Sparianthinae
| Simon, 1897 | |||
 Samiec Thelcticopis severa | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | płytkowce | ||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Sparianthinae | ||
| Synonimy | |||
| |||
Sparianthinae – podrodzina pająków z infrarzędu Araneomorphae i rodziny spachaczowatych.
Morfologia i zasięg[edytuj | edytuj kod]
Pająki te mają na prosomie ośmioro oczu rozmieszczonych w dwóch rzędach. W widoku grzbietowym zwykle oczy par środkowych leżą na tej samej wysokości co par bocznych lub leżą bardziej z tyłu niż te par bocznych, ale zdarzają się wyjątki od tej reguły. Oczy pary przednio-środkowej zwykle są największe[1]. Wszystkie oczy mają kajakowatego kształtu makaty odblaskowe[2]. Szczękoczułki mają trzy zęby na przedniej krawędzi bruzdy i od dwóch do siedmiu zębów na jej krawędzi tylnej, natomiast brak jest ząbków intermarginalnych[1]. Zęby na tylnych krawędziach bruzd są małe, wyraźnie mniejsze niż na przednich[2][1][3], co stanowi autapomorfię podrodziny[3]. Nogogłaszczki samców wyróżniają się obecnością apofyzy medialnej[2]. Wszystkie nadstopia mają po grzbietowej stronie części odsiebnej błonę trójpłatową o dobrze wykształconych wyrostkach bocznych, ale zredukowanym, zawsze krótszym od nich haczyku środkowym[3][1][2]. Odnóża zakończone są dwoma pazurkami o części nasadowej masywniejszej niż wierzchołkowa[1].
Przedstawiciele Heteropodinae występują w krainach neotropikalnej, etiopskiej, orientalnej i australijskiej[3][2]. Największą różnorodność osiągają w krainie neotropikalnej, gdzie stwierdzono występowanie 70 gatunków z 7 rodzajów[2].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1897 roku przez Eugène’a Simona pod nazwą Spariantheae, jako jedną z siedmiu grup podrodziny spachaczowatych w rodzinie aksamitnikowatych[4]. Spachaczowate do rangi rodziny, a Sparianthinae do rangi podrodziny wyniósł w latach 1912–1914 Toivo Henrik Järvi[5][6]. Pod nazwą Sparianthidinae pająki te wyróżnione zostały jako jedna z ośmiu podrodzin spachaczowatych w Systema Aranearum Aleksandra Pietrunkiewicza z 1928 roku[7]. W 1998 roku Peter Jäger zaproponował synapomorfie podrodziny[1]. Monofiletyzm podrodziny potwierdziły wyniki analizy Jacoba A. Gorneau i innych z 2022 roku[8]. Według wyników molekularnej analizy filogenetycznej Moradmanda i innych z 2014 roku Sparianthinae zajmują pozycję bazalną względem pozostałych spachaczowatych[3].
Do podrodziny tej zalicza się 129 opisanych gatunków, zgrupowanych w 13 rodzajach[2]:
- Cuiambuca Rheims, 2023
- Decaphora Franganillo, 1931
- Diminutella Rheims & Alayón, 2018
- Extraordinarius Rheims, 2019
- Neostasina Rheims & Alayón, 2016
- Pleorotus Simon, 1898
- Rhacocnemis Simon, 1898
- Sparianthis Simon, 1880
- Stasina Simon, 1877
- Stipax Simon, 1898
- Thelcticopis Karsch, 1884
- Thomasettia Hirst, 1911
- Uaiuara Rheims, 2013
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Peter Jäger, First results of a taxonomic revision of the SE Asian Sparassidae (Araneae), [w:] Paul Antony Selden (red.), Proceedings of the 17th European Colloquium of Arachnology, Edinburgh 1997, 1998, s. 53-59.
- ↑ a b c d e f g Cristina A. Rheims. Cuiambuca gen. nov., a new genus of Sparianthinae spiders (Araneae: Sparassidae) from Brazil. „European Journal of Taxonomy”. 856, s. 152–169, 2023. DOI: 10.5852/ejt.2023.856.2035.
- ↑ a b c d e Majid Moradmand, Axel Schönhofer, Peter Jäger. Molecular phylogeny of the spider family Sparassidae with focus on the genus Eusparassus and notes on the RTA-clade and ‘Laterigradae’. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 74 (1), 2014. DOI: 10.1016/j.ympev.2014.01.021.
- ↑ E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Paris: 1897.
- ↑ T.H. Järvi. Das Vaginalsystem der Sparassiden. I. Allgemeiner Teil. „Annales Academiae Scientiarum Fennicae (A)”. 4, s. 1–131, 1912.
- ↑ T.H. Järvi. Das Vaginalsystem der Sparassiden. II. Spezieller Teil. „Annales Academiae Scientiarum Fennicae (A)”. 4, s. 118-235, 1914.
- ↑ Alexandr I. Petrunkevitch. Petrunkevitch A. 1928.Systema Aranearum. „Transactions of the Connecticut Academy of Arts and Sciences”. 29, s. 1–270, 1928.
- ↑ J.A. Gorneau, C.A. Rheims, C.S. Moreau, L. Rayor. Huntsman spider phylogeny informs evolution of life history, egg sacs, and morphology. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 174, 2022. DOI: 10.1016/j.ympev.2022.107530.