Śluz roślinny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.2) (Robot dodał pam:Mucilage |
|||
Linia 33: | Linia 33: | ||
[[Kategoria:Fizjologia roślin]] |
[[Kategoria:Fizjologia roślin]] |
||
[[ca:Mucílag]] |
|||
[[de:Schleimstoffe]] |
|||
[[en:Mucilage]] |
|||
[[es:Mucílago]] |
|||
[[eu:Muzilago]] |
|||
[[fr:Mucilage]] |
|||
[[io:Mucilajo]] |
|||
[[it:Mucillagine]] |
|||
[[pam:Mucilage]] |
|||
[[nl:Slijmstof]] |
|||
[[pt:Mucilagem]] |
|||
[[sl:Sluzi]] |
|||
[[uk:Рослинний слиз]] |
Wersja z 11:05, 16 mar 2013
Śluz roślinny – lepki galaretowaty roztwór substancji organicznych (połączenia wielocukrów z kwasami uronowymi i białkami) występująca w tkankach niektórych roślin. W stanie suchym śluz staje się kruchy i twardy.
Powstaje w wyniku przeobrażenia błon komórkowych na powierzchni nasion (np. len, rzeżucha, chleb świętojański lub w specjalnych komórkach, np. korzeni, liści, nasion (ślaz, malwa, sagowców). W niektórych przypadkach śluz powstaje poprzez czynnik chorobotwórczy. W tym przypadku śluzowaceniu ulega wiele komórek, np. w przypadku okaleczena gałązek akacji, wiśni czy śliwy.
Śluz z drzew znajduje również swoje praktyczne zastosowanie. Na przykład śluz z drzewa wiśniowego (klej wiśniowy) lub z drzewa akacji senegalskiej (tzw. guma arabska) są stosowane do wyrobu klejów. W medycynie śluzy roślinne mają szerokie zastosowanie ze względu na swoje specyficzne działanie na ludzki organizm. Wchodzą one w skład wielu leków o działaniu zmiękczającym, łagodzącym, powlekające błony śluzowe przy chorobach dróg oddechowych i w chorobach przewodu pokarmowego.
Ich charakterystyczna właściwość pęcznienia przy zetknięciu z wodą jest wykorzystywana w lecznictwie: niektóre z tych surowców roślinnych stosuje się w formie leków łagodnie przeczyszczających (np. agar-agar, nasiona lnu, babki płesznika). Surowce śluzowe w lecznictwie pełnią rolę środków osłaniających, zmiękczających, ochronnych i przeciwzapalnych. Działanie to jest wyłącznie miejscowe, ponieważ śluzy nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego.
Jako środki ochronne mają znaczenie w:
- stanach zapalnych przewodu pokarmowego,
- stanach zapalnych dróg oddechowych,
- zastosowaniu zewnętrznym na skórę.
Najczęściej stosuje się:
- korzeń i liść prawoślazu,
- kwiat ślazu leśnego,
- kwiat malwy czarnej,
- nasiona lnu,
- nasiona kozieradki,
- kwiat dziewanny,
- liść podbiału,
- porost islandzki,
- nasiona babki płesznika,
- nasiona pigwy,
- bulwy storczyków,
- agar-agar,
- karagen,
- i inne.
Bibliografia
- Słownik terminów biologicznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2006, s. 633. ISBN 83-232-1603-7.
- Stanisław Kohlmünzer: Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji. Wyd. V unowocześnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 669. ISBN 83-200-2846-9.