Posłonek rozesłany
|
||
 Posłonek rozesłany wielkokwiatowy |
||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Klad | klad różowych | |
| Rząd | ślazowce | |
| Rodzina | czystkowate | |
| Rodzaj | posłonek | |
| Gatunek | posłonek rozesłany | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Helianthemum nummularium (L.) Mill. Gard. dict. ed. 8: Helianthemum no. 12. 1768 |
||
| Synonimy | ||
|
Cistus lusitanicus Mill. |
||
Posłonek rozesłany (Helianthemum nummularium (L.) Mill.) – gatunek rośliny należący do rodziny posłonkowatych. Rośnie dziko w Europie oraz w Azji Zachodniej i na Kaukazie[2].
Spis treści
Morfologia[edytuj]
- Pokrój
- Zimozielona krzewinka osiągająca wysokość do 30 cm.
- Liście
- Ulistnienie naprzeciwległe. Liście z przylistkami, eliptyczne lub szerokolancetowate, połyskujące.
- Kwiaty
- Duże, pojedyncze, złocistożółte o wcześnie odpadających płatkach długości 10-18 mm. Kielich trwały. Liczne pręciki na długich i cienkich nitkach, słupek z pojedynczą szyjką.
- Owoc
- Pękająca 3 klapami torebka z niełupkami.
Biologia i ekologia[edytuj]
Krzewinka, chamefit. Kwitnie od maja do sierpnia, początkowo bardzo obficie, później słabiej.
Systematyka i zmienność[edytuj]
Na stanowiskach naturalnych w Polsce występują 4 podgatunki (przez niektórych botaników uznawane za oddzielne gatunki)[3]:
- posłonek rozesłany nagi (Helianthemum nummularium (L.) Mill. subsp. glabrum (W. D. J. Koch) Wilczek)
- posłonek rozesłany typowy (Helianthemum nummularium (L.) Mill. subsp. nummularium)
- posłonek rozesłany wielkokwiatowy (Helianthemum nummularium (L.) Mill. subsp. grandiflorum (Scop.) Schinz & Thell.)
- posłonek rozesłany pospolity (Helianthemum nummularium (L.) Mill. subsp. obscurum (Čelak) Holub)
Występuje też wiele form pośrednich, będących mieszańcami pomiędzy tymi podgatunkami.
Zastosowanie[edytuj]
Jest uprawiany jako roślina ozdobna w różnych odmianach, o różnej barwie kwiatów. Szczególnie nadaje się do ogrodów skalnych i na rabaty. Uprawia się go z nasion, przez odkłady lub z sadzonek. Preferuje stanowiska słoneczne, gleby mogą być jałowe, ale muszą być zasobne w wapń. W czasie mroźnych i bezśnieżnych zim nadziemne pędy mogą przemarznąć, ale roślina odnowi się. Aby uzyskać ładny wygląd rośliny, starsze pędy należy przycinać. Cięcie zwiększa też odporność roślin na mróz.
Ciekawostki[edytuj]
- Nazwa rodzajowa rośliny pochodzi od łacińskich słów helios = słońce) i anthos = kwiat, nazwa gatunkowa od słowa nummmullus = pieniążek (kształt korony jest okrągły, jak pieniążek).
- Dawne nazwy ludowe rośliny to: cyronia, czystek słoneczny, panak chironow, poruszenik, posłonek, słoneczny obrot, wdówki, złotojeść pospolita.
Przypisy
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-02-11].
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-15].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland : a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
Bibliografia[edytuj]
- Zbigniew Mirek: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Halina Piękoś-Mirkowa. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- Eugeniusz Radziul: Skalniaki. Warszawa: PWRiL, 2007. ISBN 978-83-09-01013-5.
