Pompeja (poemat)
.jpg) Pomnik konny Balbusa | |
| Autor |
Cyprian Kamil Norwid |
|---|---|
| Typ utworu |
poemat |
| Data powstania |
1848 lub 1849 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania |
Leszno |
| Język |
polski |
| Data wydania |
1853 |
| Wydawca |
Pokłosie |
Pompeja – poemat Cypriana Kamila Norwida z 1848 lub 1849 roku stanowiący swobodną transpozycję przeżyć związanych ze zwiedzaniem Herkulanum i Pompei.
O utworze[edytuj | edytuj kod]
Norwid zwiedzał Pompeje i Herkulanum trzykrotnie: w 1844, 1845 i 1848 roku. Analiza tekstu skłania badaczy do przyjęcia, że poemat powstał po ostatniej wizycie poety w zasypanych przez Wezuwiusz miastach, w 1848, a najpóźniej w 1849 roku. Norwid wysłał rękopis utworu, tak jak i Wesele, do Przeglądu Poznańskiego Jana Koźmiana. Koźmian nie wydrukował utworu, a po pewnym czasie przekazał rękopis Edmundowi Bojanowskiemu, wydawcy Pokłosia. Pompeja ukazała się w Pokłosiu w 1853 roku bez wiedzy autora[1].
Poemat liczy 177 wierszy i został napisany 13-zgłoskowcem.
Treść[edytuj | edytuj kod]
Poeta zwiedzając cmentarz pompejański usiadł na grobie Mammii[a]. Rozmyślając usłyszał jak ktoś się obok niego poruszył. Mężczyzna, który koło niego siedział był kiedyś konsulem Pompejów i nazywał się Balbus[b]. Chwilę potem zjawił się cień Poety, którego dom do dzisiaj odwiedzają turyści[c]. Marzył on przed wiekami, by swoją poezją świat poruszyć i bliski był chwili gdy w kolonii pod jego wpływem dojdzie do powstania i czuł się jak Jowisz. Aż idąc koło świątyni Izydy, poruszony, poczuł popiół na twarzy i usłyszał huk piorunów. I cień zniknął[2].
A Balbus widząc, że zanosi się na rozruchy wjechał odważnie na koniu we wzburzony tłum, który widząc go tak wspaniałym cofnął się przed nim. I czuł się jak Jowisz. Aż poczuł popiół na twarzy i usłyszał huk piorunów. To rzekł i zaczął znikać. A przewodnik przerwał poecie sny tkliwe, / Mówiąc, że nas czekają osły niecierpliwe[3].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Grób Mammii znajduje się w pobliżu Bramy Herkulańskiej po lewej stronie, wychodząc z Pompei.
- ↑ Marcus Nonius Balbus pochodził z rodu Balbi, był prokonsulem Krety i Cyrenaiki, ufundował bazylikę w Herkulanum i odnowił mury tego miasta. W ruinach Herkulanum odkopano jego wspaniały konny posąg. Norwid musiał do widzieć w Museo Nazionale w Neapolu (wówczas Muzeum Burbońskim).
- ↑ Opis Poety przypomina jedną z postaci uwiecznionych na malowidle ściennym w pompejańskim Domu Poety Tragicznego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Norwid 1971 ↓, s. 717-718.
- ↑ Norwid 1968 ↓, s. 17-21.
- ↑ Norwid 1968 ↓, s. 21-22.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cyprian Kamil Norwid: Pisma wszystkie. T. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
- Cyprian Kamil Norwid: Pisma wybrane. T. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1968.