Różowiec biały

Różowiec biały
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	różowiec
Gatunek	różowiec biały
	Nazwa systematyczna
	Rhodotypos scandens (Thunb.) Makino; Bot. Mag. (Tokyo). 27: 126. 1913
Synonimy
	Rhodotypos kerrioides Siebold & Zucc.; Rhodotypos tetrapetala (Siebold) Makino;
	Rhodotypos kerrioides Siebold & Zucc.; Rhodotypos tetrapetala (Siebold) Makino;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Różowiec biały, okółkowiec czteropłatkowy^[5] (Rhodotypos scandens) – gatunek krzewu z rodziny różowatych (Rosaceae). Jest jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju różowiec (Rhodotypos). Występuje na Wyspach Japońskich, Półwyspie Koreańskim oraz we wschodnich i środkowych Chinach^[3]. Jako introdukowany i dziczejący rośnie także w Ameryce Północnej^[6]. W naturze rośnie w lasach na zboczach górskich i w dolinach sięgając do 800 m n.p.m.^[3] Uprawiany jest jako ozdobny zwłaszcza w Japonii, rzadziej w Ameryce Północnej, Europie^[6] i Chinach^[3]. W tym ostatnim kraju gatunek wykorzystywany jest także jako leczniczy^[3]. W Polsce uprawiany bywa jako gatunek kolekcjonerski, przy czym ze względu na wrażliwość na mróz zalecany jest tylko dla zachodniej części kraju. Nie ma dużych wymagań glebowych i może rosnąć zarówno w miejscach słonecznych, jak i w półcieniu^[5].

Roślina kwitnie w kwietniu i maju, a owoce dojrzewają od czerwca do września^[3], pozostając na krzewach do października, a częściowo do wiosny^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Rozłożysty krzew osiągający od 0,5 do 2, rzadko 3 metrów wysokości^[3]^[6] (według niektórych źródeł w Japonii osiągający nawet 5 m, z kolei w Polsce zwykle nie wyższy niż 1,5 m)^[7]. Pędy o szarej korze, nagie, niezbyt gęsto rozgałęzione^[6] (z węzłów wyrastają po dwa pędy boczne)^[7].
Liście: Opadające zimą. Nakrzyżległe, z równowąskimi i całobrzegimi, odpadającymi przylistkami^[6]. Liście ogonkowe o blaszce jajowatej, o długości 4,5–10 cm, na brzegu ostro, podwójnie piłkowane^[6], na szczycie zaostrzone, od spodu owłosione^[7].
Kwiaty: Pojedyncze, rozwijają się na końcach krótkopędów, szypułkowe, bez przysadek, ale z czterema listkami kieliszka u nasady^[6] (wąskimi i drobnymi^[7]). Hypancjum miseczkowate, o średnicy ok. 5 mm. Działki kielicha cztery, rozpostarte, jajowate^[6], piłkowane, nierównej wielkości^[7]. Płatki korony cztery, białe, okrągławojajowate, u nasady z krótkim paznokciem, na szczycie zaokrąglone, rozpostarte. Korona osiąga 3 do 4,5 cm średnicy. Pręciki w liczbie 30–60, krótkie. Słupkowie złożone z czterech wolnych owocolistków, każdy z dwoma zalążkami^[6], z których rozwija się tylko jeden. Szyjki słupków nitkowate, zakończone główkowatym znamieniem^[8].
Owoce: Suche, twarde, orzeszkowate pestkowce o gładkiej, brązowo-czarnej powierzchni (czarniejące w miarę dojrzewania), zawierające pojedyncze nasiona^[8]^[7]. W jednym kwiecie rozwijają się w liczbie od jednego do czterech, każdy do 8 mm długości^[3].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Gatunek R. scandens i rodzaj Rhodotypos Siebold et Zuccarini, 1841 klasyfikowany jest do plemienia Kerrieae, podrodziny Amygdaloideae i rodziny różowatych (Rosaceae Juss.)^[2]^[4]^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-06-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Rhodotypos scandens (Thunberg) Makino. [w:] Flora of China [on-line]. [dostęp 2020-06-20].
↑ ^a ^b Taxon: Rhodotypos scandens (Thunb.) Makino. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-06-20].
↑ ^a ^b Różowiec biały. [w:] e-katalog roślin [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2020-06-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ James Henrickson: Rhodotypos scandens. [w:] Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-06-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski: Dendrologia. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 1997, s. 293. ISBN 83-01-12099-1.
↑ ^a ^b Rhodotypos. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-06-20].
↑ D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson, C. S. Campbell. Phylogeny and classification of Rosaceae. „Plant Systematics and Evolution”. 266, s. 5-43, 2007. DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-06-20] (ang.).

[china_gat-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Rhodotypos scandens (Thunberg) Makino. [w:] Flora of China [on-line]. [dostęp 2020-06-20].

[grin-4] Taxon: Rhodotypos scandens (Thunb.) Makino. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-06-20].

[zsp-5] Różowiec biały. [w:] e-katalog roślin [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2020-06-20].

[america-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ James Henrickson: Rhodotypos scandens. [w:] Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-06-20].

[seneta-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski: Dendrologia. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 1997, s. 293. ISBN 83-01-12099-1.

[china-8] Rhodotypos. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-06-20].

[9] D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson, C. S. Campbell. Phylogeny and classification of Rosaceae. „Plant Systematics and Evolution”. 266, s. 5-43, 2007. DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]