Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej w Łodzi

Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej
	nr rej. A/109 z 20.01.1971
	; Budynek w 2007
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	ul. Lecznicza 6
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	Stefan Kraskowski
Ukończenie budowy	1927–1930
Pierwszy właściciel	Ubezpieczalnia Społeczna
Kolejni właściciele	Gmina Łódź
	Położenie na mapie Łodzi Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej
	Położenie na mapie Polski Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej
	51°44′05,17″N 19°28′23,15″E/51,734769 19,473097
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej – jedna z najstarszych i największych przychodni w Łodzi, położona na rogu ulicy Leczniczej i Kasowej, w dzielnicy Chojny. Lecznica sąsiaduje z Parkiem Miejskim przy ul. Leczniczej.

Budynek jest własnością gminy Łódź, a użytkuje go Przychodnia Miejska „Lecznicza”. W przychodni mieszczą się głównie gabinety lekarskie, laboratorium i apteki.

Budynek[edytuj | edytuj kod]

Bryła budynku jest skonstruowana w kształcie litery „A” i wraz z elewacją nosi cechy klasycyzującego modernizmu. Długość ramion wynosi ok. 65 m, rozpiętość ok. 70 m, szerokość frontu ok. 30 m. Między ramionami obiektu znajdują się dziedzińce: zewnętrzny (mieszczą się tam budynki pogotowia ratunkowego), do którego wejście z zewnątrz prowadzi od ulicy Kasowej, oraz wewnętrzny. Obie przestrzenie są połączone ze sobą. Budynek składa się z trzech kondygnacji nadziemnych. Powierzchnia użytkowa wynosi ponad 7 tys. m².

Historia[edytuj | edytuj kod]

Obiekt powstał w latach 1927–1930 na zlecenie władz miejskich z przeznaczeniem na przychodnię Ubezpieczalni Społecznej. Projektantem był warszawski architekt Stefan Kraskowski (brat rzeźbiarki Ludwiki Nitschowej). Wykonawcą prac budowlanych była łódzka firma „Konstruktor” kierowana przez inż. Juliusza Leszczyńskiego^[2]. Latem 1928 roku budynek był gotowy w stanie surowym^[3]. Wiosną 1938 roku łodzianie mogli obejrzeć jego gipsowy model na otwartej 7 maja w parku im. Stanisława Staszica Wystawie Higienicznej, zorganizowanej przez Ubezpieczalnię Społeczną w Łodzi^[4]. W czasie wojny w gmachu mieścił się niemiecki szpital, po wojnie – przychodnia lekarska i rehabilitacyjna (w podziemiach jest nawet basen, obecnie jest nieużywany – czeka na remont)^[5]. Na początku lat 70. XX wieku został wpisany do rejestru zabytków Łodzi. W latach 80. lecznica funkcjonowała jako Zakład Opieki Zdrowotnej.

W latach 2001–2003 przeprowadzono prace remontowo-konserwatorskie. Projekt renowacji przygotowali architekci pod kierunkiem Marka Pabicha. Objęły one wymianę odparzonych części tynku, oczyszczenie ścian i uzupełnienie ubytków. Przeprowadzono renowację stolarki okiennej i drzwiowej oraz przywrócono pierwotny wygląd metalowym okuciom. Większość okien wymieniono, zachowując cechy pierwowzoru^[6].

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/109 z 20.01.1971^[1].

W pobliżu[edytuj | edytuj kod]

Parki
kościół pw. Matki Boskiej Anielskiej,
Czerwony Rynek,
teren dawnej zajezdni tramwajowej „Dąbrowskiego”,
plac Niepodległości.

Dojazd[edytuj | edytuj kod]

Do skrzyżowania ulic Rzgowskiej i Leczniczej (stan na maj 2024, nie uwzględnia ewentualnych tymczasowych zmian trasy i linii zastępczych):

tramwajami linii „6” i „16A”,
autobusem linii „72”.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

architektura modernistyczna w Łodzi

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-02-07] .
↑ [bez autora]. „Konstruktor”. „Głos Polski. Specjalny dodatek budowlany”. Rok XI (nr 280), s. 10 (PDF – 18), 1928-10-08. Gustaw Wassercug (red.). Łódź: „Wydawnictwo Powszechne”, sp. z ogr. odp.. [dostęp 2016-06-29].
↑ Biały. Pomoc lekarska na Bałutach. Kasa chorych buduje wielką lecznicę na Łagiewnickiej. „Ilustrowana Republika”. Rok VI (nr 228), s. 7, 1928-08-18. Wacław Smólski (red.). Łódź: Władysław Polak. [dostęp 2016-06-30]. Cytat: (...) projektowana druga lecznica na ulicy Zimnej, która już jest gotowa w stanie surowym, dla ludności Chojen (...).
↑ [bez autora]. Wystawa Higieniczna w Łodzi w Parku im. St. Staszica. „Droga do Zdrowia”. Rok VIII (Numer specjalny poświęcony Wystawie Higieny Społecznej), s. 2, 05–06 1938. Dr Władysław Medyński (red. odp.). Kraków: Okręgowy Związek Kas Chorych. Ubezpieczalnia Społeczna w Krakowie. [dostęp 2016-07-01].
↑ Odnowiono największy zabytek w Łodzi, Gazeta Wyborcza (wiol) 2003-12-19
↑ Wirtualna Łódź. [dostęp 2008-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[nid-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-02-07] .

[2] [bez autora]. „Konstruktor”. „Głos Polski. Specjalny dodatek budowlany”. Rok XI (nr 280), s. 10 (PDF – 18), 1928-10-08. Gustaw Wassercug (red.). Łódź: „Wydawnictwo Powszechne”, sp. z ogr. odp.. [dostęp 2016-06-29].

[3] Biały. Pomoc lekarska na Bałutach. Kasa chorych buduje wielką lecznicę na Łagiewnickiej. „Ilustrowana Republika”. Rok VI (nr 228), s. 7, 1928-08-18. Wacław Smólski (red.). Łódź: Władysław Polak. [dostęp 2016-06-30]. Cytat: (...) projektowana druga lecznica na ulicy Zimnej, która już jest gotowa w stanie surowym, dla ludności Chojen (...).

[4] [bez autora]. Wystawa Higieniczna w Łodzi w Parku im. St. Staszica. „Droga do Zdrowia”. Rok VIII (Numer specjalny poświęcony Wystawie Higieny Społecznej), s. 2, 05–06 1938. Dr Władysław Medyński (red. odp.). Kraków: Okręgowy Związek Kas Chorych. Ubezpieczalnia Społeczna w Krakowie. [dostęp 2016-07-01].

[5] Odnowiono największy zabytek w Łodzi, Gazeta Wyborcza (wiol) 2003-12-19

[6] Wirtualna Łódź. [dostęp 2008-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]