Radiostacja Varberg w Grimeton

Varberg Radio Station^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Szwecja
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	II, IV
Numer ref.	1134
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2004; na 28. sesji
	Położenie na mapie Hallandu Radiostacja Varberg w Grimeton
	Położenie na mapie Szwecji Radiostacja Varberg w Grimeton
	57°06′50,1″N 12°24′15,2″E/57,113917 12,404222
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Radiostacja Varberg w Grimeton (SAQ) – radiostacja nadającą na falach bardzo długich, zlokalizowana w pobliżu Grimeton w gminie Varberg w Szwecji.

Opis i historia

Radiostacja została zbudowana w 1923, choć z uwagi na strajki w USA wieże wzniesiono dopiero w 1924. Radiostacja posiada jedyny pracujący do dziś na świecie alternator Alexandersona. Antena zawieszona jest na sześciu 127-metrowych uziemionych masztach stalowych. Do lat 50. XX wieku używana do radiotelegrafii transatlantyckiej, do 1996 zaś, dzięki nowemu nadajnikowi zamontowanemu w 1968 roku, do utrzymywania łączności z okrętami podwodnymi. W 1966 w ośrodku Grimeton zbudowano nowy maszt nadawczy o wysokości 260 metrów, wykorzystywany do nadawania na falach krótkich, ultrakrótkich oraz przekazywania sygnału telewizyjnego.

Obiekt posiada nadajnik zbudowany w technice tranzystorowo-lampowej oraz nadajnik Alexandersona, pracujący na częstotliwości 17,2 kHz (choć skonstruowany został do pracy na częstotliwości około 40 kHz). Oba nadajniki korzystają z tego samego systemu antenowego, chociaż nie pracują jednocześnie. Stary nadajnik jest używany jedynie przy specjalnych okazjach, takich jak dzień Alexandersona i Wigilia Bożego Narodzenia, kiedy to stacja nadaje kilkuminutową transmisję alfabetem Morse'a w tym swój znak SAQ (... .- --.- ) posłuchaj^ⓘ. Odbiór oficjalnych transmisji potwierdzany jest kartami QSL.

2 czerwca 2004 roku obiekt został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Radiostacja posiadała bliźniaczy, lecz większy ośrodek w Polsce, znany jako Transatlantycka Centrala Radiotelegraficzna pod Warszawą, wysadzony w powietrze 16 stycznia 1945 roku przez Niemców wycofujących się z Warszawy^[1].

Galeria

Główny budynek radiostacji
Alternator w Grimeton
Rząd masztów
Jeden z masztów
Widok masztu od dołu

Przypisy

↑ Historia TRCN – Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza [online] [dostęp 2022-01-19] (pol.).

Bibliografia

Stowarzyszenie Alexandersona: Historia radiostacji. [dostęp 2009-07-28]. (szw.).
Radiostacja Varberg w Grimeton: Strona oficjalna. [dostęp 2018-01-16]. (szw. • ang.).

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[3] Historia TRCN – Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza [online] [dostęp 2022-01-19] (pol.).

[:1-4] Wspólnie z Białorusią, Estonią, Finlandią, Litwą, Łotwą, Mołdawią, Norwegią, Rosją, Ukrainą.

[:2-5] Wspólnie z Finlandią.

[a]

[b]

[1]

[A]

[B]

Kulturowe	Osady wikingów w Birka i Hovgården Rezydencja królewska Drottningholm Odlewnia żelaza w Ängelsbergu Miasto-kościół Gammelstad w Luleå Port morski w Karlskronie Kopalnia w Falun Krajobraz rolniczy południowej Olandii Cmentarz leśny Skogskyrkogården Południk Struvego^[A] Radiostacja Varberg w Grimeton Rysunki naskalne w Tanum Hanzeatyckie miasto Visby Zdobione domy wiejskie w Hälsinglandzie
Przyrodnicze	Pobrzeże Zachodniobotnickie wraz z archipelagiem Kvarken Północny^[B]
Kulturowo–przyrodnicze	Kraina Laponii