Roman Dwornik

Roman Dwornik

Data i miejsce urodzenia	14 lutego 1913 Piekary Śląskie-Szarlej
Data i miejsce śmierci	23 maja 1988 Piekary Śląskie
Instrumenty	organy, skrzypce, fisharmonia
Gatunki	Muzyka liturgiczna
Zawód	kompozytor, organista, pedagog
Aktywność	1938 do śmierci
Powiązania	chór „Wanda”, Parafia Trójcy Przenajświętszej w Szarleju
Odznaczenia

Roman Dwornik (ur. 14 lutego 1913 w Piekarach Śląskich-Szarleju, zm. 23 maja 1988) – polski kompozytor, organista i pedagog.

Życiorys

Urodził się 14 lutego 1913 w Piekarach Śląskich–Szarleju. Pochodził z rodziny robotniczej – ojciec Roch był górnikiem, natomiast matka Matylda (z domu Kaletta), zajmowała się wychowywaniem dzieci. Miał czworo rodzeństwa, dwaj bracia zajmowali w swoich zakładach pracy kierownicze stanowiska, natomiast dwie siostry wstąpiły do zgromadzeń zakonnych. W rodzinie ważne były wartości patriotyczne i religijne co miało wpływ na jego późniejsze życie.

W wieku sześciu lat potrafił grać na skrzypcach, a jego pierwszym nauczycielem muzyki był ojciec, który później nauczył syna gry na fisharmonii.

Uczęszczał do Liceum im. Adama Mickiewicza w Katowicach. W latach 1930-1933 uczęszczał do Szkoły Muzyki Kościelnej św. Grzegorza w Katowicach. Po otrzymaniu świadectwa ukończenia Wydziału organistowskiego w 1938 roku rozpoczął pracę organisty w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Szarleju. Tam poznał swoją przyszłą żonę Łucję (z domu Kocur), z którą wziął ślub 9 czerwca 1940 roku.

Podczas II Wojny Światowej został przymusowo wcielony do wojska niemieckiego w 1942 roku.

Po powrocie do kraju objął prowadzenie chóru mieszanego „Wanda” (liczył ok. 100 członków), stał się znany m.in. dzięki cyklicznym występom w latach 1947-1953 w Polskim Radiu. Władze zainteresowały się działalnością dyrygenta i zażądały od niego dołączenia do szeregów partii PZPR, w przeciwnym razie chór miał zostać rozwiązany. Dwornik odszedł z chóru a dalsze dyrygowanie powierzył Ligoniowi.

Za swoją pracę na rzecz muzyki kościelnej artysta otrzymał w 1975 roku order „Pro Ecclesia et pontifice”, nadany mu przez papieża Pawła VI.

Kompozytor zmarł nagle na zawał serca 23 maja 1988 roku w Piekarach Śląskich, w wieku 75 lat.

Twórczość

Twórczość obejmuje kompozycje ściśle liturgiczne, utwory do wykonywania poza liturgią, o charakterze dydaktycznym oraz opracowania harmonizacji pieśni śpiewów kościelnych.

W ramach kompozycji liturgicznych opracował m.in.:

• opracowania sześciu cykli mszalnych Ordinarium Missae, z tekstem w języku polskim,
• mszę Requiem w języku łacińskim.

Jedna z bardziej znanych mszy znajduje się w Śpiewniku Kościelnym.

Stworzył także 38 kompozycji pieśniowych, jedno- lub dwugłosowe z towarzyszeniem organowym.

Do najbardziej rozpowszechnionych poza Śląskiem należą:

• Przez chrztu świętego wielki dar,
• Cóż Ci Jezu damy.

Ponadto w nowym śpiewniku znalazło się 6 innych pieśni:

• W Mądrość Przedwieczną,
• O, dobry Jezu mój,
• Otwórzcie drzwi Chrystusowi,
• Być blisko Ciebie chcą,
• Składajmy Bogu ofiarą dziękczynną,
• W dobroci swej powiedział Pan.

Roman Dwornik był współredaktorem w opracowaniu Chorału śląskiego.

Jego autorstwa jest prawie 300 harmonizacji pieśni kościelnych, które miały znaczny wpływ na zasób repertuarowy i charakter śpiewu pieśni sakralnych na Śląsku w drugiej połowie XX wieku.

Bibliografia

• Ks. AntoniK.A. Reginek Ks. AntoniK.A., Twórcy pieśni kościelnych na Górnym Śląsku w XX wieku (na podstawie repertuaru Śpiewnika kościelnego archidiecezji katowickiej), [w:] Krystyna Turek i BogumiłaK.T.B. Mika (red.), Polska muzyka religijna - między epokami i kulturami, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2006, s. 51-54 [dostęp 2023-09-01] .