Przejdź do zawartości

Sołonka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sołonka
wieś
Ilustracja
Kaskada solankowa
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

rzeszowski

Gmina

Lubenia

Liczba ludności (2020)

440[2]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

36-043[3]

Tablice rejestracyjne

RZE

SIMC

0654405[4]

Położenie na mapie gminy Lubenia
Mapa konturowa gminy Lubenia, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Sołonka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sołonka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sołonka”
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego
Mapa konturowa powiatu rzeszowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Sołonka”
Ziemia49°53′58″N 21°56′58″E/49,899444 21,949444[1]
Strona internetowa

Sołonka (Solanka) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Lubenia[5][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Z Sołonki pochodził ks. Antoni Szypuła[6].

Części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Sołonka[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0654411 Dół część wsi
0654428 Dział część wsi
0654434 Góra część wsi
0654440 Podlas część wsi
0654457 Pólka część wsi
0654463 Przymiarki część wsi
0654470 Zakrąg część wsi

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

Muzeum Regionalne powstało w 1985. Obecnie ekspozycja zawiera ponad 3 tys. eksponatów związanych z gminą Lubenia, kulturą materialną i duchową wsi rzeszowskiej (narzędzia, przedmioty codziennego użytku, dokumenty, dzieła sztuki ludowej itp.).

Ekspozycje muzealne składają się z czterech części: Muzeum Historycznego, Muzeum Etnograficznego, Muzeum Strachów Polnych oraz Muzeum Fotografii Chłopskiej Bolesława Wróbla.

  • Muzeum Historyczne posiada kilkaset eksponatów pochodzących głównie z okolic Lubeni od czasów najdawniejszych do współczesnych m.in. archeologia, biała broń, szczątki zwierząt kopalnych: mamut, nosorożec włochaty, dokumenty, przedmioty codziennego użytku, monety itp. od czasów neolitycznych (3,5–4 tys. lat) aż do I połowy XX wieku.
  • Muzeum Etnograficzne prezentuje kilkaset zabytków kultury materialnej wsi, związanych z życiem mieszkańców wiosek gminy Lubenia od XVII do XX wieku (narzędzia, sztuka ludowa, rzemiosło chłopskie, ubiory, obrazy oraz interesujące przedmioty codziennego użytku).
  • Muzeum Strachów Polnych istnieje od 1995. Jest to niezwykle barwna i trochę "straszna" galeria. Jedyna tego typu ekspozycja w Europie prezentująca strachy zdjęte z pól Podkarpacia i Beskidów oraz innych terenów Polski, a także z zagranicy (Słowacja, Ukraina). Część z nich została wykonana przez dzieci w ramach cieszącej się dużym zainteresowaniem, a organizowanej w latach 1992 - 2005 imprezy pt. "Straszydlisko".
  • Muzeum Fotografii Chłopskiej Bolesława Wróbla zawiera fotografie wykonane przez samouka na szklanych kliszach w latach 1932–1960. Przedstawiają one fascynujący obraz życia wsi z I połowy XX wieku: sceny rodzajowe, portrety chłopów oraz malownicze nieistniejące już pejzaże wiejskie.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • Chłopski most – zbudowany w II połowie XIX wieku most z kamienia rzecznego (bez użycia zaprawy) przez Pawła Maternę, kmiecia lubeńskiego z przysiółka Obręczna w Lubeni.Obiekt ten to oryginalny zabytek architektury ludowej, świadczący o niezwykłej precyzji inżynieryjnej i technice budowlanej zastosowanej przez budowniczego. Na terenie Polski zachowało się zaledwie kilka tego typu obiektów.Ponad stuletni most do dziś służy okolicznym mieszkańcom, co potwierdza wyjątkowa jakość i solidność chłopskiej konstrukcji.

Atrakcje turystyczne

[edytuj | edytuj kod]
  • Odkryto tu pozostałości po żupie solnej. Przypuszcza się, że wodę z Sołonki wykorzystywano już w czasach prasłowiańskich. Na pewno korzystano z niej w średniowieczu. W średniowieczu przebiegał tędy trakt handlowy z Węgier w kierunku Sandomierza. Szlak ten nazywano traktem królewskim. W okresie rzymskim wiodły tędy szlaki bursztynowe (IV–V wiek n.e.). W latach 2009–2010 zbudowano kaskadę solankową[7].
  • Malinowe Święto – impreza folklorystyczna z owocem maliny w roli głównej, organizowana przez GOK w Lubeni. W programie znajduje się m.in. degustacja napojów malinowych, konkurs na najsmaczniejszy placek z malinami, wybory króla i królowej malin, liczne atrakcje dla dzieci oraz muzyczny piknik. Imprezie towarzyszą występy artystów oraz zespołów zarówno z województwa podkarpackiego, jak i innych regionów Polski a niejednokrotnie także goszczą zespoły z zagranicy.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126537
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-02-02]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1174 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Proboszcz i dzieło jego parafian. W: Roman Bańkowski: Wywiady i opowieści. Sanok: Związek Literatów Polskich. Oddział w Rzeszowie, 2000, s. 59-67. ISBN 83-914224-6-1.
  7. Kaskady solankowe w Sołonce k. Rzeszowa – zawartość jodu wyższa niż w tężniach w Ciechocinku [online], Onet.pl, 12 maja 2015.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]