Pyskomysz
| Pseudohydromys | |||
| Rümmler, 1934[1] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
pyskomysz | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Pseudohydromys murinus Rümmler, 1934 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Pyskomysz[4] (Pseudohydromys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące endemicznie na Nowej Gwinei[5][6][7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 70–115 mm, długość ogona 72–113 mm, długość ucha 8–14 mm, długość tylnej stopy 18–25 mm; masa ciała 13–29,5 g[6][8].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1934 roku niemiecki teriolog Hans Rümmler w artykule zatytułowanym Nowy rodzaj myszowych z wysokich gór Nowej Gwinei, opublikowanym w czasopiśmie „Zeitschrift für Säugetierkunde”[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) pyskomysz wschodnia (P. murinus).
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Pseudohydromys: gr. ψευδος pseudos ‘fałszywy’; rodzaj Hydromys É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804 (bobroszczur)[1].
- Neohydromys: gr. νεος neos ‘nowy, dziwny’; rodzaj Hydromys É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804[2]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Neohydromys fuscus Laurie, 1952.
- Meyermys: Frederick William Shaw Mayer (1899–1989), australijski ornitolog, awikulturolog, kolekcjoner; gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’[3]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Meyermys ellermani Laurie & Hill, 1954.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[9][8][5][4]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[4] | Podgatunki[6][5][8] | Rozmieszczenie geograficzne[6][5][8] | Podstawowe wymiary[6][8][a] | Status IUCN[10] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pseudohydromys murinus | Rümmler, 1934 | pyskomysz wschodnia | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (wyżyny środkowej i wschodniej Nowej Gwinei); zakres wysokości: 1500–3400 m n.p.m. | DC: 7–10,5 cm DO: 8,1–10,2 cm MC: 15–19,9 g |
LC | |
| Pseudohydromys berniceae | K.M. Helgen & L.E. Helgen, 2009 | pyskomysz leśna | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (góra Obree (pasmo górskie Owen Stanley), góry Simpson i Pekopekowana (pasmo górski Maneau)); zakres wysokości: 590–1570 m n.p.m. | DC: 7–8 cm DO: 7,9–8,8 cm MC: brak danych |
LC | |
| Pseudohydromys eleanorae | K.M. Helgen & L.E. Helgen, 2009 | pyskomysz górska | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (centralne wyżyny Nowej Gwinei (pasma górskie Bismarck i Hagen)); zakres wysokości: 2240–3050 m n.p.m. | DC: 7–8 cm DO: 7,9–8,8 cm MC: brak danych |
DD | |
| Pseudohydromys patriciae | K.M. Helgen & L.E. Helgen, 2009 | pyskomysz mszysta | gatunek monotypowy | endemit Indonezji (Nowa Gwinea (znane tylko z okolic jeziora Habbema, Góry Śnieżne)); zakres wysokości: około 2800 m n.p.m. | DC: 9,9–10 cm DO: 8,5–8,6 cm MC: 20–24 g |
DD | |
| Pseudohydromys occidentalis | Tate, 1951 | pyskomysz zachodnia | gatunek monotypowy | zachodnia i środkowa Nowa Gwinea nad jeziorem Habbema, Góry Śnieżne (Indonezja), góry Trikora i Star Mountains (Papua-Nowa Gwinea); zakres wysokości: 2300–3800 m n.p.m. | DC: 8,7–11,5 cm DO: 8,5–9,5 cm MC: brak danych |
DD | |
| Pseudohydromys musseri | (Flannery, 1989) | ryjówkomyszka papuaska | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (północna Nowa Gwinea (znany tylko z góry Somoro, pasmo górskie Torricelli) | DC: około 10,8 cm DO: około 10,1 cm MC: brak danych |
DD | |
| Pseudohydromys sandrae | K.M. Helgen & L.E. Helgen, 2009 | pyskomysz białobrzucha | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (wschodnio-środkowa Nowa Gwinea (znany tylko z góry Sisa, dorzecze rzeki Kikori); zakres wysokości: 800–850 m n.p.m. | DC: około 10,8 cm DO: około 10,1 cm MC: brak danych |
LC | |
| Pseudohydromys fuscus | (Laurie, 1952) | pyskomysz nakrapiana | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (wyżyny wschodniej Nowej Gwinei); zakres wysokości: 1600–3660 m n.p.m. | DC: 8–11 cm DO: 7,2–9 cm MC: 14,2–25 g |
LC | |
| Pseudohydromys ellermani | (Laurie & J. Edwards Hill, 1954) | pyskomysz jednozębna | gatunek monotypowy | Indonezja i Papua-Nowa Gwinea: wyżyny Nowej Gwinei (Góry Śnieżne i od Star Mountains do góry Missim); zakres wysokości: 1400–2800 m n.p.m. | DC: 8,5–10,3 cm DO: 9–11,3 cm MC: 13–21 g |
LC | |
| Pseudohydromys germani | (K.M. Helgen, 2005) | pyskomysz samotna | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (góra Obree (pasmo górskie Owen Stanley) i góra Dayman (pasmo górskie Maneau)); zakres wysokości: 1300–1570 m n.p.m. | DC: 8,7–10,5 cm DO: 9,5–10,3 cm MC: 22–30 g |
DD | |
| Pseudohydromys carlae | K.M. Helgen & L.E. Helgen, 2009 | pyskomysz stokowa | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (półwysep Huon (2 miejsca w okolicy Tep Tep, pasmo górskie Finisterre)); zakres wysokości: 2560–3000 m n.p.m. | DC: 8,9–10,3 cm DO: 8,4–9,2 cm MC: około 15 g |
DD | |
| Pseudohydromys pumehanae | K.M. Helgen & L.E. Helgen, 2009 | pyskomysz południowa | gatunek monotypowy | endemit Papui-Nowej Gwinei (wyżyny wschodniej Nowej Gwinei (zlewnia górnego biegu rzeki Strickland i północna część góry Karimui)); zakres wysokości: 1550–2100 m n.p.m. | DC: 9,6–10,1 cm DO: 10–10,3 cm MC: 17–20 g |
DD |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c H. Rümmler. Eine neue Muridengattung aus dem Hochgebirge Neuguineas. „Zeitschrift für Säugetierkunde”. 9, s. 47, 1934. (niem.).
- ↑ a b E.M.O. Laurie. Mammals collected by Mr. Shaw Mayer in New Guinea, 1932-1949. „Bulletin of the British Museum (Natural History). Zoology”. 1 (1951–1953), s. 311, 1954. (ang.).
- ↑ a b E.M.O. Laurie & J.E. Hill: List of land mammals of New Guinea, Celebes and adjacent islands, 1758-1952. London: British Museum (Natural History), 1954, s. 133. (ang.).
- ↑ a b c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 273, 278. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 494–496. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 708–712. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Pseudohydromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-09].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 318–319. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Pseudohydromys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-02-03]. (ang.).