Salomon Jaszuński
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci |
poległ w bitwie |
Zawód, zajęcie |
językoznawca |
Edukacja | |
Uczelnia | |
Partia | |
Odznaczenia | |
Salomon Jaszuński pseud. Justyn, J. Rada, J. Bacewicz (ur. 10 listopada 1902 w Łodzi, zm. 26 lipca 1938 nad Ebro) – językoznawca, publicysta i działacz komunistyczny, uczestnik wojny domowej w Hiszpanii[1].
Syn kupca Ignacego i Rozalii Harkawi. Uczęszczał do gimnazjów w Łodzi i w Moskwie, a maturę zdał eksternistycznie w Wilnie w 1921, następnie studiował sanskryt i slawistykę na UJK we Lwowie i na UJ w Krakowie; był jednym z najzdolniejszych i najbardziej pracowitych seminarzystów Kazimierza Nitscha, pod którego kierunkiem napisał kilka artykułów opublikowanych w czasopiśmie „Język Polski”.
Działacz najbardziej lewicowej frakcji OMS „Życie”, członek Komitetu Okręgowego (KO) Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK; od 1930 KZMP), Krakowskiego Komitetu MOPR, a od 1925 członek KPP. Sekretarz okręgowy KPP w Krakowie, potem na Górnym Śląsku. Członek Redakcji Centralnej i Sekretariatu Krajowego KC KPP. Współpracownik „Przeglądu Społecznego”, legalnego pisma komunistycznego. Kierownik krajowej redakcji „Czerwonego Sztandaru”. Za działalność komunistyczną kilkakrotnie aresztowany i więziony, co uniemożliwiło mu ukończenie pracy doktorskiej. Aresztowany ponownie w 1931 r. Zwolniony za kaucją w 1932 r. Wysłany został przez KPP do Berlina, następnie do Kopenhagi, gdzie kontynuował działalność partyjną. W 1937 redagował w Paryżu „Dziennik Ludowy”, pismo dla polskiej emigracji.
Na początku 1938 wyjechał do Hiszpanii, gdzie brał udział w wojnie domowej jako zastępca komisarza politycznego Brygady im. Dąbrowskiego. Zginął w bitwie nad Ebro.
Odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militari V kl. w 1945[2].
Jego artykuły językoznawcze zebrano i przedrukowano zbiorczo po II wojnie światowej w publikacji:[3]
- Salomon Jaszuński: Prace językoznawcze. Red. Antonina Obrębska-Jabłońska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1953, s. 94 + [2].
Instytut Pamięci Narodowej umieścił informację na temat Salomona Jaszuńskiego[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ JASZUNSKI, Salomon | SIDBRINT [online], sidbrint.ub.edu [dostęp 2024-09-08] .
- ↑ Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. II). Warszawa: 2008, s. 405.
- ↑ Katalog Biblioteki Jagiellońskiej.
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej, ul. Jaszuńskiego Salomona [online] [dostęp 2018-03-03] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Polski Słownik Biograficzny t. XI, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964-1965.
- Jarosław Kita, Maria Nartonowicz-Kot, Patroni łódzkich ulic, Łódź 2012, Księży Młyn Dom Wydawniczy, ISBN 978-83-7729-155-9, s. 167.
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Działacze Komunistycznego Związku Młodzieży Polski
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Ludzie związani z Berlinem
- Ludzie związani z Kopenhagą
- Ludzie związani z Paryżem
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Polscy językoznawcy
- Polscy publicyści
- Polscy Żydzi
- Polscy żołnierze Brygad Międzynarodowych
- Urodzeni w 1902
- Zmarli w 1938