Próg rozpoznania zapachu
Próg rozpoznania (próg rozpoznawalności; ang. recognition threshold – stężenie (np. c ppm) lub stężenie zapachowe (cod [ ouE/m3]), które w danych warunkach umożliwia rozpoznanie zapachu z prawdopodobieństwem 0,5[1]. W dziedzinie analizy sensorycznej, opartej m.in. na rozpoznawaniu różnych wrażeń zmysłowych, próg rozpoznania jest nazywany również „progiem wrażliwości”[2].
Oznaczenia progu rozpoznania umożliwiają testy psychofizyczne. Określenie indywidualnego progu rozpoznania zapachu związku chemicznego lub określonej mieszaniny wonnych związków w powietrzu (zobacz: odorant) polega np. na wielokrotnej prezentacji osobie oceniającej próbek powietrza zawierającego różne znane ilości odorantów lub próbek ciekłych. Zadanie uczestnika testu polega np. na przypisaniu próbce określenia (wybranego z dostępnego wykazu) lub wskazaniu właściwego wzorca zapachowego[3][4].
Liczbowe wartości progów rozpoznania są zwykle 5 – 30 razy większe od progów wyczuwalności (cth). Oznacza to, że wyrażony w jednostkach stężenia zapachowego próg rozpoznania mieści się w zakresie 5 – 30 ou/m3 (najczęściej ok. 10 ou/m3)[3].
| Nazwa związku | Próg wyczuwalności [ppm] |
Próg rozpoznania [ppm] |
Stosunek progów rozpoznania : wyczuwalności |
| amoniak | 0,1 | 0,5 | 5 |
| metanotiol | 0,0001 | 0,0007 | 7 |
| siarkowodór | 0,0005 | 0,006 | 12 |
| siarczek dimetylu | 0,0001 | 0,003 | 30 |
| disiarczek dimetylu | 0,0003 | 0,003 | 10 |
| trimetyloamina | 0,0001 | 0,001 | 10 |
| aldehyd octowy | 0,002 | 0,01 | 5 |
| styren | 0,03 | 0,2 | 7 |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polski Komitet Normalizacyjny, NKP 280: Jakość powietrza. Oznaczanie stężenia zapachowego metodą olfaktometrii dynamicznej. PKN Warszawa, 2007. [dostęp 2011-05-25]. (pol.).
- ↑ Nina Baryłko-Pikielna: Zarys analizy sensorycznej żywności. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975, s. 39, 427.
- ↑ a b c J.Kośmider, B.Mazur-Chrzanowska, B.Wyszyński: Odory. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 21-43, 44-64, 64-69, 93-132. ISBN 978-83-01-14525-5. (pol.).
- ↑ Janina Gawęcka, Tadeusz Jędryka: Analiza sensoryczna. Wybrane metody i przykłady zastosowań. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 2001, s. 20-23. ISBN 83-88760-19-X.