Przekroczenie kosztów
Przekroczenie planowanych kosztów inwestycji – nieoczekiwane przekroczenie budżetu inwestycji z powodu niedoszacowania rzeczywistego kosztu przedsięwzięcia. Przekroczenie kosztów występuje często w budownictwie, inwestycjach w infrastrukturę oraz technologii.
Przekroczenia kosztów nie należy mylić z eskalacją kosztów, która oznacza prognozowany wzrost budżetowanych kosztów rok do roku w okresie objętym prognozą.
Przyczyny
[edytuj | edytuj kod]Istnieją następujące przyczyny przekroczenia planowanych kosztów inwestycji: techniczne, psychologiczne i polityczno-ekonomiczne. Przyczyny techniczne są efektem niedoskonałych metod prognozowania, słabej jakości danych źródłowych itd. Przyczyny psychologiczne opierają się na skłonności kosztorysantów do optymizmu przy kalkulacji planowanych do poniesienia kosztów. Natomiast przyczyny polityczno-ekonomiczne są efektem celowych działań interesariuszy projektu w fazie jego planowania.
Opis przekroczenia kosztów
[edytuj | edytuj kod]Przekroczenie kosztów może być przedstawione na kilka sposobów:
- jako procent całkowitych wydatków
- jako procent oryginalnego budżetu
- jako przekroczenie oryginalnego budżetu.
Przykładowo, przy inwestycji polegającej na budowie mostu, dla którego założone w budżecie koszty wynosiły $100 mln, a rzeczywiście poniesione koszty wyniosły $150 mln – korzystając z powyższych sposobów – przekroczenie planowanych kosztów inwestycji można opisać jako:
- przekroczenie zaplanowanych kosztów wyniosło 33% całkowitych wydatków,
- budżet projektu wzrósł do 150% pierwotnie założonego budżetu,
- przekroczenie wyniosło 50% pierwotnie założonego budżetu.
Przykłady projektów z dużymi przekroczeniami kosztów
[edytuj | edytuj kod]Australia
Kanada
Dania
Egipt
Japonia
Korea Północna
Panama
Szwecja
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
- Big Dig
- port lotniczy Denver
- Lockheed F-22 Raptor
- teleskop Hubble’a
- Lockheed Martin F-35 Lightning II
- Paw Paw Tunnel
- Bell-Boeing V-22 Osprey
Wielonarodowe
- Airbus A380
- Airbus A400M
- Eurotunel
- katedra w Kolonii
- Concorde
- Eurofighter Typhoon
- tramwaje w Jerozolimie
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Komisja Europejska: Przewodnik po analizie kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych. www.mos.gov.pl. [dostęp 2015-12-13].
- KPMG International: 2015 Global Construction Project Owner’s Survey: Climbing the curve. www.kpmg.com. [dostęp 2015-12-13].