Przejdź do zawartości

Redita Napoleońska w Gdańsku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Redita Napoleońska
Obiekt zabytkowy nr rej. A-473 z 14.06.1968[1]
Ilustracja
Redita Napoleońska
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Gdańsk

Część

Fort Grodzisko

Typ

Redita

Data budowy

18111812

Bitwy

Oblężenie Gdańska (1813)

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt otoczony kołem zębatym z opisem „Redita Napoleońska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt otoczony kołem zębatym z opisem „Redita Napoleońska”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt otoczony kołem zębatym z opisem „Redita Napoleońska”
Ziemia54°21′21,5″N 18°38′28,2″E/54,355972 18,641167

Redita Napoleońska, (błędnie Reduta Napoleońska)[2] – zabytkowa[3] redita, znajdująca się na terenie Fortu Grodzisko w Gdańsku. Powstała w okresie Wolnego Miasta Gdańska, w latach 1811-1812.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Redita powstała w okresie napoleońskim, w trakcie fortyfikacji systemu obronnego Grodziska. Pomysłodawcą był generał François Nicolas Benoît Haxo, który nakazał zbudować - w miejsce zniszczonego Szańca Bousmard'a - ziemną pięcioboczną Lunetę Senarmont'a oraz Reditę Napoleońską, będącą kazamatową baterią artyleryjską, spełniającą funkcję ostatniego punktu oporu.

Redita Napoleońska

Specyfiką Redity Napoleońskiej są właśnie kazamaty Haxo, będące kazamatami artyleryjskimi, ze strzelnicami w cienkich ścianach czołowych. W okresie pokojowym kazamaty spełniały rolę zwykłych, przykrytych od góry dodatkowym przedpiersiem ziemnym pomieszczeń użytkowych. W trakcie działań wojennych budowlę obsypywano od zewnątrz ziemią, a strzelnice armat wyprowadzano przez obsypkę długimi, oszalowanymi drewnem tunelami.

Redita miała kształt nieregularnego pięcioboku. Ostrzał artyleryjski był skierowany w stronę Biskupiej Górki na południu, Bramy Oliwskiej na północy oraz na wschodnie zbocza Suchanina. Powyżej kazamat artyleryjskich znajdował się wał dla piechoty i lekkiej artylerii. Otaczająca fosa broniona była przez pojedyncze kazamaty artyleryjskie, połączone ze sobą galerią strzelecką a z Reditą dwoma przejściami pod dnem fosy.

Rozwiązaniem nigdzie wcześniej nie spotykanym, była szeroka droga prowadząca z Redity, z dziedzińca, do stóp Grodziska od strony miasta, a następnie aż po drogę krytą miejskich fortyfikacji otwartym odcinkiem drogi ukrytej w wykopie. Rozwiązanie to zostało skopiowane przez Prusaków na Biskupiej Górce około 1830.

W praktyce Redita nie miała znaczenia militarnego podczas następnego oblężenia Gdańska przez wojska rosyjsko-pruskie w roku 1813. Podczas II wojny światowej dobudowano na szczycie Redity wieżyczkę dla obrony przeciwlotniczej. Obecnie Redita Napoleońska jest częścią szlaku pozostałości po francuskiej okupacji Gdańska[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2018-01-07].
  2. Redita napoleońska. hewelianum.pl. [dostęp 2015-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 maja 2016)].
  3. Rejestr zabytków nieruchomych. kobidz.pl.
  4. Maciej Snarski, [Did you know] [online] [dostęp 2020-12-28].