Przejdź do zawartości

Przegrzebek zwyczajny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przegrzebek zwyczajny
Pecten maximus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

małże

Podgromada

nitkoskrzelne

Rząd

Ostreoida

Rodzina

przegrzebkowate

Rodzaj

Pecten

Gatunek

przegrzebek zwyczajny

Synonimy
  • Chlamys maximus Linnaeus, 1758
  • Pecten vulgaris da Costa, 1776

Przegrzebek zwyczajny, przegrzebek wielki (Pecten maximus) – jadalny gatunek małża nitkoskrzelnego z rodziny przegrzebkowatych (Pectinidae). Wysoko ceniony pod względem kulinarnym (mięso zawiera wiele żelaza)[potrzebny przypis], zaliczany do owoców morza. Od lat 50. XX wieku w niektórych krajach (m.in. Hiszpania, Francja, Wielka Brytania i Irlandia) ma duże znaczenie ekonomiczne (wykorzystywana m.in. jako popielniczki). Jest to jeden z najbardziej znanych gatunków morskich mięczaków, którego muszla została uwieczniona na obrazie Narodziny Wenus[2].

Występuje w północno-wschodnim Atlantyku – od północnej Norwegii, wzdłuż wybrzeży Europy po Afrykę Północną. Blisko spokrewniony z nim P. jacobaeus, z którym jest często utożsamiany, żyje w Morzu Śródziemnym i w Adriatyku[3].

Schemat oka zwierciadlanego

Żyje w piaszczystym, żwirowym lub mulistym dnie na różnych głębokościach – od wód bardzo płytkich po głębokie do 250 m. Stwierdzono, że wykorzystuje docierające z otoczenia słabe bodźce wzrokowe, korzystając z „oczu zwierciadlanych”, obserwowanych jako błyszczące punkty na brzegu muszli, oraz z dwóch siatkówek. Główna soczewka, znajdująca się z przodu ciała, skupia promieniowanie na pierwszej z nich, a na drugą pada światło odbite od wewnętrznego parabolicznego zwierciadła[4].

Osiąga przeciętnie 10–15 cm długości, ale spotykane są osobniki o długości około 20 cm. Górna połówka muszli jest płaska, zwykle czerwonawobrązowa, a dolna wypukła, silnie wygięta, o szerokich, zaokrąglonych, promienistych żebrach w liczbie 15–17, poprzecinanych liniami (na obu połówkach), o barwie, jasnokremowa lub brązowa, delikatnie zachodząca na lewą. Czasem widoczne są koncentryczne pasy i zygzakowate linie, a wnętrze pozostaje białe[2]. Pecten maximus odżywia się filtrując wodę. Jest obojnakiem (hermafrodytą). Larwy planktoniczne[3].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pecten maximus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b S. Peter Dance, Muszle, seria: Kolekcjoner, Warszawa: Wiedza i Życie, 2001, ISBN 83-7184-921-4.
  3. a b A. Beaumont i T. Gjedrem. Scallops - Pecten maximus and P. jacobaeus. „Genimpact final scientific repor t”. 83, 2007. (ang.).  (pdf)
  4. Walter Gehring (wywiad): Master Control Genes and the Evolution of the Eye. [w:] Public Broadcasting Service (PBS) [on-line]. PBS; Evolution ; Library. [dostęp 2019-01-12]. (ang.).