Redykołka
Redykołka (redykawka[1]) – rodzaj sera wytwarzanego głównie na Podhalu[2] i w Beskidzie Śląskim[1]. W obu tych miejscach pierwsi wytwarzali ją tamtejsi pasterze wołoscy[2][1]. Redykołka często mylona jest z oscypkiem[3]. Podobieństwo wynika z faktu, że produkowana jest z resztek sera, które nie wystarczyły do wytworzenia oscypka[1][4][2], czyli z resztek przetworzonego bundzu[3]. Redykołka charakteryzuje się zapachem i posmakiem wędzenia oraz pikantnym, lekko słonym smakiem będącym wynikiem moczenia sera w solance[1][4][2].
Redykołki najczęściej formuje się w kształty zwierząt (owiec, koników, jeleni, kur, kogutów, niedźwiadków[5][4][1]), serc (parzenic) lub wrzecion[3][2].
Ser ten niegdyś popularny był jako upominek, dawany (i wyrabiany) zawsze w parach (po 2 sztuki) przy różnych okazjach[3][2]. Rozdawany był też w czasie powrotu owiec z kilkumiesięcznego wypasu na halach (tzw. „redykanie”)[3][2]. Nazwą „redykołka” określano dawniej każdy prezent z sera[3].
Produkt o nazwie „redykołka” został wpisany 10 października 2005 na polską Listę produktów tradycyjnych w kategorii „Produkty mleczne w województwie małopolskim”[4], a 12 grudnia 2008 kolejny o tej samej nazwie w kategorii „Produkty mleczne w województwie śląskim”[1]. 1 grudnia 2009 w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostało rozporządzenie Komisji (WE) nr 1176/2009 z dnia 30 listopada 2009 rejestrujące w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę (Redykołka (ChNP))[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Redykołka. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. śląskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2018-06-03. [dostęp 2023-03-01]. oraz stara wersja strony, z bardziej wyczerpującym opisem i ze zdjęciem.
- ↑ a b c d e f g h Ser: Rejestracja „redykołki” jako Chronionej Nazwy Pochodzenia. [w:] Agroworld.pl [on-line]. Sonect Sp. z o.o. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-14)].
- ↑ a b c d e f Leszek Horwath: W cieniu oscypka – redykołka. [w:] www.potrawyregionalne.pl [on-line]. JM Media Agencja Informacyjno-Reklamowa Joanna Piejko-Horwath. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-03)].
- ↑ a b c d Redykołka. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2018-06-03. [dostęp 2022-08-24]. oraz stara wersja strony, z bardziej wyczerpującym opisem i ze zdjęciem.
- ↑ Sprzęt pasterski – oscypiorka Małopolska. [w:] Szlak Kultury Wołoskiej [on-line]. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych „Delta Partner”. [dostęp 2022-08-24].