Jan IV Szczęśliwy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m int., poprawa linków |
|||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
* infantka [[Katarzyna Bragança]] ([[1638]]-[[1705]]), żona króla Anglii, [[Karol II Stuart|Karola II]], |
* infantka [[Katarzyna Bragança]] ([[1638]]-[[1705]]), żona króla Anglii, [[Karol II Stuart|Karola II]], |
||
* infant Manuel Bragança ([[1640]]), |
* infant Manuel Bragança ([[1640]]), |
||
* infant [[Alfons VI |
* infant [[Alfons VI Zwycięski|Alfons VI]] ([[1643]]-[[1683]]), król Portugalii, |
||
* infant [[Piotr II |
* infant [[Piotr II Spokojny|Piotr II]] ([[1648]]-[[1706]]), król Portugalii. |
||
{{Władca-Portugalia|urząd=król Portugalii|lata=1640–1656|poprzednik=[[Filip IV Habsburg|Filip III Habsburg]]|następca=[[Alfons VI Zwycięski]]}} |
{{Władca-Portugalia|urząd=król Portugalii|lata=1640–1656|poprzednik=[[Filip IV Habsburg|Filip III Habsburg]]|następca=[[Alfons VI Zwycięski]]}} |
||
Wersja z 16:14, 18 lip 2010
Jan IV Szczęśliwy lub Odnowiciel (port. João IV o Restaurador (ur. 19 marca 1604, zm. 6 listopada 1656) - pierwszy król Portugalii z rodzimej dynastii Bragança po odzyskaniu niepodległości w 1640. Był wnukiem Katarzyny, księżnej Bragança, która w 1580 próbowała zasiąść na tronie kraju po wygaśnięciu dynastii Avis.
Urodził się w Vila Viçosa i po śmierci swego ojca Teodósio II w 1630 został księciem Bragança. W 1633 ożenił się z Ludwiką de Guzman (1613-1666), najstarszą córką Juana Manuela Péreza de Guzman - hiszpańskiego księcia Medina-Sidonia. W czasie antyhiszpańskiego powstania 1 grudnia 1640 przeciwko Filipowi III Habsburgowi został jednogłośnie jako prawowity dziedzic wyniesiony na tron przez lud portugalski.
Jego intronizacja doprowadziła do wojny z Hiszpanią, która zakończyła się uznaniem portugalskiej niezależności dopiero za rządów jego następcy w 1668. W czasie wojny trzydziestoletniej Portugalia podpisała 2 przymierza z Francją (1 czerwca 1641) i Szwecją (sierpień 1641), ale jej udział ograniczał się do walk z Hiszpanią oraz holenderskimi najazdami w granicach swych kolonii.
Na Półwyspie Iberyjskim hiszpańska inwazja została rozbita pod Montijo w 1644 r. Za granicą Holendrzy zajęli jednak Malakkę w styczniu 1641, a sułtan Omanu zajął Maskat w 1648. Do 1654 większość Brazylii była z powrotem w rękach portugalskich i przestała być holenderską kolonią. W 1656 Holendrzy zajęli jednak Kolombo wraz z całym Cejlonem (dzisiejsza Sri Lanka).
Jan był mecenasem muzyki i sztuki. Sam także pisał dosyć udane utwory muzyczne. W czasie swych rządów zgromadził jedną z największych na świecie bibliotek, zniszczoną potem w czasie trzęsienia ziemi w 1755.
Król zmarł pozostawiając tron synowi, który panował jako Alfons VI, a jego żona była regentką. Potomstwo Jan IV i Ludwiki:
- infant Teodozjusz Bragança (1634-1653), książę Brazylii i książę Bragança,
- infantka Anna Bragança (1635),
- infantka Joanna Bragança (1636-1653),
- infantka Katarzyna Bragança (1638-1705), żona króla Anglii, Karola II,
- infant Manuel Bragança (1640),
- infant Alfons VI (1643-1683), król Portugalii,
- infant Piotr II (1648-1706), król Portugalii.