Próba Trauzla
Próba Trauzla – metoda określania zdolności do wykonania pracy przez materiał wybuchowy, zaproponowana przez austriackiego chemika Isidora Trauzla i przyjęta jako standard w 1903 przez V Międzynarodowy Zjazd Chemii Stosowanej[1].
Próba polega na zdetonowaniu próbki 10 g testowanego materiału w tzw. bloku Trauzla. Jest nim ołowiany cylindryczny blok o średnicy i wysokości równej 200 mm, w którego osi znajduje się otwór o głębokości 125 mm i średnicy 25 mm. 10 g badanego materiału wybuchowego umieszcza się w walcu z folii cynkowej, do którego wkłada się standardową spłonkę nr 8, z lontem. Całość umieszcza się na dnie otworu bloku, a następnie przysypuje piaskiem. Po wybuchu mierzy się objętość tulei, napełniając ją wodą, a następnie odejmuje od niej objętość początkową (61 cm3), uzyskując objętość wydęcia wskutek detonacji próbki[2].
Wadą próby Trauzla jest mała ilość detonowanego materiału; zwłaszcza górnicze materiały wybuchowe nie w pełni reagują w tak małej objętości, a przez to mogą nie uwalniać pełnej energii potencjalnej zgromadzonej w materiale[3].
Próba Trauzla dla niektórych materiałów | |
---|---|
Substancja | Wydęcie [cm³ Pb/10 g] |
proch czarny | 30 |
piorunian rtęci(II) | 130 |
trinitrotoluen (trotyl, TNT) | 300 |
nitroceluloza | 380 |
heksogen | 480 |
nitrogliceryna | 520–550[4] |
nitroglikol | 620–650[4] |
2,4-dinitrotoluen | 210–240[4] |
nitrometan | 430–470[4] |
MEDINA | 681–727[4] |
dinitrodiglikol | 410–425[4] |
pentryt | 500–520[4] |
nitromannit | 510[4] |
1,3,5-trinitro-2,4,6-triazydobenzen | 500[4] |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Trauzl. W: Mikołaj Korzun: Tysiąc słów o materiałach wybuchowych i wybuchu. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1986, s. 193-94.
- ↑ Lead Block Test. W: Rudolf Meyer, Josef Kohler, Axel Homburg: Explosives. Weinheim: Wiley-VCH, 2003, s. 197-200. ISBN 3-527-60051-5, ISBN 978-3-527-60051-9. (ang.).
- ↑ Józef Paszula, Andrzej Maranda, Barbara Gołąbek, Johann Kasperski. Zdolność do wykonania pracy górniczych materiałów wybuchowych w teście wybuchu podwodnego. „Górnictwo i Geoinżynieria”. 28 (3/1), s. 385–396, 2004.
- ↑ a b c d e f g h i Władysław Paweł Cetner: Chemia i technologia materiałów wybuchowych. Preparatyka materiałów wybuchowych i produktów pośrednich. Warszawa: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego, 1986, s. 65, 87, 11, 128, 129, 130, 132, 133, 153.