Rozetka wierzbowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rozetka wierzbowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

rozetkowce

Rodzina

rozetkowate

Rodzaj

rozetka

Gatunek

rozetka wierzbowa

Nazwa systematyczna
Hypocreopsis (Tode) Seaver
Mycologia 2(2): 82 (1910)
Typ nomenklatoryczny

Hypocreopsis riccioidea (Bolton) P. Karst. 1871

Rozetka wierzbowa (Hypocreopsis lichenoides (Tode) Seaver) – gatunek grzybów z klasy Sordariomycetes[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypocreopsis, Hypocreaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1790 r. Heinrich Julius Tode, nadając mu nazwę Acrospermum lichenoides. Obecną nazwę nadał mu Fred Jay Seaver w 1910 r.[1][1]

Ma 7 synonimów. Niektóre z nich:

  • Hypocrea parmelioides Mont. 1856
  • Hypocrea riccioidea (Bolton) Berk. 1860
  • Hypocreopsis riccioidea (Bolton) P. Karst. 1871[2].

Nazwa polska według M.S. Wilgi i M.W. Rekowskiego[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Plecha

Zwykle pojedynczo, rzadko w grupkach. Jest listkowata, płaska, miękka, o szerokości zwykle do 3,6 cm, rzadko do 11 cm i grubości 2–4 (5) mm. Składa się z promieniście wyrastających, lub pojedynczych łatek z palcowatymi wyrostkami na brzegu. Powierzchnia o barwie od jasnobrązowej przez pomarańczowobrązową lub żółtobrązową do ochrowej, brzeg jaśniejszy. Młode owocniki gładkie, ale z czasem na środku pomarszczone, na dojrzałych owocniki typu perytecjum z licznymi ostiolami[4].

Cechy mikroskopijne

Worki o wymiarach (18–) 22–3 × 6–9 μm, wąsko cylindryczne, 8-zarodnikowe, zarodniki w jednym rzędzie, o zmiennym kształcie od elipsoidalnego do szeroko wrzecionowatego, cienkościenne, szkliste, prawie gładkie, z jedną przegrodą[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Hypocreopsis lichenoides w Ameryce Północnej, Europie, Rosji, Japonii i Argentynie. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce po raz pierwszy stanowisko tego gatunku podali M.S. Wilga i M.W. Rekowski w 2003 r.[3], w późniejszych latach podano nowe stanowiska[6]. Jest rzadki[3].

Najczęściej występuje na wierzbie uszatej (Salix aurita) i wierzbie szarej (Salix cinerea), ale notowano go także na takich drzewach i krzewach jak: czeremcha zwyczajna (Padus avium), kruszyna pospolita (Frangula alnus), bez koralowy (Sambucus racemosa) i inne. Podawano, że jest pasożytem występującym na owocnikach innych grzybów, zwłaszcza szczeciniaka żółtobrzeżnego (Hymenochaete tabacina), w Polsce występował razem z tym grzybem, ale także bezpośrednio na próchniejącym drewnie z białą zgnilizną, wcześniej spowodowaną przez inne grzyby, być może szczeciniaka żółtobrzeżnego[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-15].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-15].
  3. a b c M.S. Wilga, M.W. Rekowski, Kolejne stanowisko rzadkiego grzyba – rozetki wierzbowej Hypocreopsis lichenoides (Tode:Fr.) Seaver na ziemi gdańskiej, „Przegląd Przyrodniczy”, XXV (3), 2014, s. 59–61 [dostęp 2023-03-15].
  4. a b c Małgorzata Stasińska, Hypocreopsis lichenoides (Fungi, Ascomycetes), new to Poland, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 73 (2), 2004, s. 135–137 [dostęp 2023-03-04].
  5. Występowanie Gyrophanopsis polonensis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-15] (ang.).
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04].