ten był nieznany, brak go w wykazie wszystkich grzybów wielkoowocnikowych W. Wojewody z 2003 r.[7] Po raz pierwszy jego występowanie w Polsce podał Błażej Gierczyk w 2011 r.[8]
Saprotrof rosnący pojedynczo, w rozproszeniu lub stadnie na zrębkach, w pobliżu wysypisk odpadów, na siedliskach ruderalnych i na pniakach. Sporadycznie pojawia się w lesie, gdzie rośnie na pniakach lub wokół martwych drzew. Owocniki wytwarza od lata do jesieni[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-11-19] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-11-19] (ang.).
- ↑ Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 173, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Rekomendacja nr 3/2024 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-04-02].
- ↑ a b c d e f g Leucoagaricus americanus [online], Mushroom Expert [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Występowanie pieczareczki amerykańskiej na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 408, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ B. Gierczyk i inni, Rare species of Lepiota and related genera, „Acta Mycologica”, 46, 2011, s. 137–178 (ang.).