Emancypantki

Emancypantki – powieść społeczno-obyczajowa polskiego pisarza Bolesława Prusa. Wydana w odcinkach w latach 1890-1893 w piśmie Kurier Codzienny, a w formie książkowej w roku 1894. Głównym tematem podejmowaną w utworze jest problem emancypacji kobiet w XIX wieku. Temat ten jest pretekstem do krytycznego nakreślenia stosunków społecznych tego okresu.

Treść

Szablon:Spoiler Akcja Emancypantek rozgrywa się na ziemiach polskich w II połowie XIX wieku. Główna bohaterka – panna Magdalena Brzeska jest altruistką gotową do wszelkich poświęceń dla innych ludzi, ale jednocześnie osobą naiwną i zagubioną w otaczającej ją rzeczywistości. Otaczający ją świat obłudy i zakłamania przytłacza ją i doprowadza do załamania. Nie pomagają mądre rady profesora Dębnickiego, którego ustami Prus przedstawia swoje własne opinie. Pod koniec powieści Magdalena odrzuca propozycję małżeństwa z arytokratą Stefanem Solskim i wstępuje do klasztoru, uciekając przed trudnymi problemami...

Jedną z ważniejszych bohaterek epizodycznych jest wystepująca w pierwszy tomie powieści pani Latter, prowadząća pensję dla dziewcząt. Jeje szkoła nie wytrzymuje presji silnej konkurencji oraz stosunków, w których liczą się tylko pieniądze. Ostatecznie pani Latter przegrywa. Jej miejsce zajmuje przedstawicielka nowych tendencji - pani Malinowska, materialistka, kierująca się w życiu chłodnym wyrachowaniem. Szablon:Endspoiler

Adpatacje sceniczne i filmowe

Powieść lub jej fragmenty były przedmiotem adaptacji teatralnych Jarosława Iwaszkiewicza i Jerzego Mieczysława Rytarda pt. Pensja pani Latter (1953) oraz Adama Hanuszkiewicza pt. Pani Latter (1968). W 1982 roku powstał film w reżyserii Stanisława Różewicza pt. Pensja pani Latter.

Źródła

• Tomasz Januszewski "Słownik pisarzy i lektur dla szkół średnich", wyd. Delta W-Z, 1995