SMSS J031300.36-670839.3
| |||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||
| Gwiazdozbiór | |||
|---|---|---|---|
| Rektascensja |
03h 13m 00,4s | ||
| Deklinacja |
-67° 08′ 39,3″ | ||
| Odległość |
~ 6000 l.ś. | ||
| Wielkość obserwowana | |||
| Charakterystyka fizyczna | |||
| Temperatura |
5125 K | ||
| Alternatywne oznaczenia | |||
| |||
SMSS J031300.36-670839.3 (SMSS 0313-6708) – najstarsza znana do 2014 roku gwiazda. Gwiazda położona jest na obrzeżach Drogi Mlecznej, w odległości około sześciu tysięcy lat świetlnych od Ziemi.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Akronim „SMSS” oznacza, że gwiazda została odkryta w ramach programu SkyMapper Southern Sky Survey, „J031300.36-670839.3” to koordynaty astronomiczne obiektu[1].
Odkrycie[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda została po raz pierwszy zidentyfikowana, zbadana i opisana przez australijskich naukowców z Australian National University[1].
Gwiazda została odkryta w ramach programu SkyMapper Southern Sky Survey[2]. Program jest realizowany przez w pełni zautomatyzowany teleskop optyczny SkyMapper z Siding Spring Observatory w Coonabarabran[3]. Teleskop został zbudowany jako następca Great Melbourne Telescope z Mount Stromlo, który spłonął w pożarze buszu w Canberze w 2003[4].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda położona jest w gwiazdozbiorze Węża Wodnego, w odległości około 6000 lat świetlnych od Ziemi[1]. Temperatura jej powierzchni wynosi około 5125 K[1].
SMSS 0313-6708 należy do bardzo wczesnych gwiazd II populacji, które powstały w wyniku eksplozji gwiazd III populacji i charakteryzuje je bardzo niska, ale niezerowa metaliczność[1].
Gwiazda ma najmniejszą metaliczność ze wszystkich znanych gwiazd, zawartość żelaza wynosi mniej niż 10-7,1 zawartości żelaza Słońca, jest to piąta poznana gwiazda o metaliczności [Fe/H] < -4,5[1]. Powstała najprawdopodobniej z materiału wyrzuconego w przestrzeń kosmiczną po wybuchu supernowej o masie około 60 M☉[1]. Według tego modelu, jądro supermasywnej gwiazdy zapadło się samo na siebie tworząc czarną dziurę i zaczęło wciągać do środka pozostałe części gwiazdy[1]. W wyniku powstałej w ten sposób niestabilności Rayleigha–Taylora wewnętrzne części gwiazdy zawierające ciężkie elementy zostały wchłonięte przez czarną dziurę, a zewnętrzna część gwiazdy, zawierająca głównie lekkie elementy z bardzo małym udziałem metali, została rozrzucona na zewnątrz przez wybuch[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- SDSS J102915+172927 – gwiazda o najniższej znanej metaliczności w 2011
- HE 1327-2326 – gwiazda o najniższej znanej metaliczności w 2005
- HE0107-5240 – gwiazda o najniższej znanej metaliczności w 2002
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j S.C. Keller et al: A single low-energy, iron-poor supernova as the source of metals in the star SMSS J031300.36-670839.3. arXiv, 2014-02-06. [dostęp 2014-02-10]. (ang.).
- ↑ The Archaeology of the Stars. nytimes.com. [dostęp 2015-02-27]. (ang.).
- ↑ The oldest star discovery tells much about the early universe. theconversation.com. [dostęp 2015-02-27]. (ang.).
- ↑ SkyMapper telescope to explore southern sky. abc.net.au. [dostęp 2015-02-27]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Bianca Nogrady: Oldest known star discovered. abc.net.au, 2014-02-10. [dostęp 2014-02-10]. (ang.).