Demetriusz Kydones: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.3) (Robot dodał ca, de, el, en, pt, ru, sh |
m →Życiorys: poprawa linków |
||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Demetriusz Kydones przyszedł na świat ok. 1324 roku w [[Saloniki|Tesalonice]]. Pochodził z rodziny arystokratycznej. Studiował teologię u [[Nil Kabazylas|Nila Kabazylasa]]. W czasie walki walki o tron [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarski]] pomiędzy [[Jan VI Kantakuzen|Janem VI Kantakuzenem]] a [[Jan V Paleolog|Janem V Paleologiem]] opowiedział się za Kantakuzenem. Po zdobyciu władzy Kantakuzen mianował go pierwszym ministrem (''[[mesadzon]]''). Funkcję tą pełnił, z przerwami, przez 40 lat u boku czterech cesarzy wywierając niemały wpływ na bieg spraw politycznych i kościelnych w Cesarstwie Bizantyńskim<ref name="Enc314"/>. Dzięki studiom [[język łaciński|łaciny]] w [[Mediolan]]]ie zapoznał się z dorobkiem filozofii i teologii [[scholastyka (filozofia)|scholastycznej]], zwłaszcza [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Awinu]], którego częściowo przełożył na grekę. W 1354 roku po ustąpieniu Jana VI Kantakuzena towarzyszył mu przez pewien czas podczas jego odosobnienia w klasztorze świętego Jerzego. W tym czasie przełożył ''Summę contra gentiles'' Tomasza z Akwinu. Później wstąpił na służbę Jana V i zaangażował się w sprawę unii Kościołów<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Nicol |imię=Donald M. |autor link= |tytuł=The Reluctant Emperor |strony=143-144}}</ref><ref name="Jur289">{{Cytuj książkę |nazwisko= Jurewicz |imię=O.|autor link=Oktawiusz Jurewicz |tytuł= Historia literatury bizantyńskiej|strony=289 }}</ref>. Nawoływał też do współpracy polityczno-militarnej Wschodu z Zachodem przeciw [[Imperium Osmańskie|Turkom]]. Pod wpływem nauki świętych [[Augustyn z Hippony|Augustyna]] i [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Akwinu]] w 1364 roku przyjął [[katolicyzm]]. W latach 1369-1371 towarzyszył cesarzowi Janowi V Plaeologowi w jego podróży do Włoch mającej na celu uzyskanie pomocy w walce przeciw Turkom<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Ostrogorski |imię=G. |autor link= Georg Ostrogorski |tytuł= Dzieje Bizancjum |strony=497}}</ref>. Wraz ze swym uczniem [[Manuel Chryzoloras|Manuelem Chryzolorasem]] przyczynił się do odrodzenia studiów nad greką na Zachodzie Europy. Kydones sprzeciwiał się doktrynie [[Grzegorz Palamas|Grzegorza Palamasa]] o boskich energiach. Do jego przyjaciół należeli późniejsi zwolennicy idei unii Kościołów na [[Sobór florencki|soborze florenckim]] [[Bessarion]] i Izydor z Kijowa<ref name="Enc314">{{Cytuj książkę |tytuł= Encyklopedia katolicka |tom=10 |strony=314 |rozdział=Demetrios Kydones |nazwisko r=|imię r= |autor link= }}</ref>. |
Demetriusz Kydones przyszedł na świat ok. 1324 roku w [[Saloniki|Tesalonice]]. Pochodził z rodziny arystokratycznej. Studiował teologię u [[Nil Kabazylas|Nila Kabazylasa]]. W czasie walki walki o tron [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarski]] pomiędzy [[Jan VI Kantakuzen|Janem VI Kantakuzenem]] a [[Jan V Paleolog|Janem V Paleologiem]] opowiedział się za Kantakuzenem. Po zdobyciu władzy Kantakuzen mianował go pierwszym ministrem (''[[mesadzon]]''). Funkcję tą pełnił, z przerwami, przez 40 lat u boku czterech cesarzy wywierając niemały wpływ na bieg spraw politycznych i kościelnych w Cesarstwie Bizantyńskim<ref name="Enc314"/>. Dzięki studiom [[język łaciński|łaciny]] w [[Mediolan]]]ie zapoznał się z dorobkiem filozofii i teologii [[scholastyka (filozofia)|scholastycznej]], zwłaszcza [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Awinu]], którego częściowo przełożył na grekę. W 1354 roku po ustąpieniu Jana VI Kantakuzena towarzyszył mu przez pewien czas podczas jego odosobnienia w klasztorze świętego Jerzego. W tym czasie przełożył ''Summę contra gentiles'' Tomasza z Akwinu. Później wstąpił na służbę Jana V i zaangażował się w sprawę unii Kościołów<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Nicol |imię=Donald M. |autor link= |tytuł=The Reluctant Emperor |strony=143-144}}</ref><ref name="Jur289">{{Cytuj książkę |nazwisko= Jurewicz |imię=O.|autor link=Oktawiusz Jurewicz |tytuł= Historia literatury bizantyńskiej|strony=289 }}</ref>. Nawoływał też do współpracy polityczno-militarnej Wschodu z Zachodem przeciw [[Imperium Osmańskie|Turkom]]. Pod wpływem nauki świętych [[Augustyn z Hippony|Augustyna]] i [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Akwinu]] w 1364 roku przyjął [[katolicyzm]]. W latach 1369-1371 towarzyszył cesarzowi Janowi V Plaeologowi w jego podróży do Włoch mającej na celu uzyskanie pomocy w walce przeciw Turkom<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Ostrogorski |imię=G. |autor link= Georg Ostrogorski |tytuł= Dzieje Bizancjum |strony=497}}</ref>. Wraz ze swym uczniem [[Manuel Chryzoloras|Manuelem Chryzolorasem]] przyczynił się do odrodzenia studiów nad greką na Zachodzie Europy. Kydones sprzeciwiał się doktrynie [[Grzegorz Palamas|Grzegorza Palamasa]] o boskich energiach. Do jego przyjaciół należeli późniejsi zwolennicy idei unii Kościołów na [[Sobór florencki|soborze florenckim]] [[Bessarion]] i [[Izydor (metropolita kijowski)|Izydor z Kijowa]]<ref name="Enc314">{{Cytuj książkę |tytuł= Encyklopedia katolicka |tom=10 |strony=314 |rozdział=Demetrios Kydones |nazwisko r=|imię r= |autor link= }}</ref>. |
||
== Pisma == |
== Pisma == |
||
Wersja z 20:16, 24 paź 2012
Szablon:Pisarz infobox Demetriusz Kydones lub Cydones[1] (gr.: Δημήτριος Κυδώνης, Dēmētrios Kydonēs, ur. ok. 1324 w Tesalonice, zm. ok. 1397 na Krecie) – polityk i teolog bizantyński, zwolennik unii Kościołów.
Życiorys
Demetriusz Kydones przyszedł na świat ok. 1324 roku w Tesalonice. Pochodził z rodziny arystokratycznej. Studiował teologię u Nila Kabazylasa. W czasie walki walki o tron cesarski pomiędzy Janem VI Kantakuzenem a Janem V Paleologiem opowiedział się za Kantakuzenem. Po zdobyciu władzy Kantakuzen mianował go pierwszym ministrem (mesadzon). Funkcję tą pełnił, z przerwami, przez 40 lat u boku czterech cesarzy wywierając niemały wpływ na bieg spraw politycznych i kościelnych w Cesarstwie Bizantyńskim[2]. Dzięki studiom łaciny w Mediolan]ie zapoznał się z dorobkiem filozofii i teologii scholastycznej, zwłaszcza Tomasza z Awinu, którego częściowo przełożył na grekę. W 1354 roku po ustąpieniu Jana VI Kantakuzena towarzyszył mu przez pewien czas podczas jego odosobnienia w klasztorze świętego Jerzego. W tym czasie przełożył Summę contra gentiles Tomasza z Akwinu. Później wstąpił na służbę Jana V i zaangażował się w sprawę unii Kościołów[3][4]. Nawoływał też do współpracy polityczno-militarnej Wschodu z Zachodem przeciw Turkom. Pod wpływem nauki świętych Augustyna i Tomasza z Akwinu w 1364 roku przyjął katolicyzm. W latach 1369-1371 towarzyszył cesarzowi Janowi V Plaeologowi w jego podróży do Włoch mającej na celu uzyskanie pomocy w walce przeciw Turkom[5]. Wraz ze swym uczniem Manuelem Chryzolorasem przyczynił się do odrodzenia studiów nad greką na Zachodzie Europy. Kydones sprzeciwiał się doktrynie Grzegorza Palamasa o boskich energiach. Do jego przyjaciół należeli późniejsi zwolennicy idei unii Kościołów na soborze florenckim Bessarion i Izydor z Kijowa[2].
