Rektor: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Funkcja rektora w Polsce: dePOVizacja artykułu - był pisany z perspektywy uczelni publicznych |
|||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
== Funkcja rektora w Polsce == |
== Funkcja rektora w Polsce == |
||
| ⚫ | Rektorem uczelni może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Rektora zwyczajowo tytułuje się '''Jego/Jej Magnificencja''' (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu ([[Toga|todze]]) z [[gronostaj]]owego lub [[Soból|sobolowego]] [[Futro|futra]] (lub jego namiastce), często z [[Berło|berłem]] oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą ilością ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych – a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni. |
||
W większości [[Uczelnie publiczne w Polsce|polskich uczelni państwowych]] istnieje wymóg statutowy, aby wyboru rektora dokonywać spośród [[Samodzielny pracownik nauki|samodzielnych pracowników naukowych]], zwykle z tytułem [[profesor]]a. Zasada ta często nie jest spełniana w [[Uczelnie niepubliczne w Polsce|niepaństwowych uczelniach wyższych]]. Wybieralność rektora przez społeczność akademicką jest jedną z podstawowych tradycji [[Autonomia akademicka|autonomii akademickiej]] – często nieprzestrzeganej w [[totalitaryzm|ustrojach totalitarnych]]. W [[Polska|Polsce]] powojennej zasada zaczęła być wprowadzana konsekwentnie po 1989 i była jedną ze znaczących oznak [[Demokratyzacja|demokratyzacji]] ustroju. |
|||
W uczelniach publicznych kadencja [[Kadencja (politologia)|kadencja]] rektora trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni. |
|||
| ⚫ | Rektora zwyczajowo tytułuje się '''Jego/Jej Magnificencja''' (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu ([[Toga|todze]]) z [[gronostaj]]owego lub [[Soból|sobolowego]] [[Futro|futra]] (lub jego namiastce), często z [[Berło|berłem]] oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą ilością ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych – a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni. |
||
Od 1 stycznia 2008 [[Kadencja (politologia)|kadencja]] rektora została przedłużona z 3 do 4 lat. |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 20:09, 29 cze 2011
 |
Ten artykuł należy dopracować: przedstawiono sytuację tylko z polskiej perspektywy – artykuł powinien być przekrojowy. Pomóż go poprawić. |
Rektor – godność osoby zarządzającej wraz z senatem szkołą wyższą. Najczęściej jest to jeden z profesorów tej uczelni.
Wyraz pochodzi od łacińskiego rector – "władca", "zarządca"; od łac. regere – "rządzić". Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego prefektom czyli egzarchom. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych.
Zastępcy rektora nazywani są prorektorami (przedrostek pro oznacza po łacinie "zamiast", "zastępujący").
Funkcja rektora w Polsce
Rektorem uczelni może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Rektora zwyczajowo tytułuje się Jego/Jej Magnificencja (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu (todze) z gronostajowego lub sobolowego futra (lub jego namiastce), często z berłem oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą ilością ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych – a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni.
W uczelniach publicznych kadencja kadencja rektora trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni.