Agora: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m + zobacz też |
usunięcie szablonu {{bibliografia}} |
||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{Bibliografia|1= |
|||
* {{cytuj książkę |autor =Anna Derwojedowa, Andrzej Dulewicz, Bożena Grochala [red.] |tytuł =Encyklopedia sztuki starożytnej |miejsce =Warszawa |wydawca =Wydawnictwo Naukowe PWN |rok =1998 |isbn =83-01-12466-0}} |
* {{cytuj książkę |autor =Anna Derwojedowa, Andrzej Dulewicz, Bożena Grochala [red.] |tytuł =Encyklopedia sztuki starożytnej |miejsce =Warszawa |wydawca =Wydawnictwo Naukowe PWN |rok =1998 |isbn =83-01-12466-0}} |
||
* {{cytuj książkę |autor =N.G.L. Hammond |tytuł =Dzieje Grecji |miejsce =Warszawa |wydawca =Państwowy Instytut Wydawniczy |rok =1973}} |
* {{cytuj książkę |autor =N.G.L. Hammond |tytuł =Dzieje Grecji |miejsce =Warszawa |wydawca =Państwowy Instytut Wydawniczy |rok =1973}} |
||
* {{cytuj książkę |autor =Janina Kosińska, Krzysztof Plater [red.] |tytuł =W dawnych Atenach |wydawca =Zakład Narodowy im Ossolińskich |rok =1971}} |
* {{cytuj książkę |autor =Janina Kosińska, Krzysztof Plater [red.] |tytuł =W dawnych Atenach |wydawca =Zakład Narodowy im Ossolińskich |rok =1971}} |
||
}} |
|||
{{wikisłownik|agora}} |
{{wikisłownik|agora}} |
||
Wersja z 21:11, 29 kwi 2012
Agora (gr. ἀγορά, dosł. miejsce zgromadzeń) – główny plac, rynek w miastach starożytnej Grecji. Centrum wokół którego toczyło się życie polityczne, religijne, a czasami także handlowe.
We wczesnym etapie rozwoju polis agorą nazywano samo zgromadzenie obywateli uprawnionych do głosowania[potrzebny przypis].
Początkowo była nieplanowa, o niezbyt wyraźnych granicach, często jej plan był zaburzony budynkami o charakterze publicznym lub religijnym, czy przebiegającą ulicą.
Od VI wieku p.n.e. agora jońska miała najczęściej kształt prostokąta, który - począwszy od okresu klasycznego - otaczały portyki kolumnowe (stoa). Przez jej środek z reguły przechodziła główna ulica miasta. Na agorze znajdowały się zazwyczaj budowle o przeznaczeniu religijnym i publicznym, mównice i siedzenia dla urzędników oraz pomniki.
Wejście do agory miało niekiedy formę imponującej bramy, np. w Efezie, Priene czy Milecie.
Do najbardziej znanych należy agora ateńska. Miejsce, w którym powstała, zostało wybrane jeszcze w czasach Solona (około roku 600 p.n.e.). Był to nieregularny plac o lekkim nachyleniu, co zapewniało naturalny odpływ wody deszczowej, przy głównej drodze wiodącej na Akropol. Otoczenie było zdatne do zabudowy, sąsiadujące ze strefą mieszkalną Aten.
W okresie klasycznym Agora ateńska była miejscem wielkich zgromadzeń mieszkańców i gorących sporów politycznych. W tym miejscu odbywały się wybory urzędników i sądy skorupkowe (ostracyzm), wystawiano (zanim wzniesiono stały teatr Dionizosa) sztuki teatralne, a także organizowano zawody sportowe.
Rzymskim odpowiednikiem agory ateńskiej było Forum Romanum.
Zobacz też
Bibliografia
- Anna Derwojedowa, Andrzej Dulewicz, Bożena Grochala [red.]: Encyklopedia sztuki starożytnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12466-0.
- N.G.L. Hammond: Dzieje Grecji. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973.
- Janina Kosińska, Krzysztof Plater [red.]: W dawnych Atenach. Zakład Narodowy im Ossolińskich, 1971.
