Budsław: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
pobliskie osady |
→Znane postaci związane z miastem: drobne merytoryczne |
||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
W [[Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce|okresie międzywojennym]] był położony w [[granica państwowa|granicach]] [[II Rzeczpospolita|Polski]], w ówczesnym [[powiat wilejski|powiecie wilejskim]] [[województwo wileńskie (II Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]], siedziba wiejskiej [[gmina Budsław|gminy Budsław]]. Od [[wrzesień|września]] [[1939]]-[[1941]] znalazło się pod [[okupacja wojenna|okupacją]] sowiecką, a później od [[1941]]-[[1944]] pod [[Okupacja niemiecka w Polsce|okupacją niemiecką]]. Do [[17 września]] [[1939]] miejscowość stanowiła [[garnizon]] macierzysty [[Batalion KOP "Budsław"|Batalionu KOP "Budsław"]]. W latach [[1945]]-[[1991]] Budsław znajdował się w [[Białoruska SRR|Białoruskiej SRR]] a od 1991 w składzie [[Białoruś|Białorusi]]. |
W [[Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce|okresie międzywojennym]] był położony w [[granica państwowa|granicach]] [[II Rzeczpospolita|Polski]], w ówczesnym [[powiat wilejski|powiecie wilejskim]] [[województwo wileńskie (II Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]], siedziba wiejskiej [[gmina Budsław|gminy Budsław]]. Od [[wrzesień|września]] [[1939]]-[[1941]] znalazło się pod [[okupacja wojenna|okupacją]] sowiecką, a później od [[1941]]-[[1944]] pod [[Okupacja niemiecka w Polsce|okupacją niemiecką]]. Do [[17 września]] [[1939]] miejscowość stanowiła [[garnizon]] macierzysty [[Batalion KOP "Budsław"|Batalionu KOP "Budsław"]]. W latach [[1945]]-[[1991]] Budsław znajdował się w [[Białoruska SRR|Białoruskiej SRR]] a od 1991 w składzie [[Białoruś|Białorusi]]. |
||
== Zabytki == |
|||
* Kościół bernardynów z lat 1740-1755 projektu Jakuba Fontany z późnobarokowymi freskami |
|||
** w kaplicy św. Barbary barokowy XVII-wieczny ołtarz z czarnego drewna z 20 złoconymi rzeźbami |
|||
** klasycystyczny ołtarz główny z l. 1784-1790 z cudownym, otoczonym kultem obrazem Matki Boskiej z końca XVI w. |
|||
== Znane postaci związane z miastem == |
== Znane postaci związane z miastem == |
||
* [[Wincent Żuk-Hryszkiewicz]] - ''starszy'' [[Rada Białoruskiej Republiki Ludowej|Rady Białoruskiej Republiki Ludowej]]. |
* [[Wincent Żuk-Hryszkiewicz]] - ''starszy'' [[Rada Białoruskiej Republiki Ludowej|Rady Białoruskiej Republiki Ludowej]]. |
||
== Pobliskie osady == |
== Pobliskie osady == |
||
* [[Irzykowo]] |
* [[Irzykowo]] |
||
Wersja z 01:13, 24 lis 2010
Szablon:Wieś zagranica infobox Budsław (biał. Будслаў) - dawne miasteczko, obecnie wieś na Białorusi w rejonie (powiecie) miadziolskim, 150 km na północ od Mińska.
Leży na wysokości 172 m n.p.m., nad rzeką Serwecz (dopływem Wilii). Liczyło 626 mieszkańców pod koniec lat 20.
W odległości 3 km od wsi znajduje się stacja kolejowa linii Królewszczyzna - Mołodeczno. Wieś znana jest z barokowej bazyliki pobernardyńskiej i cudownego obrazu Matki Boskiej Budsławskiej.
Od 1795 został włączony do zaboru rosyjskiego. W latach 1915-1916 w Budsławiu wybudowano duży gmach kina. Od jesieni 1919 roku Budsław znajdował się na terenach wyzwolonych od bolszewików - był miejscem stacjonowania m.in. 7 Pułku Ułanów. Z inicjatywy Towarzystwa Straży Kresowej[1] w gmachu kina powołano do życia Koła Młodych oraz Dom Ludowy, dysponujący dużą salą ze sceną teatralną oraz innymi pomieszczeniami dla prac kulturalno – oświatowych. W zajęciach artystycznych, przedstawieniach, zabawach prowadzonych zgodnie zarówno po polsku jak i po białorusku brała udział zarówno miejscowa młodzież białoruska i polska jak i uzdolnieni artystycznie ułani. Oprócz czasopism polskich były sprowadzane także białoruskie. Prowadzenie Domu Ludowym działalności kulturalnej we współpracy z działaczami białoruskimi, także po białorusku było negatywnie oceniane przez władze starostwa i ziemiaństwa. Wiosną 1920 roku w Domu Ludowym w Budsławiu zaczęto przygotowywać kurs dla nauczycieli języka polskiego powiatu wilejskiego. W dniu 8 maja 1920 roku w Budsławiu 8 Pułk Piechoty Legionów obchodził święto pułku. Mszę polową odprawił ks. biskup Bandurski. Po mszy św. ks. biskup został powitany przez wszystkie organizacje, na czele z członkami Koła Młodzieży Wiejskiej i Domu Ludowego. W wyniku pierwszej ofensywy bolszewickiej na Białorusi z połowy maja 1920 r. Budsław zajęli bolszewicy. Wcześniej dzięki pomocy miejscowej ludności udało się wywieźć do Mołdeczna całą zawartość składu amunicyjnego. W wyniku udanego kontrataku wojsk polskich na Białorusi z początku czerwca 1920 roku Budsław został opuszczony przez bolszewików, którzy uciekając spalili na rzece most i szereg budynków.
W okresie międzywojennym był położony w granicach Polski, w ówczesnym powiecie wilejskim województwa wileńskiego, siedziba wiejskiej gminy Budsław. Od września 1939-1941 znalazło się pod okupacją sowiecką, a później od 1941-1944 pod okupacją niemiecką. Do 17 września 1939 miejscowość stanowiła garnizon macierzysty Batalionu KOP "Budsław". W latach 1945-1991 Budsław znajdował się w Białoruskiej SRR a od 1991 w składzie Białorusi.
Zabytki
- Kościół bernardynów z lat 1740-1755 projektu Jakuba Fontany z późnobarokowymi freskami
- w kaplicy św. Barbary barokowy XVII-wieczny ołtarz z czarnego drewna z 20 złoconymi rzeźbami
- klasycystyczny ołtarz główny z l. 1784-1790 z cudownym, otoczonym kultem obrazem Matki Boskiej z końca XVI w.
Znane postaci związane z miastem
Pobliskie osady
- Irzykowo
- Komarowo, k. Budsławia
- Oleszki, k. Budsławia
- Polesie, k. Budsławia
- Rewiaczka
- Stacja Budsław
- Wasilewszczyzna
- Werebie