Rafa Fiery Cross
9°32′57″N 112°53′21″E/9,549167 112,889167 Rafa Fiery Cross w 2020 | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen |
Morze Południowochińskie |
| Archipelag | |
Położenie na mapie Morza Południowochińskiego  | |
| 9°32′57″N 112°53′21″E/9,549167 112,889167
| |
Rafa Fiery Cross (chiń. 永暑礁, Yǒngshǔ Jiāo, fil. Bahura ng Kagitingan, wiet. Đá Chữ Thập) – zmilitaryzowany i kontrolowany przez Chiny atol do którego posiadają rozszczenia terytorialne także Tajwan, Filipiny i Wietnam[1].
Według Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych, jest to „najbardziej zaawansowana z chińskich baz” na spornych obszarach Morza Południowochińskiego[2][3] i umożliwia ona na podejmowanie ograniczonych operacji wojskowych w zasięgu 5 600 kilometrów od rafy[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa rafy pochodzi od brytyjskiego klipera Fiery Cross, który rozbił się na niej 4 marca 1860 roku[5].
Udokumentowane roszczenia chińskie do tego atolu po raz pierwszy pojawiają się 1935 roku[6].
Atol został zajęty przez Chiny (ChRL) na początku 1988 r. co wywołało natychmiastowy sprzeciw Wietnamu i doprowadziło do lokalnej konfrontacji zbrojnej w marcu tego samego roku[7]. W 2014 roku ChRL rozpoczęła rozbudowę atolu, który został przekształcony w silnie zmilitaryzowaną sztuczną wyspę o powierzchni 274 hektarów, a pod koniec roku znajdowało się na nim już około 200 chińskich żołnierzy[8].
W lipcu 2016 Stały Trybunał Arbitrażowy w Hadze, działając na podstawie Aneksu VII do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, wydał wyrok w sporze wytoczonym przez Filipiny przeciwko Chinom. W orzeczeniu tym uznał, między innymi, że żaden z obiektów tworzących Spratleje nie jest wyspą, lecz są to skały, rafy i łachy, czyli obiekty nieterytorialne na które nie może być rozciągana suwerenność państwowa[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Joe Burgess: Territorial Claims in South China Sea. The New York Times, 1981-05-31.
- ↑ China's Big Three Near Completion. csis.org.
- ↑ Center for Strategic & International Studies: China's Airpower from Fiery Cross Reef. 29 lipiec 2015.
- ↑ Airpower in the South China Sea.
- ↑ Alexander George Findlay: A Directory for the Navigation of the Indian Archipelago, China, and Japan. Wyd. 2. London: Richard Holmes Laurie, 1878, s. 625.
- ↑ Bill Hayton. The Modern Origins of China's South China Sea Claims: Maps, Misunderstandings, and the Maritime Geobody. „Modern China”. 45 (2), s. 127–170, 2019. DOI: 10.1177/0097700418771678.
- ↑ Min Gyo Koo: Island Disputes and Maritime Regime Building in East Asia: Between a Rock and a Hard Place. Springer Science & Business Media, 6 maj 2010, s. 154. ISBN 978-1441962232.
- ↑ DJ Sta. Ana: China reclaiming land in 5 reefs?. The Philippine Star, 13 czerwca 2014.
- ↑ Protokół z 99. posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, s. 1