Porażenie nerwu twarzowego
 Porażenie Bella (prawostronne) | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Porażenie nerwu twarzowego – mononeuropatia dotycząca jądra i (lub) pnia nerwu twarzowego, zazwyczaj jednostronna, rzadziej obustronna[1]. Stanowi najczęściej występujący rodzaj porażenia nerwów czaszkowych[2].
Rozmowa z dr n. med. Justyną Dutkiewicz na temat przyczyn, diagnostyki i leczenia porażenia nerwu twarzowego
Etiologia[edytuj | edytuj kod]
Najczęściej porażenie nerwu twarzowego jest samoistne (idiopatyczne)[1][2] i określa się je wtedy jako porażenie Bella[3]. Inne możliwe przyczyny porażenia nerwu twarzowego to[4]:
- infekcyjne i immunologiczne
- zapalenie ucha środkowego
- zapalenie ucha zewnętrznego
- półpasiec (zespół Ramsaya Hunta)
- zapalenie ropne ślinianki przyusznej
- borelioza
- sarkoidoza (zespół Heerfordta)
- traumatyczne
- pęknięcie podstawy czaszki, złamanie kości skroniowej
- złamanie okolicy otworu rylcowo-sutkowego
- rany (n.p. postrzalłowe czy cięte)
- nowotworowe
- guz kąta mostowo-móżdżkowego
- nowotwory ślinianki przyusznej
- nerwiaki osłonkowe
- oponiaki
- neurologiczne
- inne
- zespół Melkerssona-Rosenthala
- wrodzona hipoplazja jąder nerwu VII i IV (zespół Möbiusa)
Objawy[edytuj | edytuj kod]
- opadanie kącika ust
- gromadzenie jedzenia między dziąsłami a policzkiem
- utrata czucia głębokiego z obszaru twarzy
- utrata zdolności gwizdania, mrugania, zamykania oka, marszczenia czoła, dmuchania, szczerzenia zębów
- upośledzenie łzawienia
Skala oceny czynności nerwu twarzowego[edytuj | edytuj kod]
Klasyfikacja czynności nerwu twarzowego według House'a i Brackmanna pozwala ocenić stopień uszkodzenia i prześledzić przebieg procesu gojenia. Wyróżniono sześć stopni uszkodzenia nerwu[4]:
- I - czynność prawidłowa - prawidłowa czynność wszystkich mięśni twarzy
- II - niewielki niedowład - prawidłowa symetria i napięcie w spoczynku; całkowite zamknięcie oka przy niewielkim wysiłku; niewielka asymetria ust
- III - niedowład umiarkowany - widoczna asymetria stron przy ruchach; występują współruchy, przykurcze lub połowiczy kurcz twarzy; w spoczynku symetria zachowana; upośledzenie czynności mięśni czoła, całkowite zamknięcie oka przy wysiłku, asymetria ust przy ruchach
- IV - niedowład znaczny - widoczna wyraźna asymetria przy ruchach; zachowana symetria i napięcie w spoczynku; brak ruchów mięśni czoła; niedomykanie szpary powiekowej; asymetria ust nawet przy maksymalnym wysiłku
- V - niedowład ciężki - śladowe ruchy; asymetria twarzy w spoczynku; brak ruchów mięśni czoła; niedomykalność szpary powiekowej; śladowe ruchy ust
- VI - porażenie całkowite - brak ruchów
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Nathan R. Walker, Rakesh K. Mistry, Thomas Mazzoni, Facial Nerve Palsy, „StatPearls [Internet]”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022, PMID: 31747222 [dostęp 2023-03-09].
- ↑ a b Elizabeth George, Megan B. Richie, Christine M. Glastonbury, Facial Nerve Palsy: Clinical Practice and Cognitive Errors, „The American Journal of Medicine”, 133 (9), 2020, s. 1039–1044, DOI: 10.1016/j.amjmed.2020.04.023, ISSN 0002-9343, PMID: 32445717 [dostęp 2023-03-09] (ang.).
- ↑ Gary F. Moore, Facial Nerve Paralysis, „Primary Care: Clinics in Office Practice”, 17 (2), 1990, s. 437–460, DOI: 10.1016/S0095-4543(21)00873-3, ISSN 0095-4543 [dostęp 2023-03-09] (ang.).
- ↑ a b Cheka R Spencer, Richard M Irving, Causes and management of facial nerve palsy, „British Journal of Hospital Medicine”, 77 (12), 2016, s. 686–691, DOI: 10.12968/hmed.2016.77.12.686, ISSN 1750-8460 [dostęp 2023-03-09] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Choroby układu nerwowego. Wojciech Kozubski, Paweł P. Liberski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 319-321. ISBN 83-200-2636-9.
- Porażenie nerwu twarzowego. W: Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Tom I. Grzegorz Janczewski (red.). Gdańsk: Via Medica, 2007, s. 51-63. ISBN 978-83-60072-75-2.
