Rzeżucha włochata
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
rzeżucha włochata |
Nazwa systematyczna | |
Cardamine hirsuta L. Sp. pl. 2:655. 1753 |
Rzeżucha włochata (Cardamine hirsuta L.) synonim rz. czteropręcikowa – gatunek niewielkiej rośliny z rodziny kapustowatych (Brassicaceae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Jest szeroko rozprzestrzeniony. Rodzimy obszar występowania obejmuje Europę, północną Afrykę i południową Azję. Jako gatunek zawleczony występuje w Ameryce Północnej i Południowej, Australii, Nowej Zelandii i in.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Łodygi zielne, liczne i rozgałęziające się, owłosione lub nagie (rzadziej), 7–30 cm wysokości.
- Liście
- Osadzone na długich ogonkach, nie tworzą uszek obejmujących łodygę. Wraz z wiekiem rośliny, pojawiające się nowe liście dość znacznie różnią się od wcześniejszych. Liście pierzastodzielne, z największym listkiem szczytowym i 2, 4 lub 6 bocznymi. Listki u najstarszych liści (dolnych) mają duże powierzchnie, nieregularnie obłe. Listki górne (młodsze) są mniejsze, oszczepowate z wolnym końcem w kształcie łuku, następnie, za dwoma trójkątnymi zębami ostro zwężają się w ogonek.
- Kwiaty
- Ledwie widoczne, niepozorne, białe i nierozchylone (proste). Pręcików 4. Działki kielicha wąskie i eliptyczne, 1,5 do 2,2 mm długie, zielone, niekiedy fioletowo nabiegłe. Płatki korony wąskie, klinowato zakończone do 4 mm długie.
- Owoc
- Łuszczyna wielokrotnie dłuższa niż szeroka, bez widocznych nerwów, zakończona niewielkim dzióbkiem. Długość 12–25 mm i ok. 1,2 mm szerokości osadzone na szypułkach do 13 mm długich. Wewnątrz przezroczysta przegroda a po jej obu stronach nasiona ułożone w jednym szeregu, jedno za drugim. Dotknięte łuszczyny (w odpowiednim stadium dojrzałości) pękają, łupiny nasienne zwijają się i odpadają. Nasiona dojrzewają później i też odpadają. Na szypułkach pozostają żółte przegrody. Łuszczyny i szypułki odstają i zajmują górną, bezlistną część łodygi.
- Korzeń
- Palowo-wiązkowy, biały.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Roślina jednoroczna. Kwitnie od kwietnia do czerwca, czasami także na jesieni. Siedlisko: gleby żyzne, wilgotne i wolne od roślinności. Najłatwiej można ją wypatrzyć w szkółkach leśnych, w uprawach ogrodniczych, na plantacjach i leśnych przydrożach. Wegetację zaczyna wcześnie i wcześnie też zaczyna kwitnąć i owocować. W razie suszy zasycha.
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]Tworzy mieszańce z rz. gorzką (Cardamine amara), rz. leśną (Cardamine flexuosa) i rz. niecierpkową (Cardamine impatiens)[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
- ↑ Taxon: Cardamine hirsuta L.. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-08-10]. (ang.).
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1976.
- BioLib: 39089
- EoL: 584088
- EUNIS: 164245
- Flora of China: 200009312
- Flora of North America: 200009312
- FloraWeb: 1100
- GBIF: 3046258
- identyfikator iNaturalist: 55829
- IPNI: 280380-1
- ITIS: 22797
- NCBI: 50463
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2699855
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:280380-1
- Tela Botanica: 12878
- identyfikator Tropicos: 4100096
- USDA PLANTS: CAHI3
- CoL: R4F5