Pisma
Do głównych pism teologicznych Demetriusza Kydonesa należą traktaty: Przeciw Palamasowi (Katá tu Palamá, PG 157, 837-864) i O pochodzeniu Ducha Świętego (Perí tes ekporeúseos tu hagíu pneúmatos, PG 154, 863-958). Napisał także: Romaios symbuleutikos (PG 154, 961-1008) i Peri tu katafronein ton thanaton (PG 154, 1169-1211), a także apologie związane z przyjęciem katolicyzmu i w obronie brata Prochora. Przetłumaczył również na język grecki jedno z głównych dzieł świętego Tomasza z Akwinu Summa contra gentiles (1354 r.)[2][4].
Do pism retorycznych Kydonesa należą Monodia na poległych w Tesalonice (Epí tojs en Thessaloniké pesúsin), przedstawiająca w bardzo ciemnych barwach panowanie zelotów w Tesalonice i Doradca (Symbuleutikós) odnoszący się do podróży dyplomatycznej cesarza Jana V Paleologa do Włoch, w której Kydones sam uczestniczył (1369-1371). Spod pióra Kydonesa wyszły nadto Mowy (Lógoj) do cesarzy Jana Kantakuzena i Jana Paleologa, Wstępy (Proójmia) do trzech chrysobulli opracowanych na polecenie cesarza (1355, 1370) oraz 450 Listów (Epistoláj) skierowanych do Nicefora Gregorasa, mnicha Barlaama, patriarchy Filoteusza, mistyka Mikołaja Kabazylasa i innych[4][6] (wydali G. Gamelli, Correspondance, 1930; G. Mercati, Notizione di Procoro e Demetrio Cidone, Manuele Caleca e Teodoro Meliteniota, 1931; R. J. Lorentz Correspondance, I-II, 1956-1960)[2].
- ↑ O. Jurewicza w Zasadach spolszczania i transpozycji imion własnych i nazw geograficznych greckich epoki bizantyńskiej podaje formę Kydones (w G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum, s. 615) Formę Cydones stosuje m.in. G. Żurek (w R. Browning Cesarstwo Bizantyńskie, s. 242 i n.)
- ↑ a b c d Demetrios Kydones. W: Encyklopedia katolicka. T. 10. s. 314.
- ↑ Donald M. Nicol: The Reluctant Emperor. s. 143-144.
- ↑ a b c O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 289.
- ↑ G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. s. 497.
- ↑ G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. s. 442.
Bibliografia
- Demetrios Kydones. W: Encyklopedia katolicka. T. 10. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2004, s. 314.
- R. Browning: Cesarstwo Bizantyńskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawnicczy, 1997. ISBN 83-06-02615-2.
- H.W. Haussig: Historia kultury bizantyńskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1969.
- O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. Wrocław: Ossolineum, 1984. ISBN 83-04-01422-X.
- Donald M. Nicol: The Reluctant Emperor. A biography of John Cantacuzene, Byzantine emperor and monk, c. 1295-1383. Cambridge: Cambridge University Press, 1996. ISBN 0-521-52201-3.
- G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2008. ISBN 978-83-01-15268-0.